Τους 812 έχει φτάσει ο τραγικός απολογισμός των νεκρών από τον ισχυρό σεισμό των 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που σημειώθηκε λίγο πριν από τα μεσάνυχτα της Κυριακής (31/8) στο ανατολικό Αφγανιστάν.
Εκπρόσωπος της κυβέρνησης των Ταλιμπάν στην τελευταία ενημέρωση επιβεβαίωσε ότι ο αριθμός των νεκρών έχει φτάσει τους 812, προσθέτοντας ότι περισσότεροι από 3.000 άνθρωποι έχουν επίσης τραυματιστεί.
Ο σεισμός σημειώθηκε στις 11:47 μ.μ., ενώ το επίκεντρό του εντοπίστηκε 27 χιλιόμετρα της Τζαλαλαμπάντ, πρωτεύουσα της επαρχίας Νανγκαρχάρ, σύμφωνα με το Αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο (USGS). Το εστιακό του βάθος ήταν μόλις 8 χιλιόμετρα,
Ο Νατζίμπ Αχμάντ Αμίρ, διευθυντής του σεισμολογικού κέντρου του Πακιστάν, ανέφερε ότι ένα δίκτυο σταθμών παρακολούθησης σεισμικών κινήσεων κατέγραψε τουλάχιστον εννέα μετασεισμούς. Προσέθεσε ότι οι μετασεισμοί ενδέχεται να συνεχιστούν έως και δύο ημέρες.
Καταστροφές και θάνατοι υπήρξαν σε τουλάχιστον πέντε επαρχίες. Κοντά στο επίκεντρο του σεισμού, στο ανατολικό Αφγανιστάν, περίπου 800 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 2.500 τραυματίστηκαν μόνο στην απομακρυσμένη επαρχία Κουνάρ, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης των Ταλιμπάν, Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ.
Άλλα 12 άτομα σκοτώθηκαν και 255 τραυματίστηκαν στη γειτονική επαρχία Νανγκαρχάρ, ενώ 58 άτομα τραυματίστηκαν στην επαρχία Λαγκμάν.
Οι Αφγανοί αξιωματούχοι δεν σταματούν να επαναλαμβάνουν ότι ο απολογισμός των θυμάτων θα αυξηθεί, καθώς συνεχίζονται οι έρευνες σε απομονωμένες, ορεινές περιοχές κατά μήκος των συνόρων με το Πακιστάν όπου πολλά σπίτια από λάσπη και πέτρες κατέρρευσαν, και να δηλώνουν ότι οι ζημιές στην Κουνάρ είναι «πολύ μεγάλες».
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας, τρία χωριά ισοπεδώθηκαν στην επαρχία αυτή, ενώ σοβαρές ζημιές έχουν σημειωθεί σε πολλά άλλα.
«Υπάρχει πολύς φόβος και ένταση… Τα παιδιά και οι γυναίκες ούρλιαζαν. Δεν είχαμε ζήσει ποτέ κάτι τέτοιο στη ζωή μας», δήλωσε ο Ιγιάζ Ουλχάκ Γιάαντ, αξιωματούχος της περιοχής Νουργκάλ στην επαρχία Κουνάρ στο AFP. «Ήταν τρομακτικό, τα παιδιά και οι γυναίκες ούρλιαζαν», πρόσθεσε.
Ανέφερε επίσης ότι πολλοί από τους κατοίκους των χωριών που επλήγησαν από τον σεισμό ήταν μεταξύ των περισσότερων από τεσσάρων εκατομμυρίων Αφγανών που επέστρεψαν στη χώρα από το Ιράν και το Πακιστάν τα τελευταία χρόνια.
«Ήθελαν να χτίσουν τα σπίτια τους εδώ», δήλωσε.
Σε εξέλιξη επιχειρήσεις διάσωσης
Οι επιχειρήσεις διάσωσης είναι σε εξέλιξη και ιατρικές ομάδες από το Κουνάρ, το Νανγκαράρ και την πρωτεύουσα Καμπούλ έφτασαν στην περιοχή, δήλωσε ο Σαραφάτ Ζαμάν, εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας.
