Στο Foreign Affairs, η Asli Aydintasbas, διευθύντρια του Προγράμματος για την Τουρκία στο Brookings Institution, δημοσιεύει άρθρο γνώμης υπό τον τίτλο «Erdogan’s Imperial Illusions», όπου αναλύει την προσπάθεια του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αναδείξει την Τουρκία σε περιφερειακή ηγετική δύναμη στη Μέση Ανατολή.
Η συγγραφέας τονίζει ότι οι φιλοδοξίες του Ερντογάν υπερβαίνουν κατά πολύ τις πραγματικές δυνατότητες της χώρας, καθώς η Τουρκία υποφέρει από οικονομική αδυναμία και θεσμική διάβρωση λόγω εκκαθαρίσεων και υπερσυγκέντρωσης εξουσιών στο προεδρικό μέγαρο.
Το άρθρο αναφέρει ότι ο Ερντογάν επιδιώκει να παρουσιάσει την Τουρκία ως «μεγαλύτερη από την Τουρκία» σε γεωπολιτικό επίπεδο, αναβιώνοντας στοιχεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και υιοθετώντας το μοντέλο «Millet», στο οποίο διαφορετικές εθνοτικές και θρησκευτικές κοινότητες είχαν περιορισμένη αυτονομία υπό την κεντρική εξουσία. Η στρατηγική του βασίζεται στην ανάδειξη της Τουρκίας ως σταθεροποιητή της περιοχής, με επίκεντρο τη Συρία και την επαναφορά της Άγκυρας σε πρωταγωνιστικό ρόλο μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ.
Η Τουρκία έχει επεκτείνει τη στρατιωτική της παρουσία στη Συρία, τη Λιβύη, τον Καύκασο και την Ανατολική Μεσόγειο, ενώ αναπτύσσει ενεργά την αμυντική βιομηχανία της, κυρίως μέσω εξαγωγών drones, όπλων και τεθωρακισμένων οχημάτων. Παράλληλα, η Άγκυρα προσπαθεί να επηρεάσει την πολιτική των γειτονικών κρατών με οικονομικές και διπλωματικές συμφωνίες, υποστηρίζοντας συμμαχίες σε χώρες όπως η Αλβανία, η Αιθιοπία, το Πακιστάν, η Λιβύη και η Συρία.
Ωστόσο, η συγγραφέας επισημαίνει ότι οι εξωτερικές επιτυχίες της Τουρκίας συγκρούονται με σοβαρές εσωτερικές αδυναμίες. Η οικονομία της χώρας είναι εξαντλημένη, με υψηλό πληθωρισμό και φθίνουσα αγοραστική δύναμη των πολιτών, ενώ το κρατικό σύστημα βασίζεται σε λίγα πρόσωπα ικανά να διαχειριστούν τις κυβερνητικές υποθέσεις. Η θεσμική αδυναμία περιορίζει την ικανότητα της Τουρκίας να εκτελέσει συνεκτική στρατηγική σε διεθνές επίπεδο, καθιστώντας δύσκολη την επίτευξη των μεγάλων περιφερειακών στόχων.
Ένας σημαντικός περιοριστικός παράγοντας για τις φιλοδοξίες της Άγκυρας είναι το Ισραήλ, το οποίο διατηρεί στρατιωτική κυριαρχία στη Συρία και έχει αναπτύξει δίκτυα συνεργασιών με Ελλάδα και Κύπρο στον τομέα των μυστικών υπηρεσιών. Η αντίθεση της Άγκυρας προς τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Γάζα και η υποστήριξή της προς τους Παλαιστίνιους έχουν εντείνει την ένταση, περιορίζοντας την εμβέλεια της τουρκικής πολιτικής. Παράλληλα, η Τουρκία αντιμετωπίζει τις περιορισμένες δυνατότητες στήριξης από τις μοναρχίες του Κόλπου και τη μεταβλητή στάση των ΗΠΑ μετά την περίοδο Τραμπ.
Η Αydintasbas υπογραμμίζει ότι η επιτυχία των περιφερειακών σχεδίων του Ερντογάν εξαρτάται από μια σταθερή οικονομία, αποτελεσματική κρατική μηχανή και θεσμική ικανότητα για διαχείριση κρίσεων. Χωρίς αυτά, οι προσπάθειες δημιουργίας μιας Pax Turkica – δηλαδή μιας περιφερειακής τάξης υπό τουρκική ηγεσία – είναι ευάλωτες. Παρά τις στρατιωτικές και διπλωματικές επιτυχίες, η Τουρκία παραμένει εσωτερικά αδύναμη, με περιορισμένη νομιμοποίηση και φθίνουσα πολιτική υποστήριξη.
Τελικά, το άρθρο καταλήγει ότι το μεγαλόπνοο όραμα του Ερντογάν για έναν νέο «τουρκικό αιώνα» συγκρούεται με την πραγματικότητα των οικονομικών, θεσμικών και γεωπολιτικών περιορισμών της χώρας. Η σύγχρονη Τουρκία μπορεί να παραμένει παράγοντας στη Μέση Ανατολή, αλλά δεν διαθέτει τα μέσα για να επαναφέρει την εποχή που η χώρα ήταν η μοναδική κυρίαρχη δύναμη στην περιοχή.