Όρμπαν, όπως Μιλέι για τον Τραμπ; Η πρόσφατη αναφορά του Βίκτορ Όρμπαν σχετικά με μια «οικονομική ασπίδα» που εξασφάλισε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, όπως υποστήριξε, αναζωπυρώνει τα ερωτήματα γύρω από τις σχέσεις της Ουγγαρίας με τις ΗΠΑ και την ΕΕ, σε μια περίοδο που η πολιτική επιβίωση του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας δοκιμάζεται, αναφέρει το Politico.
Με την αντιπολίτευση να προηγείται στις δημοσκοπήσεις ενόψει των εκλογών της άνοιξης, ο Όρμπαν επιχειρεί να προβάλει διεθνή στήριξη απέναντι στην πίεση της ΕΕ, η οποία εξακολουθεί να παγώνει κοινοτικά κονδύλια λόγω παραβιάσεων του κράτους δικαίου. Οι υπαινιγμοί για ένα «πακέτο διάσωσης» με αμερικανική σφραγίδα, παρόμοιο με εκείνο που ο Ντόναλντ Τραμπ προσέφερε στον Αργεντινό πρόεδρο Χαβιέρ Μιλέι, προκαλούν πολιτικό σεισμό στη Βουδαπέστη και διπλωματική αμηχανία στις Βρυξέλλες. Αν και η ουγγρική οικονομία δεν βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο, η κίνηση Όρμπαν ενισχύει την εικόνα μιας Ουγγαρίας που απομακρύνεται από την ΕΕ και στοιχίζεται όλο και περισσότερο πίσω από τον Τραμπ.
Ο Όρμπαν και η «οικονομική ασπίδα» από τον Τραμπ
Η ουγγρική αντιπολίτευση ζητά εξηγήσεις από τον πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν σχετικά με ένα μυστηριώδες «πακέτο διάσωσης» που, όπως υπαινίχθηκε ο ίδιος, εξασφάλισε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ. Ο Όρμπαν, ως μακροχρόνιος πολιτικός σύμμαχος του Τραμπ, ταξίδεψε την περασμένη εβδομάδα στην Ουάσινγκτον για να συναντηθεί με τον Αμερικανό ηγέτη. Κατά την επιστροφή του στη Βουδαπέστη, ο εθνικιστής πρωθυπουργός είπε στην αποστολή του ότι οι ΗΠΑ συμφώνησαν να προσφέρουν στη χώρα του μια «οικονομική ασπίδα».
«Ορισμένα εργαλεία των Βρυξελλών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εναντίον της Ουγγαρίας μπορούν πλέον να θεωρηθούν ανενεργά… Η ιδέα ότι η ουγγρική οικονομία μπορεί να στραγγαλιστεί από την πλευρά της χρηματοδότησης μπορεί τώρα να ξεχαστεί», δήλωσε σύμφωνα με ουγγρικά ΜΜΕ, προσθέτοντας: «Το επιλύσαμε αυτό με τους Αμερικανούς».
Εκλογική πίεση και πολιτικός κίνδυνος
Ύστερα από 15 χρόνια στην εξουσία, ο Όρμπαν αντιμετωπίζει σοβαρό κίνδυνο ήττας στις εθνικές εκλογές της άνοιξης. Το ενδεχόμενο οικονομικής βοήθειας από την Ουάσινγκτον θυμίζει έντονα την πρόσφατη θεαματική παρέμβαση του Τραμπ για τη διάσωση ενός άλλου ιδεολογικού συμμάχου — του Χαβιέρ Μιλέι στην Αργεντινή.
Οι δηλώσεις του Όρμπαν, με αιχμές για τη χρηματοδότηση από την ΕΕ η οποία παραμένει παγωμένη λόγω ανησυχιών για το κράτος δικαίου, προκάλεσαν άμεση αντίδραση από τον Πέτερ Μάγιαρ, ηγέτη της αντιπολίτευσης, η οποία προηγείται του κυβερνώντος κόμματος Φίντεζ στις δημοσκοπήσεις.