Ο Ζαμάν είπε ότι πολλές περιοχές δεν μπόρεσαν να αναφέρουν τον αριθμό των θυμάτων και ότι «ο αριθμός αναμένεται να αλλάξει». Ο Μουτζαχίντ, είπε ότι ελικόπτερα έφτασαν σε ορισμένες περιοχές, αλλά η μετακίνηση μέσω οδικού δικτύου ήταν δύσκολη, ενώ και η διακομιδή των τραυματιών είναι επίσης δύσκολη καθώς δεν υπάρχουν νοσοκομεία στην περιοχή.
«Υπάρχουν κάποια χωριά όπου οι τραυματίες και οι νεκροί δεν έχουν ανασυρθεί από τα ερείπια, γι’ αυτό και ο αριθμός των θυμάτων ενδέχεται να αυξηθεί», δήλωσε στους δημοσιογράφους.
Ορισμένα από τα χωριά που επλήγησαν πιο σοβαρά στις απομακρυσμένες επαρχίες του Κουνάρ «παραμένουν απροσπέλαστα λόγω των αποκλεισμών των δρόμων», προειδοποίησε η υπηρεσία μετανάστευσης του ΟΗΕ σε δήλωση προς το AFP.
Ένα μέλος του υπουργείου Γεωργίας στο Νουργκάλ είπε ότι οι άνθρωποι έσπευσαν να καθαρίσουν τους μπλοκαρισμένους δρόμους τις πρώτες ώρες μετά τον σεισμό, αλλά ότι οι περιοχές που επλήγησαν σοβαρά ήταν απομακρυσμένες και είχαν περιορισμένα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα.
Οι μπλοκαρισμένοι δρόμοι αναγκάζουν τους εργαζόμενους στην παροχή βοήθειας να περπατούν τέσσερις ή πέντε ώρες για να φτάσουν στους επιζώντες.
Έσκαβαν με τα χέρια τους στα ερείπια για να εντοπίσουν επιζώντες
Τα κτήρια στο Αφγανιστάν τείνουν να είναι χαμηλά, κυρίως από μπετόν και τούβλα, ενώ τα σπίτια στις αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές είναι κατασκευασμένα από πλίνθους και ξύλο. Πολλά εκ των οποίων κακοκατασκευασμένα.
Απελπισμένοι πολίτες έσκαβαν με τα χέρια και με ό,τι μέσο έβρισκαν στα ερείπια αναζητώντας τους αγνοούμενους συγγενείς τους.
Ένας κάτοικος της περιοχής Νουργκάλ, μιας από τις πιο πληγείσες περιοχές στο Κουνάρ, είπε ότι σχεδόν ολόκληρο το χωριό καταστράφηκε.
«Τα παιδιά είναι κάτω από τα ερείπια. Οι ηλικιωμένοι είναι κάτω από τα ερείπια. Οι νέοι είναι κάτω από τα ερείπια», είπε ο κάτοικος, ο οποίος μίλησε υπό το καθεστώς της ανωνυμίας στο AP.
«Χρειαζόμαστε βοήθεια εδώ», παρακάλεσε. «Χρειαζόμαστε ανθρώπους να έρθουν εδώ και να μας βοηθήσουν. Ας βγάλουμε τους ανθρώπους που έχουν θαφτεί. Δεν υπάρχει κανείς που να μπορεί να έρθει και να απομακρύνει τα πτώματα από τα ερείπια», προσέθεσε.
Οι άνθρωποι «αναγκάστηκαν να ξεθάψουν τους συγγενείς τους» και στη συνέχεια να κάνουν «επικίνδυνα» ταξίδια σε χωματόδρομους τη νύχτα για να φτάσουν στις πλησιέστερες κλινικές και νοσοκομεία, περιέγραψε ένας Αφγανός δημοσιογράφος.
Σε συνέντευξή του στο Sky News, όπου περιέγραψε τις προσπάθειες διάσωσης, ο Αλί Λατίφι, δημοσιογράφος στην Καμπούλ, είπε ότι είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι «το επίκεντρο και τα περισσότερα θύματα βρίσκονται σε αγροτικές περιοχές, περιοχές που δεν έχουν αναπτυχθεί εδώ και χρόνια, που εξακολουθούν να είναι σε μεγάλο βαθμό ανεπτυγμένες, όπου οι άνθρωποι ζουν σε απλά σπίτια από λάσπη που δεν είναι πραγματικά κατασκευασμένα για να αντέχουν σε σεισμούς».
