Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) 13 μετανάστες απελάθηκαν στην Τουρκία χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν επίσημα αίτησης ασύλου, κατά παράβαση της δέσμευσης της ΕΕ για τον τρόπο υλοποίησης της συμφωνίας με την Τουρκία για την επαναπροώθηση μεταναστών και προσφύγων.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας «The Guardian» ενδεχομένως κατά λάθος την πρώτη ημέρα εφαρμογής του σχεδίου επαναπροωθήσεων, να μην δόθηκε η δυνατότητα να υποβάλλουν επίσημα αίτηση ασύλου εν μέσω του διοικητικού χάους στη Χίο.
Η βρετανική εφημερίδα φιλοξενεί δήλωση του Βενσάν Κοστέλ, περιφερειακός διευθυντής για την Ευρώπη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ο οποίος είπε ότι η αστυνομία «ξέχασε» να επεξεργαστεί τις αιτήσεις 13 εκ των 202 αιτούντων άσυλο που εστάλησαν πίσω στην Τουρκία τη Δευτέρα. Πρόκειται για 13 Αφγανούς και Κογκολέζους αιτούντες άσυλο, οι οποίοι έφθασαν στη Χίο μετά τις 20 Μαρτίου.
«Για τέσσερις ημέρες μετά την 20ή [Μαρτίου], η ελληνική αστυνομία δεν καταχώρησε καμία πρόθεση διεκδίκησης ασύλου καθώς δεν ήταν προετοιμασμένοι [ή] εφοδιασμένοι γι' αυτό, οπότε αρχίσαμε να δίνουμε φόρμες αιτήσεων σε ανθρώπους που είχαν δηλώσει την πρόθεσή τους να ζητήσουν άσυλο» ανέφερε.
Συνέχισε ότι «η αστυνομία δέχθηκε τους περισσότερους ανθρώπους με αυτές τις φόρμες και ξέχασε προφανώς κάποιους. Είναι περισσότερο λάθος από ο,τιδήποτε άλλο, ελπίζουμε».
Ο Guardian αναφέρει ότι κληθείσα να σχολιάσει η αστυνομία της Χίου αρνήθηκε ότι οποισοδήποτε επέστρεψε στην Τουρκία παρά την θέλησή του. «Και οι 66 άνθρωποι που επεστράφησαν χθες δεν ήθελαν να μείνουν στην Ελλάδα» είπε ανωνύμως αξιωματούχος στην έδρα της αστυνομίας, τον οποίο επικαλείται ο Guardian.
Εφόσον αυτό επιβεβαιωθεί, επισημαίνει η εφημερίδα, θα επιφέρει πλήγμα στο επιχείρημα της ΕΕ ότι η συμφωνία επαναπροωθήσεων -που μπορεί να οδηγήσει στην απέλαση σχεδόν όλων όσοι έχουν φθάσει και φθάνουν στην Ελλάδα μετά την 20ή Μαρτίου- συμβαδίζει με το διεθνές δίκαιο.
Η ΕΕ έχει δεσμευτεί ότι κάθε αίτηση ασύλου θα εξετάζεται μεμονωμένα και ότι δεν θα υπάρξουν αυτόματες επιστροφές αιτούντων άσυλο.