Ο εθισμός στο σεξ είναι ένα από τις παθήσεις που τα τελευταία χρόνια συζητείται όλο και περισσότερο. Πολλοί διάσημοι έχουν παραδεχθεί ανοικτά τον εθισμό τους και αρκετοί έχουν καταφύγει σε κλινικές απεξάρτησης για να ξεπεράσουν το πρόβλημα τους. Από τον Μάικλ Ντάγκλας, τον Ντέιβιντ Ντουκόβνι, τον Οζι Οσμπορν, τον Τσάρλι Σιν, τον Κόλιν Φάρελ, τον Μπίλι Μπομπ Θόρντον, μέχρι τον Κάνι Γουέστ. Με το σκάνδαλο Γουαινστάιν να ταράζει αυτή την περίοδο το Χόλιγουντ και την δικαιολογία περί εθισμού του κινηματογραφικού παραγωγού στο σεξ το ζήτημα βρίσκεται και πάλι στην επικαιρότητα.
Στη χώρα μας, αντιθέτως, το φαινόμενο του σεξουαλικού εθισμού περιβάλλεται από ένα πέπλο μυστικοπάθειας καθώς ελάχιστοι το παραδέχονται ακόμα και στον ίδιο τους τον εαυτό, ενώ όταν πλέον καταφεύγουν σε βοήθεια, η ζωή των ίδιων αλλά ενίοτε και των οικείων τους έχει γίνει ανυπόφορη.
Λίγοι είναι εκείνοι που θα απευθύνονταν σε ή θα κλείνονταν σε κλινική απεξάρτησης επειδή ξημεροβραδιάζονται χαζεύοντας πορνοσάιτ στο Διαδίκτυο ή αρέσκονται σε καθημερινά one night stands με πολλούς παρτενέρ να τους ικανοποιούν ταυτόχρονα. Τα όρια άλλωστε που χωρίζουν τους φανατικούς του «ηδονικού κομμουνισμού» -όπως χαρακτήρισε ο Πασκάλ Μπρικνέρ όσους θέλουν όχι μόνο πολύ σεξ, αλλά και με πολλούς μαζί- από τα «τζανκιά του σεξ» είναι ενίοτε δυσδιάκριτα, τόσο ώστε ελάχιστοι να φεύγουν από το ντιβάνι του γιατρού με χαρτί διάγνωσης, όπως συμβαίνει σε κάθε εξαρτημένο από ουσίες άτομο.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Οι βέβαια που ασχολούνται στην Ελλάδα με το θέμα των στα τμήματα τριών δημόσιων νοσοκομείων της Αθήνας επισημαίνουν την ολοένα και μεγαλύτερη εξάπλωση του φαινομένου και μάλιστα από νεαρή ηλικία. Περιγράφουν δε τον εθισμό στο σεξ με κοινά χαρακτηριστικά με άλλες καταστροφικές εξαρτήσεις, όπως τα ναρκωτικά, το αλκοόλ, ο τζόγος, όπου ο ασθενής βιώνει απόλυτα τον καταναγκασμό. Αυτά από την πλευρά των επιστημόνων, διότι από την πλευρά της ελληνικής κοινωνίας ο σεξουαλικός εθισμός δεν αναγνωρίζεται ως εξάρτηση, ούτε ως νόσος. Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις παρουσιάζεται ως «προχωρημένη» ή «απελευθερωμένη» σεξουαλικότητα, ενώ σε άλλες κατακρίνεται ως «ανωμαλία», που στιγματίζει και καταδικάζει τον εθισμένο.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι σεξουαλικά εθιστικές συμπεριφορές συχνά ξεκινούν με την , η οποία γίνεται αντικείμενο εμμονής, τον καταναγκαστικό αυνανισμό, τις πολλαπλές σχέσεις, το σεξ με αγνώστους (είτε επί πληρωμή είτε χωρίς), την επιδειξιμανία, τις ψυχαναγκαστικές φαντασιώσεις, το σεξ υψηλού κινδύνου (χωρίς προφυλάξεις, σε κατάσταση μέθης, με άγνωστα άτομα, σε χώρους μη ασφαλείς, με βίαιες, σωματικά επικίνδυνες πρακτικές), το αποκλίνον σεξ (σαδομαζοχισμός), ενώ η σεξουαλική βία είναι συχνά στοιχείο κλιμάκωσης του σεξουαλικού εθισμού, είτε αυτή εμπεριέχεται στις φαντασιώσεις, είτε στην πορνογραφία, είτε στις σεξουαλικές πράξεις.