Είπε ότι «πολλοί από τους δρόμους είναι ακόμα χωματόδρομοι και η πλησιέστερη κλινική μπορεί να απέχει αρκετά χιλιόμετρα – ενώ το πλησιέστερο πραγματικό νοσοκομείο βρίσκεται πιθανώς στην πόλη Τζαλαλάμπαντ, η οποία μπορεί να απέχει ώρες» κατά μήκος «ορεινών, δύσβατων δρόμων».
«Έτσι, οι άνθρωποι ουσιαστικά αναγκάζονται να σκάβουν τη νύχτα για να βγάλουν τους συγγενείς τους από τα ερείπια και στη συνέχεια να προσπαθήσουν να τους μεταφέρουν σε μια κλινική, ένα νοσοκομείο, οπουδήποτε», προσέθεσε.
Ο Λατίφι είπε ότι στις πιο πληγείσες περιοχές της επαρχίας Νανγκαράρ, «για να φτάσεις στα σπίτια των ανθρώπων, πρέπει να οδηγήσεις σε χωματόδρομους σε ορεινό έδαφος, οπότε αν δεν έχεις στη διάθεσή σου ένα SUV, το να μεταφερθείς από το σπίτι κάποιου σε μια κλινική ή ένα νοσοκομείο είναι πραγματικά αρκετά επικίνδυνο, ειδικά τη νύχτα».
«Μιλάμε για χωματόδρομους με χώμα και πέτρες και τραυματίες σε απλά ταξί», είπε.
Η κυβέρνηση «έχει στείλει ελικόπτερα από και προς τις περιοχές της καταστροφής. Αλλά τα ελικόπτερα είναι περιορισμένα», προσέθεσε.
Εν τω μεταξύ, οι άνθρωποι δεν έχουν απαραίτητα «εκσκαφείς και άλλα παρόμοια μηχανήματα στη διάθεσή τους» για να κάνουν αποτελεσματικές τις προσπάθειες διάσωσης, είπε ο Λατίφι.
«Ήμουν μισοθαμμένος για ώρες»
Ένας επιζών περιέγραψε ότι είδε τα σπίτια να καταρρέουν μπροστά στα μάτια του και τους ανθρώπους να φωνάζουν για βοήθεια.
Ο Σαντικουλάχ, που ζει στην περιοχή Μάρζα Ντάρα του Νουργκάλ, είπε ότι ξύπνησε από έναν βαθύ εκκωφαντικό ήχο που ακουγόταν σαν να πλησίαζε καταιγίδα.
Έτρεξε στο δωμάτιο όπου κοιμόντουσαν τα παιδιά του και έσωσε τα τρία από αυτά. Ετοιμαζόταν να επιστρέψει για να πάρει και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του, όταν το δωμάτιο κατέρρευσε πάνω του.
«Ήμουν μισοθαμμένος και δεν μπορούσα να βγω», είπε στο Associated Press μέσω τηλεφώνου από το νοσοκομείο του Νανγκαράρ. «Η γυναίκα μου και οι δύο γιοι μου είναι νεκροί, και ο πατέρας μου είναι τραυματισμένος και νοσηλεύεται μαζί μου στο νοσοκομείο. Παραμείναμε παγιδευμένοι για τρεις έως τέσσερις ώρες, μέχρι που έφτασαν άνθρωποι από άλλες περιοχές και με έβγαλαν έξω», εξήγησε.
«Ένιωσα σαν να έτρεμε ολόκληρο το βουνό», προσέθεσε.
«Υπάρχει θάνατος σε κάθε σπίτι»
Ο Μοχάμαντ Αζίζ, ένας εργάτης από την περιοχή Νουρ Γουλ του Κουνάρ, είπε ότι 10 από τους συγγενείς του, συμπεριλαμβανομένων των πέντε παιδιών του, σκοτώθηκαν στον σεισμό, ενώ πολλοί άνθρωποι από το χωριό του παρέμειναν παγιδευμένοι κάτω από τα ερείπια.
