Όπως έχει επανειλημμένως γίνει γνωστό, το υπουργείο Υποδομών έχει αναθέσει ή καλύτερα προσπαθεί να αναθέσει από τον Δεκέμβριο του 2016, στην εταιρεία ΤΕΡΝΑ, ως Δημόσιο έργο και με απευθείας ανάθεση την κατασκευή 32 χιλιομέτρων αυτοκινητόδρομου, που αποτελεί το πρώτο τμήμα του αυτοκινητόδρομου Κεντρικής Ελλάδος Ε65, το επονομαζόμενο και «τυφλό» τμήμα Ξυνιάδας - Τρικάλων έτσι ώστε να συνδεθούν η Λαμία και η Εθνική οδός με τον αυτοκινητόδρομο.
Όπως είναι επίσης γνωστό τα δύο τμήματα : 1. Τμήμα Λαμίας - Ξυνιάδας μήκους 32,27 χιλιομέτρων και 2. Τμήμα Τρικάλων - Εγνατίας Οδού, μήκους 63,6 χιλιομέτρων, αφαιρέθηκαν «χαριστικά» από το φυσικό αντικείμενο της παραχώρησης του Ε65 στα τέλη του 2013 από τον τότε Υπουργό του ΠΑΣΟΚ Χρυσοχoίδη, με παράνομη κατά την άποψη πολλών τροποποίηση της αρχικής σύμβασης παραχώρησης. Με την τροποποίηση αυτή η σύμβαση όρισε, ότι θα κατασκευαστεί μόνο το «εύκολο» κεντρικό τμήμα Ξυνιάδας - Τρικάλων (78,67 χλμ.) ενώ τα άλλα δύο τμήματα (δηλαδή η αρχή και το τέλος του δρόμου) θα «αναβάλλονταν» και γι αυτό μάλιστα ορίστηκαν στην σύμβαση αυτή του 2013 ως «αναβαλλόμενα τμήματα», όντας βέβαια σίγουροι ότι αντικειμενικά θα ήταν αδύνατον να μην κατασκευαστούν. Επιπλέον στο άρθρο 5.2.5. της εν λόγω σύμβασης τροποποίησης αναφέρεται ότι το Δημόσιο δικαιούται να εξαιρέσει από το Έργο, με μία απλή Υπουργική Απόφαση που θα εκδοθεί το αργότερο τρία (3) έτη μετά την έκδοση βεβαίωσης περάτωσης των εργασιών Περιόδου Τ1 (απόδοση σε κυκλοφορία), όλα ή οποιαδήποτε από τα αναβαλλόμενα τμήματα ή οποιαδήποτε υποτμήματα αυτών. Ποιος ο λόγος λοιπόν που το Υπουργείο χαριστικά κινήθηκε να αναθέσει απευθείας στην εταιρεία ΤΕΡΝΑ την εκτέλεση του συγκεκριμένου έργου, προϋπολογισμού 300 εκατομμυρίων ευρώ, χωρίς να διενεργήσει δημόσιο διαγωνισμό ?
Για ποιο λόγο το Υπουργείο Υποδομών που χαριστικά ανέβαλε από το αντικείμενο του Έργου της Παραχώρησης την κατασκευή συγκεκριμένων τμημάτων, τώρα έρχεται τα τμήματα αυτά να τα αναθέσει με απευθείας ανάθεση στον ίδιο εργολάβο? και μάλιστα όχι στον Παραχωρησιούχο, αλλά στην κατασκευάστρια εταιρεία, που είναι και μέλος του Παραχωρησιούχου.
Η διαδικασία ανάθεσης ως γνωστόν από δημοσιεύματα του τύπου ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2016 και τελικά κατέληξε τον Δεκέμβριο του 2016, με την απόφαση του Υπουργού Υποδομών να ανατεθεί η κατασκευή του πρώτου, νότιου τμήματος στην ΤΕΡΝΑ. Το υπέροχο σε όλα αυτά είναι ότι το τμήμα αυτό είναι ημιτελές και η εταιρεία ΤΕΡΝΑ διεκδικούσε αποζημίωση για την αποκατάσταση της φθοράς των τεχνικών έργων που είχαν ήδη κατασκευαστεί. Τελικά, καθώς το έργο έχει υποβληθεί προς ένταξη στο ΕΣΠΑ, επελέγη η ευνοϊκότερη λύση για τον εργολάβο, ήτοι, οι εργασίες αυτές να ανατεθούν ως συμπληρωματικές εργασίες, επιβαρύνοντας τον προϋπολογισμό του έργου κατά 5,7 εκατ. Ευρώ ενώ ο προϋπολογισμός του υπόλοιπου τμήματος ορίστηκε στα 300 εκατ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή ο ίδιος Υπουργός Υποδομών σε άλλο αντίστοιχο έργο Παραχώρησης αυτό της Ολυμπίας Οδού, τα τμήματα τα οποία περιεκόπησαν με τον ίδιο τρόπο και την ίδια περίοδο, εννοείται χαριστικά από τον Παραχωρησιούχο, δημοπρατήθηκαν ως Δημόσια Έργα με κονδύλια του ΕΣΠΑ, έγιναν διαγωνισμοί διαφανείς και το Υπουργείο απέσπασε εκπτώσεις της τάξης του 50% το οποίο αποτελεί εξοικονόμηση δημοσίου και κοινοτικού χρήματος που ξεπερνάει τα 200 εκ. Ευρώ. Γιατί δύο μέτρα και δύο σταθμά στην περίπτωση του συγκεκριμένου δημοσίου έργου και της συγκεκριμένης κατασκευαστικής εταιρείας ΤΕΡΝΑ?
