Η αλλαγή ηγεσίας στην ουκρανικής υπηρεσίας ασφαλείας (SBU), οδήγησε σε μια σειρά επιτυχημένων αντεπιθέσεων στη ρωσική επικράτεια, από τη δολοφονία στρατηγών έως την επιχείρηση «Ιστός της Αράχνης».
Οι τολμηρές επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε απομακρυσμένες βάσεις που φιλοξενούν τα στρατηγικά βομβαρδιστικά της Ρωσίας αποτέλεσαν «ένα σοβαρό χαστούκι στο πρόσωπο της ρωσικής ισχύος», δήλωσε ο 42χρονος Μαλιούκ, επικεφαλής της SBU. «Οι επιθέσεις μας θα συνεχιστούν όσο η Ρωσία συνεχίζει να τρομοκρατεί τους Ουκρανούς με πυραύλους και μη επανδρωμένα Shahed», πρόσθεσε.
Στο μεταξύ, τα θαλάσσια drones «Sea Baby», δημιουργία της SBU, πιστώνονται με επιθέσεις σε 11 ρωσικά πολεμικά πλοία, εξαναγκάζοντας τον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας να υποχωρήσει έως το Νοβοροσίσκ.
Ωστόσο, τίποτα δεν συγκρίνεται με τη διεθνή απήχηση των επιθέσεων της 1ης Ιουνίου, για τις οποίες λέγεται ότι η σχεδίαση ανήκε στον ίδιο τον Μαλιούκ.
«Είμαι βέβαιος ότι οι επιχειρήσεις της SBU υπό την ηγεσία του Βασίλ Μαλιούκ θα γίνουν θέμα βιβλίων και κινηματογραφικών ταινιών», δήλωσε αξιωματικός της υπηρεσίας, υπό τον όρο της ανωνυμίας. «Γιατί, μπροστά σε όσα κάνει σήμερα η SBU, το Χόλιγουντ απλώς να παραμένει νευρικά στο περιθώριο».
Ο αριθμός των ρωσικών αεροσκάφων που καταστράφηκαν οριστικά κατά τη συντονισμένη επίθεση σε τέσσερις βάσεις τη Δευτέρα παραμένει αντικείμενο διαφωνίας. Η Ουκρανία υποστηρίζει ότι εξουδετέρωσε 41 αεροσκάφη, ενώ εκτιμήσεις από αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών κάνουν λόγο για 10 μαχητικά που καταστράφηκαν και έως 20 που υπέστησαν ζημιές.
Πέρα από τις υλικές απώλειες, το βίντεο που δείχνει 117 drones να εκτοξεύονται από φορτηγά και να πλήττουν στόχους βαθιά μέσα στη ρωσική επικράτεια - χωρίς τη χρήση δυτικών όπλων - προκάλεσε ισχυρό ψυχολογικό πλήγμα.
Ο Ουκρανός ΥΠΕΞ, Σεργκέι Κισλίτσια, υποστήριξε ότι η επίθεση «αλλοίωσε το πλαίσιο και τη δυναμική» των παγωμένων ειρηνευτικών συνομιλιών με τη Ρωσία, που επανεκκίνησαν στην Κωνσταντινούπολη την Τρίτη. Αμέσως μετά, σημειώθηκε ισχυρή υποβρύχια έκρηξη που έπληξε τη στρατηγικής σημασίας γέφυρα της Κριμαίας, προκαλώντας σοβαρές φθορές στις υποδομές της.
Η ένταση κλιμακώθηκε περαιτέρω όταν ο Βλαντίμιρ Πούτιν, σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ντόναλντ Τραμπ, προειδοποίησε ότι θα υπάρξει «απάντηση». Λίγες ώρες αργότερα, τα ξημερώματα της Παρασκευής, τέσσερις άνθρωποι σκοτώθηκαν στο Κίεβο από σφοδρή ρωσική επίθεση με πυραύλους και drones.
Σε αντίθεση με την εγχώρια αντικατασκοπεία της Βρετανίας ή των ΗΠΑ, η SBU έχει ευρύτερες αρμοδιότητες, συμπεριλαμβανομένων επιχειρήσεων που θα μπορούσαν να εμπίπτουν στο έργο της αστυνομίας ή των ειδικών δυνάμεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνει στη δημοσιότητα η ίδια η υπηρεσία, από τον Φεβρουάριο η SBU φέρεται να ευθύνεται για την καταστροφή σχεδόν 2.000 ρωσικών αρμάτων μάχης, πάνω από 3.000 τεθωρακισμένων οχημάτων, καθώς και πλήθους αεροσκαφών, συστημάτων εκτόξευσης πυραύλων και στρατιωτικών εγκαταστάσεων - ανάμεσά τους αποθήκες πυρομαχικών και περισσότερα από 30 διυλιστήρια πετρελαίου.
Ο άνθρωπος πίσω από την επιχείριση «Ιστός της Αράχνης»
Είναι ευρέως αποδεκτό ότι η «Επιχείρηση Ιστός της Αράχνης» δεν ήταν προσωπική σύλληψη του ίδιου του Μαλιούκ, είχε όμως την ικανότητα να διακρίνει τις δυνατότητές της και το κύρος να τραβήξει την προσοχή του προέδρου.
«Αυτή η ιδέα γεννήθηκε βαθιά μέσα στις υπηρεσίες ασφαλείας», δήλωσε ο Ιβάν Στούπακ, πρώην πράκτορας της SBU από το 2004 έως το 2015. «Και από εκεί πήγε απευθείας στον κ. Μαλιούκ. Του άρεσε. Υπήρχε όμως ένα τελευταίο εμπόδιο: ο πρόεδρος Ζελένσκι. Υπήρχε μεγάλη πιθανότητα να την απορρίψει, αλλά ο Μαλιούκ τον έπεισε».
Ο στρατιωτικός δημοσιογράφος Γιούρι Μπουτούσοφ σημειώνει ότι ο Μαλιούκ επέτρεψε την υλοποίηση της επιχείρησης αγνοώντας τη συμβατική ιεραρχία και προωθώντας νέους πράκτορες που τολμούσαν να πάρουν ρίσκα. Αντίθετα, με άλλα στελέχη της κυβέρνησης, που συχνά εμπλέκονται σε φατριακές διαμάχες, ο Μαλιούκ φαίνεται να εστιάζει αποκλειστικά στη νίκη στον πόλεμο.
«Έχει δώσει ελευθερία δράσης και τους πόρους σε πολύ αποφασιστικούς και υπεύθυνους ηγέτες, μερικοί από τους οποίους είναι πολύ νέοι», δήλωσε ο Μπουτούσοφ. «Πρόκειται για ανθρώπους που ρισκάρουν. Ο Μαλιούκ είναι εντελώς διαφορετικός από τους άλλους της εξουσίας. Αφήνει στην άκρη την πολιτική επιρροή, τα οικονομικά και τα επιχειρηματικά συμφέροντα».
Πηγές εντός της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι η απόφαση για τη δημοσιότητα γύρω από τις επιχειρήσεις δεν προήλθε από τον ίδιο τον Μαλιούκ. «Ο Ζελένσκι είναι αυτός που ζει και αναπνέει για την προσοχή των μέσων ενημέρωσης», ανέφερε χαρακτηριστικά μία κυβερνητική πηγή.
Ο Μαλιούκ, αντιθέτως, λέγεται ότι διατηρεί τα σχόλιά του σύντομα και στοχευμένα στις ενημερώσεις προς τους υπουργούς, και αναμένει παρόμοια συγκράτηση από τα στελέχη της υπηρεσίας του.