Στις Βρυξέλλες, στην έδρα του ΝΑΤΟ πραγματοποιείται σήμερα το απόγευμα το κρίσιμο τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν, 18 μήνες μετά την τελευταία συνάντηση των δύο ηγετών και αφού έχουν μεσολαβήσει στιγμές έντασης και όξυνσης των αντιθέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Το τετ α τετ Μητσοτάκη – Ερντογάν προκρίθηκε ως η μόνη πιθανή λύση, προκειμένου να γίνει ουσιαστική πολιτική συζήτηση ανάμεσα στους δύο ηγέτες. Στόχος είναι να επιτευχθεί ό,τι απέτυχε να πραγματοποιηθεί στις προηγούμενες δύο συναντήσεις, του Σεπτεμβρίου 2019 στη Νέα Υόρκη και του Δεκεμβρίου 2019 στο Λονδίνο, δηλαδή να δημιουργηθεί ένας προσωπικός δίαυλος επικοινωνίας ανάμεσα στους δύο ηγέτες.
Η συνάντηση θα γίνει αμέσως μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας (17.00) και για πρώτη φορά θα μιλήσουν χωρίς την παρουσία άλλων προσώπων. Δύο διερμηνείς θα είναι οι μοναδικοί που θα γνωρίζουν τι ακριβώς θα έχει διαμειφθεί μεταξύ τους.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός θα προσέλθει στη συνάντηση γνωρίζοντας πολύ καλά ότι υπάρχει χαώδης διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών σε μια σειρά από ζητήματα, ωστόσο όπως ο ίδιος τονίζει πολύ συχνά «ακριβώς αυτός είναι ο λόγος που πρέπει να συζητάμε με τη γειτονική χώρα». Η Αθήνα δεν καλλιεργεί κλίμα υψηλών προσδοκιών για τα αποτελέσματα των συζητήσεων.
Ένα μοιάζει να είναι το βασικό ζητούμενο για το Μέγαρο Μαξίμου: «να έχουμε ένα ήσυχο καλοκαίρι». Κανείς δεν θέλει να ζήσει ξανά ένα καλοκαίρι έντασης με την Άγκυρα, καθώς απαιτείται ηρεμία και στα νερά του Αιγαίου για να στεφθεί με επιτυχία το στοίχημα του τουρισμού και η επανεκκίνηση της οικονομίας.
Μια σημαντική παράμετρος είναι το γεγονός ότι ο Τούρκος ηγέτης πριν συναντηθεί με τον κ. Μητσοτάκη, θα συνομιλήσει με τον Αμερικάνο Πρόεδρο Τζ. Μπάιντεν, ο οποίος θα βρεθεί στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ για λίγες ώρες. Με βάση και τις πρόσφατες δηλώσεις που έγιναν από τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Τόνι Μπλίνκεν, o κ. Μπάιντεν προτίθεται να θέσει ενώπιον του κ. Ερντογάν και την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Η αγωνία των Τούρκων για τη συνάντηση αυτή είναι ορατή και στις διαρροές για τις διάφορες «λύσεις» που έχουν προτείνει και υποτίθεται είχαν δεχθεί οι Αμερικανοί (διαψεύσθηκαν όλες οι σχετικές πληροφορίες από την Αγκυρα) για το ζήτημα των S-400.
Πώς μπορεί να επηρεάσει η συνάντηση Ερντογάν – Μπάιντεν το τετ α τετ που ακολουθεί με τον κ. Μητσοτάκη, είναι ακόμη άγνωστο. Είναι, ωστόσο, απολύτως σαφές ότι η παρουσία Μπάιντεν στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ και το κλίμα της συζήτησης που θα καταγραφεί στη συνάντησή του με τον Ερντογάν, θα επηρεάσουν και την ευρύτερη ατμόσφαιρα στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Υπενθυμίζεται πως το διήμερο 24-25 Ιουνίου θα συνεδριάσει εκ νέου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και οι ηγέτες της Ε.Ε. θα κληθούν να συζητήσουν για μια σειρά από ζητήματα που αφορούν άμεσα την Τουρκία, με κυρίαρχο την ανανέωση της κοινής δήλωσης του 2016 για το προσφυγικό. Η εκκρεμότητα λειτουργεί επιβαρυντικά, και ήδη από την Αθήνα εστάλη ένα μήνυμα προς την Αγκυρα, μέσω της απόφασης να χαρακτηριστεί η Τουρκία ασφαλής τρίτη χώρα για αιτούντες άσυλο από Συρία, Αφγανιστάν, Πακιστάν, Μπανγκλαντές και Σομαλία. Για την Τουρκία είναι πολύ πιο σημαντική η συζήτηση περί τελωνειακής ένωσης, ωστόσο υπό τις παρούσες συνθήκες καθίσταται σαφές πως κάποια σοβαρή εξέλιξη προς αυτήν την κατεύθυνση είναι μάλλον δύσκολη