Ένα άλλο ιδιαίτερα σημαντικό σημείο που χρήζει διευκρίνησης είναι ότι προϋπόθεση για την υπογραφή της σύμβασης με απευθείας ανάθεση στην ΤΕΡΝΑ του ανωτέρω έργου, είναι η έγκριση από την αρμόδια Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού η οποία δεν έχει ακόμα δώσει το «πράσινο φως» (?) και ερωτάται ο κος Υπουργός :
Είναι ενήμερη η αρμόδια Κοινοτική Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού για την υπ' αριθμ 642/2017 απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Ανταγωνισμού και τα θέματα του καρτέλ στα Δημόσια Έργα στη Χώρα μας?
Γνωρίζει η Κοινοτική Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού ότι η συγκεκριμένη εταιρεία προς την οποία επιχειρείται να ανατεθεί Δημόσιο Έργο συνολικού προϋπολογισμού πάνω από 600 εκ. € (εν προκειμένω η πρώτη σύμβαση προϋπολογισμού ~ 300 εκ. €) χωρίς διαγωνισμό, χωρίς ανταγωνισμό και με απευθείας ανάθεση, έχει συνομολογήσει εγγράφως και έχει αποδεχθεί κατά τρόπο αμετάκλητο την συμμετοχή της σε ανταγωνιστικές διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων (καρτέλ), ήτοι σε διαδικασίες στρέβλωσης του ανταγωνισμού ?
Γνωρίζει η Κοινοτική Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού ότι για την συγκεκριμένη εταιρεία που ο κ. Υπουργός Υποδομών ζητά την έγκρισή της για να της αναθέσει απ' ευθείας και χωρίς ανταγωνισμό το συγκεκριμένο έργο, η Εθνική Επιτροπή Ανταγωνισμού με την υπ' αριθμ. 642/2017 απόφασή της διαπίστωσε ότι η εταιρία ΤΕΡΝΑ ΑΕ, μεταξύ άλλων, παραβίασε (όπως ανεπιφύλακτα αποδέχθηκε και η ίδια η εταιρεία με σχετική δήλωση που κατέθεσε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού για να υπαχθεί στην διαδικασία διευθέτησης), το άρθρο 1 του ν. 3959/2011, όπως ισχύει, και το άρθρο 101 ΣΛΕΕ, με τη συμμετοχή της σε απαγορευμένη οριζόντια σύμπραξη περί κατανομής αγορών και νόθευσης διαγωνισμών δημοσίων έργων, κατά την έννοια των ως άνω διατάξεων?
Γνωρίζει η Κοινοτική Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού ότι η συγκεκριμένη εταιρεία, σύμφωνα με την κοινοτική, αλλά και την εθνική μας νομοθεσία, θα πρέπει να αποκλειστεί από την συμμετοχή σε όλους τους εθνικούς δημόσιους διαγωνισμούς για χρονικό διάστημα μέχρι τρία έτη και ότι επίκειται να ασκηθεί ποινική δίωξη σε βαθμό κακουργήματος για τις πράξεις αυτές κατά παντός υπευθύνου ?
Γνωρίζει, τέλος, η Κοινοτική Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού ότι στην Χώρα μας αντί να καταδικάζουμε την νόθευση του Ανταγωνισμού την επιβραβεύουμε με θεσμοθέτηση της απευθείας ανάθεσης Δημόσιων Έργων σε εταιρεία που έχει κριθεί ένοχη για νόθευση του ανταγωνισμού σε διαγωνισμούς δημοσίων έργων ?
