Με φόντο τον σεισμό των 6 Ρίχτερ που έπληξε το Αφγανιστάν και προκάλεσε πάνω από 800 θανάτους, σεισμολόγοι προειδοποιούν για τους κινδύνους που εγκυμονεί η γεωλογική θέση της χώρας.
Ο δρ Μπράιαν Μπάπτι, σεισμολόγος στο British Geological Survey, εξήγησε ότι η αιτία του φαινομένου είναι η ίδια δύναμη που δημιούργησε τα Ιμαλάια, τα Καρακορούμ και το Θιβετιανό Οροπέδιο – η σύγκρουση της ινδικής με την ευρασιατική πλάκα.
«Με την Ινδία να κινείται προς την Ευρασία με περίπου 45 χιλιοστά τον χρόνο, η ζώνη αυτής της σύγκρουσης είναι από τις πιο σεισμικά ενεργές στον κόσμο και ευθύνεται για περίπου το 15% της σεισμικής ενέργειας που απελευθερώνεται παγκοσμίως κάθε χρόνο», σημείωσε.
Ο ίδιος τόνισε ότι το Αφγανιστάν βρίσκεται σε περιοχή υψηλής σεισμικής επικινδυνότητας, με τακτική δραστηριότητα που εκτείνεται σε περίπλοκα συστήματα ρηγμάτων.
Από το 1900, μόνο στην περιοχή του Χιντού Κους, στο βορειοανατολικό Αφγανιστάν, έχουν σημειωθεί 12 σεισμοί μεγέθους άνω των 7 Ρίχτερ.
Σημαντική δραστηριότητα παρατηρείται και στις ανατολικές και νοτιοανατολικές περιοχές της χώρας.
Η κλίμακα των σεισμικών φαινομένων, σε συνδυασμό με τις «πολυ-απειλές» που προκαλούν (όπως κατολισθήσεις) και τις κατασκευαστικές αδυναμίες των κτιρίων, μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες απώλειες ζωών.
Ο Μπάπτι υπενθύμισε τον σεισμό των 6 Ρίχτερ στο νοτιοανατολικό Αφγανιστάν το 2022, που σκότωσε πάνω από 1.000 ανθρώπους και προκάλεσε κατολισθήσεις· επίσης, τη σειρά τεσσάρων μεγάλων σεισμών 6,3 Ρίχτερ στην επαρχία Χεράτ το 2023, που στοίχισαν τη ζωή σε περίπου 1.500 ανθρώπους· και τον σεισμό των 7,6 Ρίχτερ το 2005 κοντά στο Μουζαφαραμπάντ, στο Κασμίρ, που προκάλεσε τουλάχιστον 76.000 θανάτους.
Εκκληση για διεθνή βοήθεια
Τα σωστικά συνεργεία επιχειρούν σε απομονωμένες ορεινές περιοχές κοντά στα σύνορα με το Πακιστάν, όπου παραδοσιακά σπίτια από πλίνθους κατέρρευσαν.
Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες και οι κατολισθήσεις δυσχεραίνουν την πρόσβαση.
«Η περιοχή έχει πληγεί από έντονες βροχοπτώσεις τις τελευταίες 24-48 ώρες, με αποτέλεσμα πολλοί δρόμοι να είναι απροσπέλαστοι», δήλωσε η Κέιτ Κάρεϊ, αξιωματούχος του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (UNOCHA).
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας, Σαραφάτ Ζαμάν, απηύθυνε έκκληση για διεθνή βοήθεια: «Τη χρειαζόμαστε γιατί πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και τα σπίτια τους».
Στρατιωτικές δυνάμεις και ελικόπτερα έχουν κινητοποιηθεί, ενώ εικόνες του Reuters δείχνουν κατοίκους να βοηθούν τις Αρχές στη μεταφορά τραυματιών σε ασθενοφόρα.
Σύμφωνα με τις Αρχές, τρία χωριά στο Κουνάρ ισοπεδώθηκαν, με τους περισσότερους νεκρούς να καταγράφονται στην ίδια επαρχία.
Η τραγωδία βρίσκει το Αφγανιστάν αντιμέτωπο με σοβαρές ελλείψεις πόρων. Από την επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία, το 2021, η ξένη βοήθεια έχει μειωθεί δραματικά: από 3,8 δισ. δολάρια το 2022 σε μόλις 767 εκατ. φέτος.
Η διεθνής κοινότητα περιορίζει τη στήριξη επικαλούμενη την πολιτική των Ταλιμπάν απέναντι στις γυναίκες και την απαγόρευση πολλών εξ αυτών να εργάζονται σε ανθρωπιστικές αποστολές.
Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι πάνω από τους μισούς κατοίκους της χώρας χρειάζονται αμέσως ανθρωπιστική βοήθεια. Μέχρι στιγμής, καμία ξένη κυβέρνηση δεν έχει ανακοινώσει συμμετοχή στις επιχειρήσεις διάσωσης, αν και η Κίνα και η Ινδία δήλωσαν έτοιμες να στείλουν υλική υποστήριξη.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες εξέφρασε τα συλλυπητήριά του και γνωστοποίησε ότι η αποστολή του ΟΗΕ στην Καμπούλ προετοιμάζει βοήθεια.
«Οι σεισμοί στο Αφγανιστάν είναι τόσο φονικοί λόγω της κατασκευής των σπιτιών, που είναι ιδιαίτερα ευάλωτα, αλλά και λόγω της μεγάλης συγκέντρωσης πληθυσμού στην οροσειρά του Χιντού Κους», ανέφερε ο Ρίτσαρντ Γουόκερ, καθηγητής Τεκτονικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Reuters