Ο Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να πρότεινε την ανάπτυξη κινεζικών ειρηνευτικών δυνάμεων στην Ουκρανία, στηρίζοντας πρόταση που είχε διατυπώσει στο παρελθόν ο Βλαντίμιρ Πούτιν, σύμφωνα με τους Financial Times.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το δημοσίευμα των FT, ο Τραμπ πρότεινε, κατά τη συνάντησή του με Ευρωπαίους ηγέτες και τον πρόεδρο της Ουκρανίας στον Λευκό Οίκο την περασμένη εβδομάδα, να προσκληθεί η Κίνα να αναπτύξει ειρηνευτικές δυνάμεις για την επιτήρηση μιας ουδέτερης ζώνης κατά μήκος των 1.300 χιλιομέτρων της γραμμής του μετώπου στην Ουκρανία, στο πλαίσιο πιθανής συμφωνίας με τη Ρωσία.
Ανώτερος αξιωματούχος της διοίκησης Τραμπ διέψευσε την πληροφορία, λέγοντας ότι «αυτό είναι ψευδές. Δεν υπήρξε καμία συζήτηση για κινεζικές ειρηνευτικές δυνάμεις».
Η ιδέα συναντά σθεναρή αντίθεση από τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και έχει απορριφθεί και στο παρελθόν από τον Ζελένσκι, λόγω της κριτικής στήριξης που παρέχει το Πεκίνο στη ρωσική πολεμική προσπάθεια.
Η συνάντηση της περασμένης εβδομάδας ήταν μέρος των συνεχιζόμενων συζητήσεων σχετικά με την επιβολή μιας πιθανής κατάπαυσης του πυρός, τις δυτικές εγγυήσεις ασφαλείας που θα παρασχεθούν στην Ουκρανία και τη δομή μιας μεταπολεμικής διευθέτησης.
Ο Τραμπ έχει πιέσει τις δύο πλευρές να καταλήξουν σε μια ειρηνευτική συμφωνία, αλλά Μόσχα και Κίεβο απέχουν πολύ από το να συμφωνήσουν σε κρίσιμες λεπτομέρειες, μεταξύ των οποίων και ο έλεγχος εδαφών μετά τον πόλεμο.
Ανώτεροι στρατιωτικοί και πολιτικοί αξιωματούχοι από τις ΗΠΑ, την Ουκρανία και μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έχουν συζητήσει μια δομή σύμφωνα με την οποία θα δημιουργηθεί αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, την οποία θα περιπολούν ουδέτερες ειρηνευτικές δυνάμεις, ως το πρώτο στάδιο μιας ειρηνευτικής διευθέτησης.
Ρώσοι εκπρόσωποι είχαν θέσει για πρώτη φορά την ιδέα ανάπτυξης κινεζικών ειρηνευτικών δυνάμεων στο πλαίσιο ενός συστήματος εγγυήσεων ασφαλείας κατά τις πρώιμες διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας στην Κωνσταντινούπολη, την άνοιξη του 2022.
Η ρωσική πρόταση εκείνη την περίοδο προέβλεπε ότι οι «εγγυήτριες δυνάμεις» που θα υπέγραφαν μια μελλοντική ειρηνευτική συνθήκη - ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Κίνα και Ρωσία - θα όφειλαν να υπερασπιστούν την Ουκρανία σε περίπτωση νέας επίθεσης.
Ωστόσο, η πρόταση θεωρήθηκε εξαρχής ανέφικτη για το Κίεβο, καθώς προϋπέθετε ότι όλες οι εγγυήτριες χώρες θα έπρεπε να εγκρίνουν οποιαδήποτε αντίδραση σε ενδεχόμενη επίθεση, δίνοντας έτσι στη Μόσχα δικαίωμα βέτο σε στρατιωτική παρέμβαση.
Η πρόταση είχε διατυπωθεί σε μια περίοδο όπου η Ρωσία διέθετε ισχυρά διαπραγματευτικά χαρτιά, καθώς κατείχε περιοχές γύρω από το Κίεβο. Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι εγκατέλειψε εκείνες τις συνομιλίες αφότου οι ουκρανικές δυνάμεις απώθησαν τα ρωσικά στρατεύματα και αποκάλυψαν στοιχεία για εγκλήματα πολέμου σε πόλεις βόρεια της πρωτεύουσας.
