Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ θεωρεί πως ο Ρώσος ομόλογός του Βλαντίμιρ Πούτιν δεν θα επιχειρήσει να «παίξει» μαζί του κατά τη συνάντησή τους αργότερα σήμερα (22:00 ώρα Ελλάδος - σύμφωνα με νέα ανακοίνωση του Λευκού Οίκου) στην Αλάσκα και έχει διαμηνύσει πως σκοπός του είναι να εμπλέξει «σύντομα» τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε μελλοντικές ειρηνευτικές συνομιλίες για την Ουκρανία.
Λίγες ώρες πριν από τη συνάντηση των ηγετών Ρωσίας και ΗΠΑ, η Ουκρανία βρίσκεται αντιμέτωπη με διαρκώς αυξανόμενη στρατιωτική πίεση και χθες Πέμπτη οι αρχές έδωσαν εντολή για νέες εκκενώσεις περιοχών στην ανατολική περιφέρεια Ντονέτσκ, όπου η προέλαση των στρατευμάτων της Μόσχας συνεχίζεται ραγδαία τις τελευταίες ημέρες.
«Εάν δεν ήμουν εγώ πρόεδρος, (ο Πούτιν) θα ήθελε να καταλάβει ολόκληρη την Ουκρανία. Αλλά είμαι πρόεδρος (των ΗΠΑ) και δεν πρόκειται να παίξει μαζί μου», είπε ο πρόεδρος Τραμπ σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, την παραμονή του κρίσιμου τετ-α-τετ με τον ισχυρό άνδρα του Κρεμλίνου.
Για τον Ντάνιελ Φριντ, πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Πολωνία και νυν αναλυτή του κέντρου μελετών Atlantic Council, ο κίνδυνος που ελλοχεύει την Παρασκευή είναι να εξελιχθεί η συνάντηση σε «χαμένη ευκαιρία» εάν ο Πούτιν κερδίσει απλώς χρόνο.
«Θα ξέρω στα πρώτα δύο, τρία, τέσσερα ή πέντε λεπτά» εάν θα είναι εποικοδομητική ή όχι η συνάντηση, ισχυρίστηκε ο Τραμπ, ο οποίος θεωρεί τον εαυτό του φαβορί για το Νόμπελ Ειρήνης.
«Αυτή η συνάντηση θα ανοίξει τον δρόμο για μια άλλη», με τη συμμετοχή του προέδρου της Ουκρανίας, έλεγε νωρίτερα σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Fox News Radio. Στο μεταξύ, ο Τραμπ εκτίμησε χθες ότι υπάρχει «25% πιθανότητα» η συνάντηση με τον Πούτιν να μην είναι επιτυχής.
Το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι φοβούνται ότι απόντος του Ζελένσκι, Τραμπ και Πούτιν ενδέχεται να αρχίσουν να επανασχεδιάζουν τον χάρτη της Ουκρανίας.
«Δεν θέλω να χρησιμοποιήσω τον όρο “μοιρασιά” αλλά, υπό μια έννοια, δεν είναι κακός όρος», ανέφερε επίσης ο Αμερικανός πρόεδρος, ο οποίος έχει πει πως θα απαιτούνταν εδαφικές παραχωρήσεις προκειμένου να επιτευχθεί μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ εξέφρασε επίσης την επιθυμία για μελλοντική τριμερή σύνοδο κορυφής, ενδεχομένως στην Αλάσκα.
Από την πλευρά του, ο Πούτιν επαίνεσε τις «έμπρακτες και ειλικρινείς» προσπάθειες των ΗΠΑ για «τον τερματισμό των εχθροπραξιών, την επίλυση της κρίσης και την επίτευξη συμφωνιών που θα ικανοποιούν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη».
Ο Ουκρανός πρόεδρος δεν προσκλήθηκε σε αυτήν τη συνάντηση μεταξύ δύο ηγετών των οποίων η σχέση είναι ευμετάβλητη και χαρακτηρίζεται άλλοτε από ένταση και άλλοτε από θεαματική επαναπροσέγγιση. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι επισκέφθηκε χθες Πέμπτη το Λονδίνο, όπου έγινε δεκτός από τον βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ. Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν συσπειρωθεί στο πλευρό του, προσπαθώντας να επηρεάσουν τον πρόεδρο των ΗΠΑ.
