Ο δισεκατομμυριούχος και θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ, Αντρέι Μπάμπις, ορκίστηκε εκ νέου Πρωθυπουργός της Τσεχίας την Τρίτη, δύο μήνες μετά τη νίκη του λαϊκιστικού κόμματός του, ΑΝΟ, στις βουλευτικές εκλογές. Ο 71χρονος Μπάμπις, ο οποίος είχε κυβερνήσει τη χώρα από το 2017 έως το 2021, επανήλθε στην εξουσία αφού ορκίστηκε από τον Πρόεδρο Πετρ Πάβελ.
«Υπόσχομαι σε όλους τους πολίτες της Τσέχικης Δημοκρατίας να υπερασπίζομαι τα συμφέροντά τους, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο», δήλωσε ο Μπάμπις στους δημοσιογράφους.
Καθώς το ΑΝΟ διαθέτει μόνο 80 από τις 200 έδρες στο Κοινοβούλιο, ο Μπάμπις σχημάτισε κυβέρνηση συνασπισμού με το ευρωσκεπτικιστικό ακροδεξιό κόμμα Ελευθερία και Άμεση Δημοκρατία (SPD) και το νεοσύστατο δεξιό κόμμα των Αυτοκινητιστών (AUTO).
Κριτική στις Βρυξέλλες και προσέγγιση με Ουγγαρία-Σλοβακία
Η επιστροφή του Μπάμπις αναμένεται να σηματοδοτήσει μια πιο επικριτική στάση προς τις Βρυξέλλες και μια προσέγγιση με την Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν και τη Σλοβακία. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Μπάμπις δεσμεύθηκε να μειώσει τη βοήθεια προς την Ουκρανία για να δώσει προτεραιότητα στους Τσέχους πολίτες, ευθυγραμμιζόμενος με τη στάση των κυβερνήσεων σε Βουδαπέστη και Μπρατισλάβα, οι οποίες αρνούνται στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία και αντιτίθενται στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Σημειώνεται ότι πέρυσι ο Μπάμπις συνίδρυσε την ευρωσκεπτικιστική πολιτική ομάδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου «Πατριώτες για την Ευρώπη», μαζί με τον Όρμπαν. Πάντως, ο Μπάμπις απέρριψε τελικά το αίτημα του SPD για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την παραμονή της Τσεχίας στην ΕΕ.
Σύγκρουση συμφερόντων και Διώξεις
Ο Μπάμπις, πρώην κομμουνιστής που έχτισε τεράστια περιουσία ως επικεφαλής του ομίλου τροφίμων και χημικών Agrofert, είναι ο έβδομος πλουσιότερος άνθρωπος της Τσεχίας. Ο Πρόεδρος Πάβελ είχε θέσει ως όρο για τον διορισμό του την επίλυση της ενδεχόμενης σύγκρουσης συμφερόντων με τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες. Την περασμένη εβδομάδα, ο Μπάμπις ανακοίνωσε ότι μετέφερε τις δραστηριότητες του ομίλου του σε ανεξάρτητη δομή, μέχρι να τις κληρονομήσουν τα παιδιά του, μια κίνηση που ικανοποίησε τον Πάβελ, αν και εγείρει ερωτήματα λόγω έλλειψης λεπτομερειών. Οι επικριτές του συνεχίζουν να τον κατηγορούν ότι συγχέει τα συμφέροντα της χώρας με τα δικά του και ότι αντιμετωπίζει διώξεις για κατάχρηση ευρωπαϊκών κονδυλίων το 2007, κατηγορίες τις οποίες ο ίδιος απορρίπτει.
Προβληματικές υποψηφιότητες
Ο Πρόεδρος Πάβελ, ο οποίος έχει ακόμη να εγκρίνει τα μέλη της κυβέρνησης Μπάμπις, έχει ήδη εκφράσει επιφυλάξεις για τον διορισμό του Φίλιπ Τούρεκ του κόμματος AUTO στη θέση του Υπουργού Περιβάλλοντος. Ο Τούρεκ ερευνάται για ενδοοικογενειακή βία και βιασμό, ενώ η έρευνα για φερόμενο ναζιστικό χαιρετισμό τέθηκε στο αρχείο. Επιπλέον, έχουν δημοσιοποιηθεί ρατσιστικά και ομοφοβικά μηνύματα που έχει αναρτήσει ο Τούρεκ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.