Πως εξηγεί ο κ. Υπουργός ότι για το τμήμα Λαμίας - Ξυνιάδας, προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ, καταβάλλεται μεγάλη προσπάθεια να κατασκευαστεί ως Δημόσιο Έργο με απευθείας ανάθεση, χωρίς χρηματοδοτική συμμετοχή του παραχωρησιούχου, και μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής του τμήματος αυτού με Κοινοτικά κονδύλια θα παραδοθεί σ' αυτόν προς εκμετάλλευση;
Πως εξηγεί ο κ. Υπουργός πως οι ίδιοι οι εκπρόσωποι της Κεντρικής Οδού δηλώνουν, ότι από τα 32 χιλιόμετρα του τμήματος Λαμίας - Ξυνιάδας, τα 14 χλμ. δεν έχουν ακόμα απαλλοτριωθεί. Το υψηλό ποσοστό (44%) της γης που δεν έχει ακόμα παραδοθεί οφείλεται κυρίως στις αλλαγές χάραξης που ο ίδιος ο Παραχωρησιούχος πρότεινε και το Υπουργείο αποδέχθηκε, στις οποίες αλλαγές όμως οι απαλλοτριώσεις δεν έχουν καν κηρυχθεί. Καθώς όμως η κατασκευή του τμήματος θα εξακολουθήσει να ορίζεται από την αρχική σύμβαση παραχώρησης, το Δημόσιο είναι απόλυτα εκτεθειμένο και κινδυνεύει να βρεθεί και πάλι στην ίδια θέση, να καταβάλλει υπέρογκες αποζημιώσεις για την καθυστέρηση στις απαλλοτριώσεις. Υπενθυμίζεται ότι με το τελευταίο «πακέτο Σπίρτζη» η Κεντρική Οδός και η ΤΕΡΝΑ έλαβαν 67,5 εκατ. ευρώ αποζημίωση, ενώ στο παρελθόν από το «πακέτο Χρυσοχοίδη» έχουν συνολικά λάβει ακόμα 111,6 εκατ. ευρώ αποζημιώσεων πέραν των αποζημιώσεων για πριμ επανεκκίνησης και διάφορα άλλα. Εάν σε αυτά προστεθούν και οι αποζημιώσεις της Ολυμπίας Οδού τότε θα δούμε ότι θα ξεπεράσουμε το1 δις.
Πως εξηγεί ο κ. Υπουργός αυτήν την κατασπατάληση Δημόσιου χρήματος επ' ωφελεία της ΤΕΡΝΑ, την στιγμή που για ελάχιστα κρατικά κονδύλια η Χώρα μας δεν δύναται να αγοράσει σύγχρονα συστήματα πυροπροστασίας και σήμερα θρηνεί τόσα θύματα από τις πρόσφατες πυρκαγιές;
Πως εξηγεί ο κ. Υπουργός την έκθεση του Ελληνικού Δημοσίου στον κίνδυνο νέων αποζημιώσεων επ' ωφελεία της ΤΕΡΝΑ, αποδεχόμενος αλλαγές στην χάραξη και προχωρώντας με μεγάλη ανυπομονησία για την απευθείας ανάθεση της κατασκευής όταν δεν έχουν ακόμα συντελεστεί οι απαλλοτριώσεις;
Δεν γνωρίζει ότι βασική υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου στην αρχική αλλά και στις επόμενες τροποποιήσεις των συμβάσεων παραχώρησης ήταν η απόδοση των χώρων κατασκευής των έργων ελεύθερων από τα όποια εμπόδια;
Εσείς κύριε Πρωθυπουργέ και ο έχων την πολιτική ευθύνη Υπουργός Δικαιοσύνης γιατί μένετε απαθείς και δεν αποστέλλετε στην Δικαιοσύνη αυτοβούλως και αμελλητί, όπως έχετε υποχρέωση για κάθε καταγγελία που περιέρχεται σε γνώση σας μέσω του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου ή ακόμα και των ΜΜΕ και με βάση το άρθρο 30 του Κ.Π.Δ., να ζητήσετε από τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών την διερεύνηση πιθανών ποινικά κολάσιμων πράξεων και παραλείψεων όλων των εμπλεκομένων που ηθελημένα ή αθέλητα προκαλούν πέραν των 400 εκ. ζημιά στο Ελληνικό Δημόσιο;
Ο ερωτών Βουλευτής
Νίκος Ι. Νικολόπουλος
Πρόεδρος Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος Ελλάδος
Κοινοποίηση: Εισαγγελέα Αρείου Πάγου, Επιθεώρηση Δημόσιας Διοίκησης, Εισαγγελέας Διαφθοράς