O Οικουμενικός Πατριάρχης κ.Βαρθολομαίος μπορεί να πραγματοποιεί την δεύτερη επίσημη επίσκεψη στην Ηλεία , ωστόσο, κατά τον εορτασμό της Ινδίκτου ,την πρωτοχρονιά της Εκκλησίας, ξεκαθάρισε οτι δεν πρόκειται να συγκαλέσει Πανορθόδοξη Σύνοδο προκειμένου να συζητηθούν τα όποια προβλήματα έχουν προκύψει με ευθύνη της Μόσχας, την οποάι κατηγόρησε για "νέα εκκλησιολογία". Τη κατηγορηματική αυτή θέση διατύπωσε ενώπιον του μητροπολίτη Κιέβου κ.Επιφάνιου.
Στην ομιλία του ο κ.Βαρθολομαίος αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες και τις προσπάθειες του Οικουμενικού Πατριαρχείου για ενίσχυση της ενότητας και συνεργασίας των αυτοκέφαλων Ορθοδόξων Εκκλησιών, αποτέλεσμα της οποίας ήταν η σύγκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας στην Κρήτη, το 2016.
«Δυστυχώς, αυτή η επιθυμία για ενότητα και συνεργασία καταστράφηκε τα τελευταία χρόνια από μια νέα εκκλησιολογία που έρχεται από τον Βορρά και μια νέα θεολογία, τη θεολογία του πολέμου.Αυτή είναι η θεολογία που άρχισε να διδάσκει η αδελφή Εκκλησία της Ρωσίας, προσπαθώντας να δικαιολογήσει έναν αδικαιολόγητο, ανίερο, απρόκλητο, διαβολικό πόλεμο ενάντια σε μια κυρίαρχη και ανεξάρτητη χώρα - την Ουκρανία.
Εδώ και σχεδόν δύο χρόνια παρακολουθούμε την τραγωδία. Όχι μόνο στις σχέσεις των δύο Ορθοδόξων Εκκλησιών, αλλά και στο κέντρο της Ευρώπης, παρατηρούμε καθημερινά αιματοχυσία. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι πέθαναν σε αυτόν τον πόλεμο. Επαναλαμβάνω, αυτό είναι μια τραγωδία. Αυτό φυσικά επηρεάζει και τις σχέσεις των αντίστοιχων Ορθοδόξων αδελφών Εκκλησιών".
Σχολιάζοντας την κόντρα που έχει ξεσπάσει με τη ρωσική Εκκλησία τόνισε:
"Η ρήξη της κοινωνίας της Ρωσικής Εκκλησίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι απαράδεκτη και αδικαιολόγητη. Δεν μπορεί κανείς να έχει τη Θεία Ευχαριστία ως εργαλείο για να πιέσει και να αναγκάσει άλλες Εκκλησίες να συμβαδίσουν με αυτή τη νέα εκκλησιολογία. Το θύμα αυτού είναι ο αδελφός Μητροπολίτης Κιέβου και πάσης Ουκρανίας. Βλέπει πώς καταστρέφεται το κοπάδι του, πώς καταστρέφονται πόλεις και χωριά, ναοί, σχολεία και νοσοκομεία ισοπεδώνονται…»
Για το θέμα της Πανορθοδόξου ανέφερε: «Εμείς από την πλευρά μας κάνουμε αυτό που νομίζουμε ότι είναι σωστό. Ενθαρρυνόμαστε και προσκαλούμαστε από διάφορες αδελφές Εκκλησίες για το Οικουμενικό Πατριαρχείο να συγκαλέσει και πάλι Πανορθόδοξη Σύνοδο ή Σύναξη Ορθοδόξων Προκαθημένων για να εξετάσει το εκκλησιαστικό ζήτημα της Ουκρανίας. Και το Πατριαρχείο μας απορρίπτει αυτές τις προτάσεις. Διότι δεν σκοπεύουμε να μεταφέρουμε στην κρίση άλλων Εκκλησιών την Κανονική πράξη που τελεί το Πατριαρχείο μας.
Λέω την Κανονική Πράξη, γιατί η παραχώρηση αυτοκεφαλίας στην Εκκλησία της Ουκρανίας με τα 44 εκατομμύρια κατοίκους της ήταν μέσα στα δικαιώματα και το καθήκον υπηρεσίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Με εξαίρεση τα αρχαία Πατριαρχεία της Ανατολής, όλες οι νέες Ορθόδοξες Εκκλησίες, ξεκινώντας από τη Ρωσική Εκκλησία, έλαβαν αυτοκεφαλία από την Κωνσταντινούπολη. Γιατί λοιπόν δεν έπρεπε να την πάρει η Ουκρανία; Αυτό είναι το θέμα, πολύ απλό και πολύ σαφές. Επομένως, δεν θα συγκαλέσουμε ούτε την Πανορθόδοξη Σύνοδο, ούτε Σύνοδο Προκαθημένων, διότι δεν έχουμε σκοπό να υποβάλουμε τις αποφάσεις και τις πρωτοβουλίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην κρίση της νέας εκκλησιολογίας».