Ως «απρόσμενη και παράξενη» χαρακτήρισε ο πρόεδρος της Σομαλίας, Χασάν Σέιχ Μοχαμούντ, την απόφαση του Ισραήλ να αναγνωρίσει το Σομαλιλάντ, προειδοποιώντας ότι η κίνηση αυτή ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις τόσο για τους Παλαιστίνιους της Γάζας όσο και για τη σταθερότητα στο Κέρας της Αφρικής.
Σε δηλώσεις του στο Al Jazeera, στις 31 Δεκεμβρίου από την Κωνσταντινούπολη, ο Σομαλός πρόεδρος έκανε λόγο για αιφνιδιαστική και αποσταθεροποιητική απόφαση, τονίζοντας ότι το Σομαλιλάντ επιδιώκει εδώ και δεκαετίες την απόσχισή του χωρίς να έχει αναγνωριστεί από καμία χώρα διεθνώς. Όπως υπενθύμισε, η Σομαλία ακολουθεί διαχρονικά μια ειρηνική προσέγγιση για την επανένωση, γεγονός που καθιστά – όπως είπε – την ισραηλινή αναγνώριση, 34 χρόνια μετά τη μονομερή ανακήρυξη ανεξαρτησίας, ακόμη πιο ακατανόητη.
Σύμφωνα με τον Μοχαμούντ, πληροφορίες των σομαλικών μυστικών υπηρεσιών αναφέρουν ότι το Σομαλιλάντ αποδέχθηκε τρεις βασικούς όρους προκειμένου να εξασφαλίσει την αναγνώριση: τη μετεγκατάσταση Παλαιστινίων, τη δημιουργία ισραηλινής στρατιωτικής βάσης στις ακτές του Κόλπου του Άντεν και την ένταξή του στις Συμφωνίες του Αβραάμ.
Την ίδια ώρα, ο ηγέτης των Χούθι της Υεμένης, Αμπντούλ Μαλίκ αλ-Χούθι, προειδοποίησε ότι οποιαδήποτε ισραηλινή στρατιωτική παρουσία στο Σομαλιλάντ θα θεωρηθεί νόμιμος στρατιωτικός στόχος από τις υεμενικές ένοπλες δυνάμεις.
Ο πρόεδρος της Σομαλίας υποστήριξε επίσης ότι υπάρχει ήδη «σε κάποιο βαθμό» ισραηλινή παρουσία στην περιοχή, εκτιμώντας πως η αναγνώριση απλώς νομιμοποιεί δημόσια δραστηριότητες που μέχρι σήμερα γίνονταν παρασκηνιακά. Όπως τόνισε, η παρουσία αυτή «δεν έχει χαρακτήρα ειρηνικό» και συνδέεται, κατά την εκτίμησή του, με σχέδια εξαναγκαστικής μετακίνησης Παλαιστινίων προς τη Σομαλία.
Παράλληλα, ο Μοχαμούντ επισήμανε το έντονο ισραηλινό ενδιαφέρον για τον έλεγχο στρατηγικών θαλάσσιων οδών που συνδέουν την Ερυθρά Θάλασσα, τον Περσικό Κόλπο και τον Κόλπο του Άντεν, εντάσσοντας την κίνηση αυτή σε μια ευρύτερη γεωπολιτική στρατηγική στην ευρύτερη περιοχή.
Αν και σε σχέδιο 20 σημείων που είχε παρουσιαστεί από τον Ντόναλντ Τραμπ πριν από ενδεχόμενη εκεχειρία στη Γάζα αναφερόταν ότι «κανείς δεν θα εξαναγκαστεί να φύγει από τη Γάζα», ο Σομαλός πρόεδρος υποστήριξε ότι το Ισραήλ συνεχίζει να διερευνά σενάρια μετακίνησης πληθυσμών, επικαλούμενος ακόμη και αναφορές για «μυστηριώδεις πτήσεις» προς τη Νότια Αφρική.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του ισραηλινού Channel 12, ήδη από τον Φεβρουάριο του 2025 εξετάζονταν σενάρια μετεγκατάστασης Παλαιστινίων σε περιοχές όπως το Μαρόκο, το Πούντλαντ και το Σομαλιλάντ, στο πλαίσιο σχεδίων που αποδίδονται στην αμερικανική πλευρά, με αντάλλαγμα πολιτικά και στρατηγικά οφέλη.
Ο Μοχαμούντ εμφανίστηκε σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με τους δύο ηγέτες να προειδοποιούν ότι η ισραηλινή αναγνώριση μπορεί να πυροδοτήσει νέες εντάσεις και να αποσταθεροποιήσει περαιτέρω το Κέρας της Αφρικής.
Η απόφαση του Ισραήλ απορρίφθηκε από την πλειονότητα των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σε έκτακτη συνεδρίαση στη Νέα Υόρκη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν η μόνη χώρα που υπερασπίστηκε το Ισραήλ, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι η δική τους θέση για το καθεστώς του Σομαλιλάντ δεν έχει αλλάξει.
Το Ισραήλ αναγνώρισε επισήμως το Σομαλιλάντ στις 26 Δεκεμβρίου, καθιστάμενο το πρώτο κράτος που προχωρά σε μια τέτοια κίνηση από το 1991, όταν η περιοχή κήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία της. Η ανακοίνωση έγινε από τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και παρουσιάστηκε ως μέρος συνεργασίας «στο πνεύμα των Συμφωνιών του Αβραάμ», προκαλώντας άμεσες και έντονες αντιδράσεις σε ολόκληρη την περιοχή.