Η έκβαση του δημοψηφίσματος στην ΠΓΔΜ επέτρεψε και στις δύο πλευρές να διεκδικήσουν την νίκη: στον Ζόραν Ζάεφ να πανηγυρίσει για «την επιτυχία της δημοκρατίας και της ευρωπαϊκής Μακεδονίας», αφού «η τεράστια πλειοψηφία των πολιτών επέλεξε μία ευρωπαϊκή Μακεδονία», στον Ευρωπαίο επίτροπο Γιοχάνες Χαν να μιλήσει για «ευρεία υποστήριξη» της συμφωνίας, την ώρα που μερικές εκατοντάδες αντίπαλοι της συμφωνίας γιόρταζαν επίσης την «νίκη» τους μπροστά από το κτίριο του κοινοβουλίου στα Σκόπια, ενώ ο ηγέτης του VMRO-DPMNE δήλωνε ότι η αρνητική ψήφος σε συνδυασμό με την αποχή στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα στην κυβέρνηση.
Οι επόμενες ημέρες ή οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί για την χώρα, που είναι συνηθισμένη στις πολιτικές κρίσεις.
Επόμενο βήμα της κυβέρνησης Ζάεφ είναι να εξασφαλίσει πλειοψηφία δύο τρίτων στη Βουλή προκειμένου γίνουν οι προβλεπόμενες αλλαγές στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ, όρος της Συμφωνίας των Πρεσπών (Η Συμφωνία κυρώθηκε από 69 βουλευτές στις 120μελή βουλή. Επομένως η κυβέρνηση Ζάεφ υπολείπεται κατά 11 βουλευτές του απαιτούμενου αριθμού για τη συνταγματική αναθεώρηση).
Χωρίς τη στήριξη του VMRO-DPMNE η συγκέντρωση τόσο ευρείας πλειοψηφίας είναι αδύνατη. Η κυβέρνηση ελπίζει πως με τη βοήθεια και των διεθνών πιέσεων μπορεί να μεταπείσει τουλάχιστον μια μερίδα των βουλευτών της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Χρειάζονται περίπου δέκα βουλευτές του VMRO-DPMNE. Η εθνικιστική αντιπολίτευση έχει 49 έδρες στο κοινοβούλιο (επί συνόλου 120), αρκετές ώστε να αποτρέψει την έγκριση της συμφωνίας με την πλειοψηφία δύο τρίτων (80 ψήφοι) που απαιτείται για την αναθεώρηση του Συντάγματος.
Αυτό που πρέπει κανείς να πάρει υπόψη είναι ότι η προσέγγιση με το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ενωση χαίρει ευρείας συναίνεσης στην χώρα και οι διεθνείς πιέσεις απέδωσαν πριν το δημοψήφισμα όταν και το VMRO-DPMNE «υποχώρησε» στη θέση για ψήφο κατά συνείδηση.
Σε περίπτωση που η συμφωνία δεν περάσει η συμφωνία από τη Βουλή της γειτονικής χώρας τότε τα πράγματα περιπλέκονται τόσο για την ΠΓΔΜ όσο και για την ελληνική πολιτική σκηνή.
Με βάσει τη νομοθεσία της γειτονικής χώρας οι πρόωρες εκλογές θα γίνουν σε 100 ημέρες, διάστημα κατά το οποίο ο νυν πρόεδρος της χώρας Γ. Ιβανόφ, ο οποίος και θα ορίσει την προσωρινή κυβέρνηση, θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο.
Αυτό πρακτικά σημαίνει εκλογές τέλη Ιανουαρίου αρχές Φεβρουαρίου και πιθανή ολοκλήρωση της διαδικασίας επικύρωσης της Συμφωνίας (αν επικρατήσουν οι δυνάμεις του ΝΑΙ) τον Μάρτιο.
Σύμφωνα, όμως, με τα ρητώς οριζόμενα στην ίδια τη συμφωνία των Πρεσπών, η πΓΔΜ «θα ολοκληρώσει in toto τις συνταγματικές τροποποιήσεις μέχρι το τέλος του 2018» (άρθρο 1, παρ. 4, εδ. Ε). Αυτό σημαίνει ότι, εάν ξεπερασθεί αυτό το χρονικό όριο, η Ελλάδα έχει δυνατότητα να καταγγείλει τη συμφωνία. Είναι προφανές ότι είναι στη διακριτική ευχέρεια της ελληνικής κυβερνήσεως (και σίγουρα αυτή θα είναι η πρόθεση της παρούσας) να δείξει ανοχή από πλευράς χρόνου. Διατρέχουμε, όμως, το σοβαρό ενδεχόμενο να φτάσουμε στις ευρωεκλογές (και σε πιθανές βουλευτικές εκλογές) και να μην έχει ολοκληρώσει τις συνταγματικές αλλαγές η πΓΔΜ. Αυτό θα αποτελεί σαφή παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Και αν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες στα Σκόπια μέχρι τον Μάρτιο και η ελληνική πλευρά δείξει καλή διάθεση, θα φέρει τη συμφωνία στην ελληνική Βουλή λίγο πριν έρθει η ώρα της (τριπλής) κάλπης του Μαΐου, ή θα πετάξει την μπάλα στον επόμενο, ο οποίος έχει διαμηνύσει προς πάσα κατεύθυνση ότι δεν θα ψηφίσει τη συμφωνία των Πρεσπών ούτε ως αντιπολίτευση ούτε ως κυβέρνηση; Η μέχρι στιγμής σιωπή κυβέρνησης και αντιπολίτευσης απέναντι στο αποτέλεσμα είναι ενδεικτική της αμηχανίας τους.
Η ΝΔ με τη γνωστοποίηση του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος επανέλαβε ότι θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να μην ισχύσει η «εθνικά επιζήμια» συμφωνία των Πρεσπών.
Αν ο Ζάεφ καταφέρει να περάσει τις συνταγματικές αλλαγές χωρίς πρόωρες κάλπες, τότε θα έχει διαβεί τον Ρουβίκωνα και θα έρθει η ώρα του κυβερνητικού συνασπισμού στην Ελλάδα να τον περάσει. Το σταυροδρόμι είναι κρίσιμο και ακόμη κρισιμότερο για τη συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ.
Η σπουδή του Πάνου Καμμένου να κηρύξει «άκυρο» το δημοψήφισμα - μάλιστα πριν καν τοποθετηθεί επισήμως ο Ζόραν Ζάεφ για να διαμηνύσει η διαδικασία θα προχωρήσει - δείχνει και το άγχος του να σχεδιάσει την επόμενη μέρα. Να δείξει ότι δικαιώνεται, καθώς είχε δηλώσει εξαρχής ότι δεν τίθετο θέμα για τον κυβερνητικό συνασπισμό, καθώς η γειτονική χώρα δεν θα κατάφερνε να περάσει τις συνταγματικές αλλαγές (και άρα δεν υπήρχε ζήτημα για τη στάση των ΑΝΕΛ και τη θέση τους μέσα στο κυβερνητικό σύστημα εξουσίας).
Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε το αποτέλεσμα «αντιφατικό», υπογραμμίζοντας τη συντριπτική κυριαρχία του «ναι», αλλά και τη χαμηλή συμμετοχή διευκρινίζοντας μάλλον απευθυνόμενο στον κ. Καμμένο, ότι το δημοψήφισμα είναι «συμβουλευτικό» και, πάντως, όχι δεσμευτικό, επισήμανση που μάλλον απευθύνεται στον κ. Καμμένο.