«Οι φτωχοί άνθρωποι αυτής της περιοχής έχουν χάσει τα πάντα», είπε. «Υπάρχει θάνατος σε κάθε σπίτι και κάτω από τα ερείπια κάθε στέγης υπάρχουν πτώματα. Τα πλινθόκτιστα σπίτια έχουν καταστραφεί και η καταστροφή είναι παντού. Οι άνθρωποι αναζητούν απεγνωσμένα βοήθεια», προσέθεσε.
Ε. Λέκκας στο ΕΡΤnews: Θεωρώ πως τα θύματα θα είναι περισσότερα – Tα κτίρια δεν είναι σε καλή κατάσταση
Για τον ισχυρό σεισμό μίλησε στο ΕΡΤNews ο καθηγητής Γεωλογίας και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας.
«Είναι ένας αριθμός ο οποίος αφενός είχε ένα μεγάλο μέγεθος της τάξεως των έξι βαθμών, αφετέρου ήταν σε μικρό βάθος, δηλαδή, της τάξεως των 8 χιλιομέτρων, σε μία περιοχή που είναι μεν αραιοκατοικημένη, αλλά έχει οικιστικές μονάδες αρκετά μεγάλες, οι οποίες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες», τόνισε αρχικά.
Πρόσθεσε πως, «τα κτήρια τους είναι σε όχι και τόσο καλή κατάσταση και επίσης, στην ανάπτυξη των καταστροφών και ζημιών παίζει σημαντικό ρόλο το ανάγλυφο το οποίο υπάρχει στις περιοχές, το οποίο ενισχύει τις σεισμικές δράσεις. Έτσι λοιπόν ο κίνδυνος είναι υψηλός, η τρωτότητα των συστημάτων είναι υψηλή, γι’ αυτό βλέπουμε και αυτά τα αποτελέσματα».
Όπως είπε ο κ. Λέκκας για τους νεκρούς, «θεωρώ ότι θα είναι πολύ περισσότερα».
Συχνές σεισμικές δονήσεις
Το Αφγανιστάν πλήττεται συχνά από σεισμούς, ειδικά στην οροσειρά Χίντου Κους,κοντά στη συμβολή των τεκτονικών πλακών της Ευρασίας και της Ινδίας.
Από το 1900, έχουν σημειωθεί 12 σεισμοί με μέγεθος μεγαλύτερο από 7 Ρίχτερ στη βορειοανατολική περιοχή του Αφγανιστάν, σύμφωνα με τον Μπράιαν Μπάπτι, σεισμολόγο της Βρετανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας.
«Η κλίμακα της σεισμικής δραστηριότητας, η πιθανότητα πολλαπλών κινδύνων και η κατασκευή κτηρίων στην περιοχή μπορούν να συνδυαστούν και να προκαλέσουν σημαντικές απώλειες ζωών σε τέτοιες περιπτώσεις», ανέφερε σε δήλωσή του.
Εξάλλου η επαρχία Νανγκαρχάρ είχε πληγεί την προηγούμενη εβδομάδα από ξαφνικές πλημμύρες οι οποίες κόστισαν τη ζωή σε πέντε ανθρώπους και προκάλεσαν υλικές ζημιές σε αγροτικές και κατοικημένες περιοχές.
Τον Οκτώβριο του 2023, η δυτική επαρχία Χεράτ καταστράφηκε από σεισμό μεγέθους 6,3 Ρίχτερ, ο οποίος κόστισε τη ζωή σε περισσότερους από 1.500 ανθρώπους και κατέστρεψε ή προκάλεσε ζημιές σε περισσότερα από 63.000 σπίτια.
Τον Ιούνιο του 2022, ένας σεισμός μεγέθους 5,9 Ρίχτερ έπληξε την φτωχή ανατολική συνοριακή επαρχία Πακτίκα, σκοτώνοντας περισσότερους από 1.000 ανθρώπους και αφήνοντας δεκάδες χιλιάδες άστεγους.
Πηγές: AP, AFP, Al Jazeera, Sky News, Guardian