Υπεγράφησαν σήμερα, στο πλαίσιο ειδικής εκδήλωσης παρουσία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, οι συμβάσεις για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές «Δυτικά Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά Κρήτης». Πρόκειται για θαλάσσιες περιοχές έκτασης 20.058,4 τετρ. χλμ. δυτικά και 19.868,37 τετρ. χλμ. νοτιοδυτικά της Κρήτης, οι οποίες προκηρύχθηκαν το 2017, ύστερα από ενδιαφέρον που εκδήλωσαν οι ίδιες οι εταιρείες.
"Μεγάλη ημέρα" χαρακτήρισε την σημερινή ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης καθώς με την υπογραφή των συμβάσεων όπως είπε "έκλεισε ένας μεγάλος κύκλος όσον αφορά στην έρευνα και την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων, ίσως με την πιο σημαντική από όλες τις συμβάσεις, αυτή που υπογράφουμε σήμερα".
Όπως τόνισε ο κ. Σταθάκης "όλοι αναγνωρίζουμε ότι η σημερινή υπογραφή ενισχύει την παρουσία της Ελλλαδας στον ευρύτερο χώρο της ανατολικής Μεσογείου μετά τα ευρήματα σε Κύπρο, Ισραήλ και Αίγυπτο έχει ήδη διαμορφωθεί, μαζί με την Ελλάδα ένας ισχυρός πόλος. Συμμετέχουμε ισότιμα μαζί με άλλες χώρες, Ιορδανία, Παλαιστινιακή Αρχή, Ιταλία, προκειμένου να υπάρχει ένα μόνιμο παιδείο συνεργασίας ανταλλαγής απόψεων και κοινών πρωτοβουλιών για την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων στην ευρύευρύτερη περιοχή της ανατολικής μεσογείου".
Ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε στα οφέλη που θα προκύψουν από την σημερινή συμφωνία επισημαίνοντας ότι είναι πολλά για την Ελλάδα αλλά και την Κρήτη. Όπως υπογράμμισε "ένα μέρος των χρημάτων του ελληνικού δημοσίου θα κατανέμονται απευθείας στην Περιφέρεια Κρήτης και αυτό είναι καλό για τα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Ηδη ιδρύθηκε στην Κρήτη το Ινστιτούτο Ερευνας Υδρογονανθράκων και η ανάπτυξη αυτή είναι ακόμα απολύτως σύμβάτή με το ελληνικό σχέδιο για το κλίμα και την ενέργεια που έχει η χώρα για το 2030 και προβλέπει διπλασιασμό των ΑΠΕ που έχουμε σήμερα στη χώρα από 29% σε 60% σχεδόν της ενέργειας να παράγεται από ΑΠΕ. Ενα αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της μεγάλης μετάβασης σε ΑΠΕ είναι η δυνατότητα, η πρόσβαση και χρήση φυσικού αερίου ως το μεταβατικό καύσιμο με το οποίο σταθεροποιείται το σύστημα".
Στην ανάδοχο κοινοπραξία μετέχουν οι Total (40%), ExxonMobil (40%) και Ελληνικά Πετρέλαια (20%), εκπρόσωποι των οποίων θα υπογράψουν αύριο τις συμβάσεις, ενώ από την πλευρά του Δημοσίου οι υπογράφοντες είναι ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) Γιάννης Μπασιάς.
Η ερευνητική περίοδος διαρκεί 8 χρόνια (με δυνατότητα παράτασης), διάστημα στο οποίο προβλέπεται υποχρεωτικά η διεξαγωγή σεισμικών και γεωχημικών ερευνών καθώς και μιας γεώτρησης βάθους 4.000 μέτρων (συμπεριλαμβανομένου του βάθους νερού).
Στα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος περιλαμβάνονται:
- Υποβολή μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε κάθε φάση.
- Προβλέπεται η δημιουργία διακριτής Μονάδας Περιβάλλοντος η οποία λειτουργεί με ευθύνη των εταιρειών. Στόχος της είναι η ολοκληρωμένη μέριμνα για την πρόληψη, τον περιορισμό και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων στο περιβάλλον κάθε περιοχής. Επιπλέον, η Μονάδα Περιβάλλοντος θα αποτελεί το σύνδεσμο επί όλων των περιβαλλοντικών θεμάτων με τις τοπικές κοινωνίες, με τα σχετικά με τους υδρογονάνθρακες και το περιβάλλον τα παρατηρητήρια και με τις αρμόδιες υπηρεσίες της δημόσιας διοίκησης.
- Οι σεισμικές έρευνες, θα διεξάγονται υπό λεπτομερές πλέγμα μέτρων προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος το οποίο θα περιγραφεί σε κατάλληλο περιβαλλοντικό σχέδιο δράσης (ΠΣΔ ή Environmental Action Plan - EAP). Η αποδοχή του ΠΣΔ, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την εφαρμογή του και κατά συνέπεια για την έναρξη των ερευνών πραγματοποιείται κατόπιν σύμφωνης γνώμης της διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
- Απαιτείται πλήρης ανταπόκριση σε δεσμεύσεις και κατευθύνσεις διακρατικών συμβάσεων που έχει συνυπογράψει η Ελλάδα, όπως ιδίως η ACCOBAMS (Μεγάλα Κητώδη).
- Συντάσσεται περιβαλλοντική έκθεση βάσης η οποία συνυποβάλλεται μαζί με το ετήσιο πρόγραμμα εργασιών
- Σε κάθε εκμετάλλευση προβλέπεται η ύπαρξη του Παρατηρητηρίου Υδρογονανθράκων στο οποίο συμμετέχουν άτομα από την τοπική αυτοδιοίκηση και τοπικούς παράγοντες.
Το Ελληνικό Δημόσιο θα εισπράξει σε κάθε περιοχή:
- κατά τη φάση έρευνας:
-- 1.500.000 ευρώ με την υπογραφή της σύμβασης (Signature Bonus)
-- στρεμματικές αποζημιώσεις (surface fees) περί τα 2.500.000 ευρώ κατά τις τρεις φάσεις έρευνας (σε διάρκεια 8 ετών)
- κατά τη φάση εκμετάλλευσης:
-- καθ' όλη τη διάρκεια αποδίδονται στο Δημόσιο μισθώματα (royalties)
-- καταβάλλονται 200 ευρώ / τετρ.χλμ. της περιοχής εκμετάλλευσης ανά έτος
-- επιπλέον ποσά ανάλογα με την παραγωγή μετρούμενη σε βαρέλια ισοδύναμου πετρελαίου (μπόνους παραγωγής).
Επιπλέον, τόσο κατά τη φάση έρευνας, όσο και κατά τη φάση εκμετάλλευσης, ο ανάδοχος υποχρεούται να εκπαιδεύσει και να παρέχει τεχνική υποστήριξη στο προσωπικό του Δημοσίου και της ΕΔΕΥ. Για το σκοπό αυτό καταβάλλει το ποσό των 140.000 ευρώ ετησίως για κάθε εκμετάλλευση.