Το τετ-α-τετ του Τραμπ με τον Πούτιν θα πραγματοποιηθεί στην αεροπορική βάση Έλμεντορφ-Ρίτσαρντσον κοντά στο Άνκορατζ, παρουσία μόνο των διερμηνέων τους, και οι συνομιλίες θα επικεντρωθούν στη «διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης» καθώς και σε διμερή ζητήματα, δήλωσε ο σύμβουλος του Κρεμλίνου σε θέματα εξωτερικής πολιτικής Γιούρι Ουσακόφ. Θα ακολουθήσει γεύμα εργασίας με τις αντιπροσωπείες των δύο χωρών.
Οι πρόεδροι ΗΠΑ και Ρωσίας θα παραχωρήσουν κοινή συνέντευξη Τύπου, την πρώτη μετά το 2018 στο Ελσίνκι, αν και ο Αμερικανός πρόεδρος άφησε να εννοηθεί χθες ότι ίσως υπάρξουν ξεχωριστές συνεντεύξεις Τύπου.
Η σύνοδος κορυφής πραγματοποιείται ακριβώς μία εβδομάδα μετά την προθεσμία που έθεσε ο Τραμπ στη Ρωσία για να έρθει εκεχειρία ή να βρεθεί αντιμέτωπη με νέες σκληρές κυρώσεις. Ήταν πάντα εξαιρετικά απίθανο ότι το Κίεβο και η Μόσχα – που βρίσκονται σε αιματηρό πόλεμο από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία το 2022 – θα έφταναν σε συμφωνία για τον τερματισμό των εχθροπραξιών πριν από την προθεσμία αυτή. Υπήρχε σκεπτικισμός ως προς το αν ο Τραμπ θα τηρούσε την απειλή του να επιβάλει κυρώσεις σε χώρες που συνεργάζονται με τη Ρωσία, κάτι που θα είχε ως αποτέλεσμα έναν σφοδρό εμπορικό πόλεμο με την Κίνα. Ωστόσο, έφτασε στο σημείο να δηλώσει ότι θα επιβάλει δευτερογενείς δασμούς στην Ινδία αργότερα αυτό το μήνα λόγω των αγορών ρωσικού πετρελαίου από τη χώρα αυτή.
Η ανακοίνωση της περασμένης εβδομάδας για τη συνάντηση Τραμπ - Πούτιν είχε ως αποτέλεσμα τη σιωπηρή αναστολή της αντίστροφης μέτρησης για τις κυρώσεις - και την παροχή περισσότερου χρόνου και στις δύο πλευρές για να σκεφτούν την επόμενη κίνησή τους.
Καθ' όλη τη διάρκεια της εβδομάδας, η αμερικανική προσέγγιση όσον αφορά τους στόχους και τις προσδοκίες για τη σύνοδο κορυφής μεταβαλλόμενη από θετική σε επιφυλακτική.
Οι Ρώσοι από τη μεριά τους έχουν παραμείνει ως επί το πλείστον σιωπηλοί, αρνούμενοι να εμπλακούν σε εικασίες και φήμες σχετικά με τις γραμμές μετώπου, ανταλλαγές εδαφών ή συμφωνίες για ορυκτά μεταξύ Μόσχας και Ουάσινγκτον. Υπάρχει συνέπεια σε αυτή τη σιωπή. Όποτε οι αξιωματούχοι του Κρεμλίνου μίλησαν αυτή την εβδομάδα, ήταν για να επαναλάβουν τη φαινομενικά αδιάλλακτη θέση του Πούτιν σχετικά με τη σύγκρουση.
Έχουν αναφέρει επανειλημμένα ότι ο πόλεμος θα τελειώσει μόνο όταν η Ρωσία αποκτήσει πλήρη κυριαρχία επί των ουκρανικών περιοχών που κατέχει εν μέρει – το Ντόνετσκ και το Λουγκάνσκ, γνωστά ως Ντονμπάς, καθώς και τη Χερσώνα και το Ζαπορίζια – και όταν το Κίεβο δεσμευτεί να αποστρατιωτικοποιηθεί και να μην ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Αλλά ο Τραμπ φαίνεται πεπεισμένος ότι η φιλική σχέση που έχει καλλιεργήσει με τον Πούτιν θα μπορούσε να τον βοηθήσει να καταλήξει σε μια συμφωνία για τον τερματισμό της σύγκρουσης και να προωθήσει την εικόνα του ως παγκόσμιου ειρηνοποιού.