Ελληνικό κέντρο απεξάρτησης από το σεξ από έναν πρώην εθισμένο
Στην Ελλάδα υπάρχουν τμήματα σεξουαλικών διαταραχών στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθηνών, στο Αιγινήτειο και στο Τζάνειο, ενώ το μοναδικό ιδιωτικό κέντρο απεξάρτησης από το σεξ λειτουργεί στη Θεσσαλονίκη. Ο πρόεδρος και ιδιοκτήτης του κέντρου «Oasis», Δαμιανός Δουίτσης, ήταν εξαρτημένος επί χρόνια από τον τζόγο, τα ναρκωτικά και το σεξ. Επί 17 χρόνια και αφού ακολούθησε πρόγραμμα απεξάρτησης στην Αγγλία, ασχολήθηκε με το αντικείμενο ως εθελοντής, συμμετέχοντας σε ομάδες αυτοβοήθειας. Μετά αποφάσισε να ιδρύσει το «Oasis» ώστε να μπορεί κάποιος να βρει έναν χώρο, βιβλιογραφία, συσσωρευμένη γνώση και εμπειρία πραγματική και αποτελεσματική.
«Εγώ έπινα για να είμαι πιο άνετος και στο φλερτ και στο κρεβάτι. Η μαστούρα και η μέθη είναι φιληδονία, καταστάσεις έντονης ηδονής. Γι’ αυτό μεθάς. Ή για αναλγητικό ή γιατί γουστάρεις. Προϋπάρχει η φιληδονία σε κάθε εθισμένο. Οταν π.χ. βλέπεις μια ταινία πορνό έντονη, μετά θέλεις κάτι πιο έντονο, πιο ακραίο. Αυτό γίνεται εμμονή. Ο εμμονικός θέλει να συνευρίσκεται σεξουαλικά συνεχώς με διαφορετικά άτομα, όπως όταν διαλέγει κάποιος το ποτό του. Αλλος θέλει να κάνει παράνομο σεξ με παντρεμένους, άλλος με πληρωμή κ.ο.κ. Αυτό μου έχει τύχει και εμένα. Είχα μια όμορφη φιλενάδα και ήθελα να πηγαίνω και με άλλη επί πληρωμή. Παρεκτροπή και υπερβολή. Βαριόμουν ένα συνηθισμένο κρεβάτι. Αυτό είναι ο εθισμός. Με έπαιρνε η επί πληρωμή γυναίκα να βρεθούμε και έλιωνα. Ηταν σαν να με έπαιρνε ο ντίλερ να μου δώσει τη δόση μου», λέει ο κ. Δουίτσης στο «Πρώτο Θέμα».
Στο «Oasis» έχουν απευθυνθεί πολλοί εξαρτημένοι που προσπαθούν να αλλάξουν την ψυχική δομή τους για να μπορέσουν να είναι με έναν σύντροφο. Πρώτος κανόνας της θεραπείας είναι να αναγνωριστεί το πρόβλημα και στη συνέχεια το άτομο μπαίνει σε κλειστές ομάδες, στις οποίες αναφέρει όλα όσα το απασχολούν. Ψυχολόγος και ψυχίατρος θα ασχοληθούν μόνο με τον εθισμένο που βρίσκεται σε πολύ προχωρημένο στάδιο. «Υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να χρειαστούν μέχρι και κατευναστικά φάρμακα. Είναι μια ψύχωση. Οταν κάποιος φτάνει να κάνει βιασμό, οι επιστήμονες τον προτρέπουν να παραμείνει σε πλήρη αποχή από το σεξ. Κάποιοι μάλιστα θα νοσηλευτούν σε κλινικές στο εξωτερικό», επισημαίνει ο κ. Δουίτσης.
Καθότι δεν υπάρχουν κλινικές μελέτες για τον σεξουαλικό εθισμό, είναι δύσκολο να εντοπιστούν τα ακριβή αίτια που τον προκαλούν. Εχοντας, όμως, κοινά χαρακτηριστικά με άλλου είδους εξαρτήσεις, οι ψυχίατροι και ψυχολόγοι προσπαθούν να σκιαγραφήσουν το προφίλ των εθισμένων ώστε να προσεγγίσουν θεραπευτικά την κάθε περίπτωση.
Κάθε περιστατικό εξάρτησης έχει τη δική του βαρύτητα. Σε ορισμένους βοηθάει πολύ η φαρμακοθεραπεία, μια που αναστέλλει την παρόρμηση. Επίσης υπάρχουν ψυχοθεραπείες ανάλογες με αυτές που εφαρμόζονται στις εξαρτήσεις. Ελάχιστοι πάντως αναγνωρίζουν το πρόβλημα ώστε να απευθυνθούν στους ειδικούς.