«Γιατί ήταν απαραίτητη μια τέτοια «οικονομική ασπίδα»; Υπάρχει κίνδυνος χρεοκοπίας του κράτους; Σε τι θα δαπανήσει ο Βίκτορ Όρμπαν τα τρισεκατομμύρια φιορίνια από τα αμερικανικά δάνεια; Γιατί χρεώνει τους συμπολίτες του αντί να φέρει πίσω τα 8 τρισ. φιορίνια από τα ευρωπαϊκά κονδύλια που ανήκουν στους Ούγγρους;», διερωτήθηκε ο Μάγιαρ σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σε ξεχωριστό μήνυμα πρόσθεσε: «Γιατί ο Όρμπαν διαπραγματεύτηκε κρυφά ένα τεράστιο πακέτο διάσωσης;».
Η «διάσωση» αλά Μιλέι και το πιθανό currency swap
Σύμφωνα με το ουγγρικό μέσο Válasz Online, ο Τραμπ και ο Όρμπαν ενδέχεται να δεσμεύτηκαν για μια γραμμή χρηματοδότησης μέσω currency swap μεταξύ των κεντρικών τραπεζών τους — παρόμοια με τη συμφωνία σταθεροποίησης συναλλάγματος ύψους 20 δισ. δολ. που υπέγραψε πρόσφατα η Αργεντινή με τις ΗΠΑ. Ουσιαστικά, μια μορφή πακέτου διάσωσης για τη Βουδαπέστη.
Αν ισχύει, αυτό θα ήταν η δεύτερη φορά που ο Τραμπ παρέχει χρηματοοικονομική στήριξη σε έναν δεξιό σύμμαχο λίγο πριν από κρίσιμες εκλογές, μετά την έγκριση του πακέτου διάσωσης για τον Μιλέι — τον «φιλελεύθερο με το αλυσοπρίονο», όπως τον αποκαλούν.
Οικονομικά δίκτυα και σχέσεις Ουάσινγκτον–Βουδαπέστη
Η αμερικανική παρέμβαση στην Αργεντινή, που οργανώθηκε από τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, περιελάμβανε απευθείας αγορές αργεντίνικου πέσο από τις ΗΠΑ και συμφωνία ανταλλαγής νομισμάτων ύψους 20 δισ. δολ., δίνοντας στο Μπουένος Άιρες πρόσβαση σε δολάρια. Ο Μπέσεντ είχε επίσης ανακοινώσει σχέδια για την κινητοποίηση επιπλέον 20 δισ. δολ. από ιδιωτικά κεφάλαια, αν και τα χρήματα αυτά δεν έχουν ακόμη εμφανιστεί.
Ωστόσο, υπάρχουν διαφορές που καθιστούν πιο δύσκολη την κατανόηση μιας πιθανής συμφωνίας Ουάσινγκτον–Βουδαπέστη. Η κεντρική τράπεζα της Ουγγαρίας δεν έχει καμία γραμμή ανταλλαγής δολαρίων με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed), ούτε διαθέτει κάποιο μηχανισμό χρηματοδοτικής στήριξης με αυτήν.
Αντιθέτως, διαθέτει γραμμή swap σε ευρώ με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και θα μπορούσε να προσφύγει και στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) σε περίπτωση που η ΕΚΤ αδυνατούσε ή δεν επιθυμούσε να βοηθήσει, αναφέρουν αναλυτές στο Politico.
Όρμπαν-Τραμπ: Μια σχέση περισσότερο πολιτική παρά οικονομική
Οι σχέσεις του Ντόναλντ Τραμπ με τη Βουδαπέστη και το Μπουένος Άιρες παρουσιάζουν σαφείς παραλληλισμούς. Ωστόσο, η περίπτωση της Ουγγαρίας είναι περισσότερο πολιτική παρά οικονομική, καθώς η χώρα, αν και με ασθενή ανάπτυξη όπως πολλές της ΕΕ, δεν χρειάζεται πραγματικά διάσωση.
Η μεγαλύτερη απειλή για τη χρηματοπιστωτική της σταθερότητα υπό τον Όρμπαν προέρχεται από την αποξένωση με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την πιθανή απώλεια πρόσβασης σε ευρωπαϊκούς πόρους, γεγονός που ο ίδιος επιχειρεί να εξισορροπήσει μέσα από στενότερους δεσμούς με την Ουάσινγκτον — και ιδίως με τον Τραμπ.