Την εικόνα μιας ρωσικής προέλασης σε ολόκληρο το μέτωπο της Ουκρανίας περιέγραψε ο αρχηγός του ρωσικού Γενικού Επιτελείου, στρατηγός Βαλέρι Γκερασίμοφ, κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής σύσκεψης με τον πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και την ανώτατη στρατιωτική ηγεσία. Όπως ανέφερε, οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν περάσει κυρίως σε αμυντική στάση, περιοριζόμενες σε τοπικές αντεπιθέσεις.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο Πούτιν τόνισε προς τους στρατηγούς ότι η επιχείρηση για την κατάληψη και τον έλεγχο της πόλης Ζαπορίζια πρέπει να συνεχιστεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, μόνο μέσα στο 2025 οι ρωσικές δυνάμεις έχουν καταλάβει 6.460 τετραγωνικά χιλιόμετρα ουκρανικού εδάφους και 334 οικισμούς. Το πρακτορείο Reuters επισημαίνει, ωστόσο, ότι οι συγκεκριμένοι ισχυρισμοί δεν ήταν δυνατόν να επαληθευτούν ανεξάρτητα.
Την ίδια στιγμή, το Κρεμλίνο προχώρησε σε σημαντικές αλλαγές στο νομικό του οπλοστάσιο. Ο Πούτιν υπέγραψε τροποποιήσεις στη ρωσική νομοθεσία που επιτρέπουν στη Μόσχα να αγνοεί αποφάσεις ποινικών υποθέσεων που προέρχονται από ξένα ή διεθνή δικαστήρια, όταν αυτές εκδίδονται χωρίς τη συμμετοχή της Ρωσίας. Η κίνηση αυτή ερμηνεύεται ως απάντηση στις ουκρανικές και ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για την απόδοση ευθυνών σε Ρώσους αξιωματούχους για φερόμενα εγκλήματα πολέμου.
Το πλαίσιο αυτό ενισχύεται από πρόσφατες διεθνείς εξελίξεις, όπως η συμφωνία της Ουκρανίας με το Συμβούλιο της Ευρώπης για τη δημιουργία ειδικού δικαστηρίου, αλλά και η σύσταση Διεθνούς Επιτροπής Αξιώσεων με στόχο την αποζημίωση του Κιέβου για ζημιές εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Παράλληλα, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης έχει εκδώσει εντάλματα σύλληψης κατά του Πούτιν και άλλων Ρώσων αξιωματούχων, με κατηγορίες για παράνομη μεταφορά παιδιών από την Ουκρανία – κατηγορίες που η Μόσχα απορρίπτει ως «εξωφρενικές».
Με βάση τις νέες ρυθμίσεις, η Ρωσία διατηρεί πλέον το δικαίωμα να μην εφαρμόζει αποφάσεις διεθνών δικαστικών οργάνων, όταν η αρμοδιότητά τους δεν στηρίζεται σε διεθνή συμφωνία με τη Μόσχα ή σε απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Σε διπλωματικό επίπεδο, η Ρωσία σκλήρυνε περαιτέρω τη στάση της, θέτοντας ως βασική προϋπόθεση για την επίτευξη ειρήνης την πλήρη αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από τα τμήματα του Ντονμπάς που εξακολουθούν να ελέγχονται από το Κίεβο. Εκπρόσωπος του Κρεμλίνου ανέφερε ότι μόνο υπό αυτή την προϋπόθεση μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για μια ειρηνευτική διευθέτηση, σε μια περίοδο έντονων διπλωματικών ζυμώσεων.
Ο ίδιος εκπρόσωπος, Ντμίτρι Πεσκόφ, αποκάλυψε ότι αναμένεται σύντομα νέα τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ Πούτιν και του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ενώ ξεκαθάρισε ότι το ενδεχόμενο απευθείας συνομιλίας Πούτιν – Ζελένσκι δεν βρίσκεται επί του παρόντος στο τραπέζι. Σύμφωνα με ρωσικές εκτιμήσεις, η Μόσχα ελέγχει σήμερα περίπου το 20% της ουκρανικής επικράτειας, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας και μεγάλων τμημάτων του Ντονμπάς, καθώς και σημαντικές εκτάσεις σε Ζαπορίζια, Χερσώνα και άλλες περιφέρειες.
Στην αντίπερα όχθη, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έθεσε ψηλά τον πήχη στις διαπραγματεύσεις με την Ουάσινγκτον, ζητώντας από τον Ντόναλντ Τραμπ εγγυήσεις ασφαλείας διάρκειας έως και 50 ετών. Όπως δήλωσε, το αρχικό αμερικανικό σχέδιο που προέβλεπε εγγυήσεις 15 ετών δεν θεωρείται επαρκές από το Κίεβο. Ο Ζελένσκι υπογράμμισε ότι η άρση του στρατιωτικού νόμου στην Ουκρανία μπορεί να γίνει μόνο εφόσον υπάρξουν ουσιαστικές και μακροχρόνιες εγγυήσεις.
Παράλληλα, αποκάλυψε ότι ο Τραμπ είχε προηγουμένως συζητήσει με τον Πούτιν και τα 20 σημεία του ειρηνευτικού σχεδίου, σημειώνοντας ωστόσο ότι η εμπειρία δείχνει πως οι ρωσικές δηλώσεις συχνά δεν συνοδεύονται από αντίστοιχες πράξεις. Ο Ουκρανός πρόεδρος επέμεινε ότι οποιαδήποτε τελική συμφωνία θα πρέπει να τεθεί σε δημοψήφισμα, κάτι που προϋποθέτει τουλάχιστον 60 ημέρες κατάπαυσης του πυρός.
Τόσο ο Ζελένσκι όσο και ο Τραμπ εμφανίστηκαν, πάντως, συγκρατημένα αισιόδοξοι, κάνοντας λόγο για πρόοδο άνω του 95% στις συνομιλίες. Όπως ανέφεραν, αν οι εξελίξεις συνεχιστούν με τον ίδιο ρυθμό, μια συμφωνία θα μπορούσε να είναι εφικτή μέσα στις επόμενες εβδομάδες, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ακόμη οριστική κατάληξη.