Το ζήτημα έχει καταστεί κεντρικό στο ερώτημα του τι έχει επιτύχει ο Τραμπ στη διεθνή σκηνή από την επιστροφή του στην προεδρία των ΗΠΑ. Πρέπει να ικανοποιήσει το εγχώριο κοινό του, και πολλοί από τους υποστηρικτές του τον στήριξαν στην υπόσχεσή του να τερματίσει γρήγορα τον πόλεμο και να αποσύρει την Αμερική από δαπανηρές διεθνείς συγκρούσεις γενικότερα.
Πριν από τη σύνοδο κορυφής - την πρώτη του συνάντηση με τον Πούτιν μετά από έξι χρόνια - ο Αμερικανός πρόεδρος ελπίζει ότι το διαπραγματευτικό του στυλ θα αποφέρει καρπούς εκεί όπου άλλες προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου έχουν αποτύχει.
Δεν είναι σαφές τι θα έχει να κερδίσει ο Πούτιν από μια τέτοια συνάντηση. Το Κρεμλίνο έχει αναφέρει επανειλημμένα ότι ο Πούτιν και ο Ζελένσκι δεν έχουν λόγο να συναντηθούν μέχρι να προχωρήσουν πολύ περισσότερο οι διαπραγματεύσεις. Αλλά μπορεί να απέχουμε πολύ ακόμα από αυτό. Τελικά, ο «κεντρικός στόχος του Πούτιν είναι να επιτύχει... τη γεωπολιτική «εξουδετέρωση» της Ουκρανίας», σύμφωνα με την αναλύτρια Τατιάνα Στανόβαγια. «Είναι εξαιρετικά δύσκολο να πούμε τι πραγματικά διακυβεύεται... καθώς οι άνθρωποι συχνά απλά δεν μπορούν να δεχτούν ότι ο Πούτιν μπορεί να θέλει τόσα πολλά - και να το εννοεί στα σοβαρά».
Η φρενήρης προετοιμασία για τη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα αποκάλυψε ότι, ενώ η θέση του Τραμπ σχετικά με μια πιθανή επίλυση της σύγκρουσης εξακολουθεί να είναι ευμετάβλητη, η θέση του Πούτιν παραμένει αμετάβλητη. Η Αλάσκα θα τους προσφέρει ένα σημείο συνάντησης. Ίσως να είναι πιο δύσκολο να βρεθεί κοινό έδαφος στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Ο Τραμπ θα αναχωρήσει από τον Λευκό Οίκο στις 6:45 τοπική ώρα (13:45 ώρα Ελλάδος)
Η συνάντηση κορυφής του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με τον ομόλογό του της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν θα γίνει στις 11:00 τοπική ώρα (22:00 ώρα Ελλάδος) σήμερα στο Άνκορατζ, στην Αλάσκα, ανέφερε ο Λευκός Οίκος σε ανακοίνωση Τύπου του προγράμματος που εξέδωσε χθες, Πέμπτη.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θα αναχωρήσει από τον Λευκό Οίκο στις 6:45 τοπική ώρα (13:45 ώρα Ελλάδος) σήμερα και θα φύγει από το Άνκορατζ την ίδια μέρα, στις 17:45 ώρα Αλάσκας σήμερα. Προγραμματίζεται να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο νωρίς το Σάββατο το πρωί.
Η εικόνα στα μέτωπα
Στο πεδίο των μαχών στην Ουκρανία, τα ουκρανικά στρατεύματα προσπαθούν να αναχαιτίσουν την ταχεία προέλαση των εισβολέων στην περιφέρεια Ντονέτσκ, όπου η Μόσχα ανακοίνωσε την κατάληψη άλλων δύο κοινοτήτων την Πέμπτη.
Η Μόσχα αξιώνει από το Κίεβο τέσσερις ουκρανικές περιφέρειες τις οποίες ρωσικά στρατεύματα ελέγχουν εν μέρει (Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα), πέραν της Κριμαίας την οποία η Ρωσία προσάρτησε παράνομα το 2014, να σταματήσει τις προμήθειες όπλων από τη Δύση και να εγκαταλείψει τις φιλοδοξίες για ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Η ουκρανική κυβέρνηση έχει απορρίψει κατηγορηματικά αυτές τις αξιώσεις ως «απαράδεκτες».
Ύστερα από τρεις γύρους συνομιλιών τους προηγούμενους μήνες, με τελευταίο εκείνον του Ιουλίου στην Κωνσταντινούπολη, Ρώσοι και Ουκρανοί κατάφεραν να συμφωνήσουν μόνο σε ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου.
Πηγή: skai.gr