Η εικόνα της Τουρκίας ως περιφερειακής δύναμης που επιδιώκει να παίξει ρόλο «ρυθμιστή» στην Ανατολική Μεσόγειο καταρρέει κάτω από το βάρος όσων αποκαλύπτει το Nordic Monitor. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της ιστοσελίδας — την οποία χειρίζονται Τούρκοι δημοσιογράφοι εξόριστοι για να αποφύγουν τις διώξεις του καθεστώτος Ερντογάν — η Τουρκία έχει μετατραπεί σε κεντρικό δίαυλο για τη διακίνηση κοκαΐνης μεταξύ Λατινικής Αμερικής, Ευρώπης, Ρωσίας και Καυκάσου. Και αυτό δεν αποτελεί προϊόν απλώς της δράσης μαφιόζικων κυκλωμάτων, αλλά ενός επικίνδυνου πλέγματος συνεργασίας ανάμεσα στη μαφία και τμήματα της τουρκικής κρατικής μηχανής.
Με βάση τα στοιχεία του Global Initiative Against Transnational Organized Crime, που παραθέτει το Nordic Monitor, η Τουρκία συγκαταλέγεται το 2025 στις δέκα πιο επιβαρυμένες χώρες παγκοσμίως σε οργανωμένο έγκλημα, με βαθμολογία 7,20 στη «βαθμίδα εγκληματικότητας» και μόλις 3,96 στην «ανθεκτικότητα» — ένδειξη ότι οι θεσμοί δεν αντιστέκονται αλλά υποχωρούν. Η χώρα λειτουργεί, κατά το ρεπορτάζ, όχι μόνο ως πέρασμα κοκαΐνης αλλά και ως κόμβος για ηρωίνη (βαλκανική οδός), captagon, πλαστά προϊόντα, λαθρεμπόριο όπλων και διακίνηση ανθρώπων. Το οργανωμένο έγκλημα δεν έχει απλώς διεισδύσει στο κράτος. Συνεργάζεται μαζί του.
Αυτή η εικόνα έχει τεράστιες γεωπολιτικές προεκτάσεις.
Μια περιφερειακή δύναμη που εξάγει αστάθεια
Η Τουρκία του Ερντογάν παρουσιάζεται διεθνώς ως «διαμεσολαβητής», ως χώρα–κλειδί για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και την ενεργειακή ισορροπία. Όμως, τα στοιχεία που αποκαλύπτονται δείχνουν μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα: μια χώρα στην οποία η κρατική ισχύς δεν χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση του εγκλήματος, αλλά συχνά για την κάλυψη ή και διευκόλυνσή του. Όταν το κράτος και η μαφία διαπλέκονται σε τέτοιο βαθμό, το αποτέλεσμα δεν είναι μόνο η διάβρωση των θεσμών εντός Τουρκίας. Είναι η εξαγωγή αστάθειας σε ολόκληρη την περιοχή.
Μια Τουρκία που αποτελεί «γέφυρα» διακίνησης σκληρών ναρκωτικών δεν είναι μια ουδέτερη απειλή. Είναι μια χώρα που μπορεί να αξιοποιήσει αυτά τα δίκτυα για πολιτική επιρροή, χρηματοδότηση παρακρατικών μηχανισμών και εξουδετέρωση αντιπάλων στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Και αυτό πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από τις γειτονικές χώρες.
Επιπτώσεις για την Ελλάδα: ασφάλεια συνόρων και οργανωμένο έγκλημα
Για την Ελλάδα, οι αποκαλύψεις αυτές δεν αποτελούν απλώς «ειδησιογραφικό γεγονός». Η χώρα μας συνορεύει — θαλάσσια και χερσαία — με έναν από τους μεγαλύτερους μεταφορικούς άξονες κοκαΐνης και συνθετικών ναρκωτικών στον κόσμο. Αυτό έχει τρεις πρακτικές συνέπειες:
- Ενίσχυση των πιέσεων στα σύνορα: όσο η Τουρκία λειτουργεί ως δίαυλος διεθνών κυκλωμάτων, τόσο αυξάνονται οι απόπειρες παράνομης διείσδυσης δικτύων μέσω Ελλάδας.
- Υποβάθμιση της περιφερειακής σταθερότητας: οι μαφίες διακινητών δεν λειτουργούν απομονωμένα. Διασυνδέονται με παράνομες μεταναστευτικές ροές, παράνομα δίκτυα περάσματος ανθρώπων και επιρροές σε μειονοτικές περιοχές.
- Αναβάθμιση των ελληνικών μηχανισμών ασφαλείας: η Ελλάδα χρειάζεται ενισχυμένη συνεργασία με Ε.Ε., DEA και Ισραήλ — χώρες που παρακολουθούν στενά τις τουρκικές διαδρομές ναρκωτικών.
Επιπτώσεις για την Κύπρο: απειλή στον πυρήνα της ασφάλειάς της
Για την Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία γειτνιάζει άμεσα με τα τουρκικά παράλια, το ζήτημα είναι ακόμη πιο κρίσιμο. Η δημιουργία διαδρομών ναρκωτικών στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου συγχέεται με:
- τις κινήσεις της Τουρκίας στην κατεχόμενη βόρεια Κύπρο,
- την αύξηση παράνομων δικτύων που χρησιμοποιούν το κατεχόμενο τμήμα ως σημείο εισόδου,
- την ενίσχυση παρακρατικών και ισλαμιστικών δομών που ήδη δρουν υπό τουρκική προστασία.
Μια Τουρκία που επιτρέπει — ή ανέχεται — να χρησιμοποιούνται οι ακτές της και τα λιμάνια της για κοκαΐνη και captagon αποτελεί άμεση απειλή για την ασφάλεια της Κύπρου, όχι μόνο σε επίπεδο εγκληματικότητας αλλά και γεωπολιτικά.
Η μεγαλύτερη εικόνα: όταν ένα αυταρχικό καθεστώς χρησιμοποιεί τα δίκτυα του εγκλήματος
Το καθεστώς Ερντογάν δεν είναι «κράτος δικαίου σε κρίση». Είναι ένα σύστημα που έχει μάθει να επιβιώνει μέσα από τον έλεγχο των θεσμών, την καταστολή της αντιπολίτευσης, τις διώξεις δημοσιογράφων και — όπως υπονοούν τα στοιχεία — την ανοχή ή συνενοχή σε κυκλώματα που κανονικά θα έπρεπε να πολεμά.
Όταν μια χώρα με τέτοια χαρακτηριστικά διεκδικεί ρόλο «ειρηνοποιού» στη Γάζα, «προστάτη» των μουσουλμάνων στα Βαλκάνια και «ρυθμιστή» στο ΝΑΤΟ, οι αποκαλύψεις του Nordic Monitor λειτουργούν ως υπενθύμιση ότι η εικόνα της Τουρκίας στο διεθνές στερέωμα έχει χτιστεί πάνω σε ψευδαισθήσεις.
Και για την Ελλάδα και την Κύπρο, η πραγματικότητα αυτή δεν μπορεί να αγνοηθεί. Η γειτονιά μας δεν είναι απλώς γεωπολιτικά ρευστή· είναι εκτεθειμένη σε ένα σύστημα εξουσίας στην Άγκυρα που έχει πάψει να διαχωρίζει το κράτος από το οργανωμένο έγκλημα. Αυτό είναι το πραγματικό πρόβλημα — και θα καθορίσει τις ισορροπίες στη Μεσόγειο τα επόμενα χρόνια.