Η Κίνα έχει δηλώσει ότι είναι ανοικτή στο να διαδραματίσει «εποικοδομητικό ρόλο» στην επίλυση του πολέμου, μετά και την πρόταση της Μόσχας ότι το Πεκίνο θα μπορούσε να είναι ένας από τους εγγυητές ασφαλείας της Ουκρανίας στο πλαίσιο πιθανής συμφωνίας.
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ πρότεινε μάλιστα αυτόν τον μήνα οι μόνιμοι εκπρόσωποι του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένων Ρωσίας και Κίνας, να αποτελέσουν τη βάση μιας τέτοιας εγγύησης.
Το κινεζικό ΥΠΕΞ διέψευσε αυτήν την εβδομάδα δημοσιεύματα που ανέφεραν ότι το Πεκίνο είχε προσφερθεί να συμμετάσχει σε ειρηνευτική δύναμη στην Ουκρανία, χαρακτηρίζοντάς τα «αναληθή».
Η ιδέα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα απορριφθεί από τον Ζελένσκι, ο οποίος έχει δηλώσει ότι δεν θα υποστηρίξει μια ειρηνευτική δύναμη κινεζικών στρατευμάτων.
«Γιατί η Κίνα δεν συμμετέχει στις εγγυήσεις; Πρώτον, η Κίνα δεν μας βοήθησε να σταματήσουμε αυτόν τον πόλεμο από την αρχή. Δεύτερον, η Κίνα βοήθησε τη Ρωσία ανοίγοντας την αγορά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών», δήλωσε ο Ζελένσκι αυτόν τον μήνα.
«Δεν έκαναν τίποτα όταν η Κριμαία κατελήφθη. Γι' αυτό δεν χρειαζόμαστε εγγυητές που δεν βοηθούν την Ουκρανία και δεν βοήθησαν την Ουκρανία σε μια εποχή που τη χρειαζόμασταν πραγματικά μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022».
Τον Απρίλιο, ο Ζελένσκι κατηγόρησε την Κίνα ότι προμηθεύει τη Ρωσία με όπλα και τη βοηθά στην παραγωγή οπλικών συστημάτων. Είπε επίσης ότι το Πεκίνο δεν κάνει τίποτα για να αποτρέψει τη στρατολόγηση Κινέζων πολιτών στον ρωσικό στρατό, παρουσιάζοντας μάλιστα αποδεικτικά στοιχεία από τις ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών ότι τουλάχιστον 155 εθελοντές είχαν ήδη σταλεί στο πεδίο της μάχης.
Αντίθετα, η Ουκρανία έχει δείξει διάθεση να αποδεχθεί την παρουσία τουρκικών δυνάμεων σε μια ειρηνευτική αποστολή, η οποία συζητείται αυτήν την περίοδο με τους δυτικούς εταίρους της ως μέρος ενός μεταπολεμικού σχεδίου.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε την Πέμπτη στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι η Άγκυρα είναι έτοιμη να φιλοξενήσει οποιεσδήποτε υψηλού επιπέδου συνομιλίες μεταξύ Κιέβου και Μόσχας, και ότι θα συμβάλει στην ασφάλεια της Ουκρανίας εφόσον επιτευχθεί ειρήνη.
Από τον Μάρτιο έχουν πραγματοποιηθεί τρεις γύροι διαπραγματεύσεων ανάμεσα σε Ρώσους και Ουκρανούς αξιωματούχους στην Κωνσταντινούπολη, χωρίς να σημειωθεί ουσιαστική πρόοδος πέρα από μαζικές ανταλλαγές αιχμαλώτων.
Η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, έχει παρουσιάσει εξαρχής τον εαυτό της ως μεσολαβητή στον πόλεμο. Τελευταία έχει αφήσει να εννοηθεί ότι αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει και τον σχεδιασμό ή την ανάπτυξη ειρηνευτικής δύναμης, ιδίως στη Μαύρη Θάλασσα, στο πλαίσιο οποιασδήποτε τελικής συμφωνίας με τη Ρωσία.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι θα μπορούσαν να αποδεχθούν έναν τέτοιο ρόλο για την Τουρκία.