Στις 18 Απριλίου 1942, μόλις τεσσερισήμισι μήνες μετά τον αιφνιδιασμό των Ιαπώνων και την καταστροφή του Αμερικανικού Στόλου στο Περλ Χάρμπορ, η Αμερική πραγματοποίησε την εξαιρετικά παράτολμη και ανορθόδοξη αεροπορική επιδρομή των βομβαρδιστικών B-25 του τότε Αντισυνταγματάρχη Τζαίημς Ντούλιτλ (James H. Doolittle), που βομβάρδισαν στόχους στο Μητροπολιτικό έδαφος της Ιαπωνίας, προκαλώντας τεράστιο ψυχολογικό αντίκτυπο στους Ιάπωνες και αντίθετα φρενίτιδα ενθουσιασμού στις ΗΠΑ. Στην ιστορία έμεινε ως «Επιδρομή του Τόκυο» («Tokyo raid»).
Αμέσως μετά το Περλ Χάρμπορ ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Φράνκλιν Ντελάνο Ρούσβελτ ζήτησε από τους στρατιωτικούς να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν το βομβαρδισμό των ιαπωνικών νησιών το συντομότερο δυνατόν για την τόνωση του ηθικού των Αμερικανών και τη συντριβή της εικόνας της «απόρθητης και αήττητης Ιαπωνίας» που προέβαλλε προπαγανδιστικά η ιαπωνική κυβέρνηση του Τότζο.
Ένας τρίτος λόγος, εξίσου σημαντικός, αλλά καθαρώς επιχειρησιακός, ήταν ότι ο βομβαρδισμός της ιαπωνικής πρωτεύουσας Τόκυο και άλλων στόχων γύρο της, θα υποχρέωνε μέρος των επιθετικών δυνάμεων που πολεμούσαν στον Νότιο Ειρηνικό να επιστρέψει στην Ιαπωνία προκειμένου να ενισχύσουν την άμυνα των νησιών της Μητροπολιτικής Ιαπωνίας.
Το πρόβλημα για τους Αμερικανούς ήταν ότι τότε αφενός είχαν χάσει όλα τα νησιά από τα οποία θα μπορούσαν να απογειωθούν τα βομβαρδιστικά τους για να χτυπήσουν στόχους στην Ιαπωνία, αφετέρου τότε δεν είχαν κατασκευαστεί ακόμα και τεθεί σε παραγωγή τα γιγαντιαία στρατηγικά βομβαρδιστικά B-29.
Επομένως θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουν υπάρχοντα βομβαρδιστικά, που θα βρουν τρόπο να τα απογειώσουν από τέτοια απόσταση ώστε να φτάσουν και να χτυπήσουν στόχους στην Ιαπωνία, χωρίς απαραίτητα να μπορούν να ξαναγυρίσουν εκεί από όπου ξεκίνησαν.
Μία αποστολή αυτοκτονίας δηλαδή που την ανέθεσαν στον τότε Αντισυνταγματάρχη της Αεροπορίας του Αμερικανικού Στρατού Τζέημς Ντούλιτλ. Ας σημειωθεί ότι τότε οι Αεροπορικές Δυνάμεις των ΗΠΑ δεν αποτελούσαν ξεχωριστό Κλάδο των Ενόπλων Δυνάμεων, όπως έγιναν μεταπολεμικώς, αλλά τμήμα των Χερσαίων Δυνάμεων, ως Αεροπορία Στρατού.
Ο Ντούλιτλ ήταν ένας πολύ γνωστός στις ΗΠΑ λάτρης της περιπέτειας και εξαιρετικός πιλότος, ο οποίος το 1922 είχε διασχίσει τις ΗΠΑ χωρίς ανεφοδιασμό σε 12 ώρες και είχε κερδίσει μια σειρά από ριψοκίνδυνους αεροπορικούς αγώνες. Ο Ντούλιτλ, μαζί με τον Πλοίαρχο Φράνσις Λόου, κατέληξαν σε ένα εξαιρετικά παράτολμο σχέδιο, το οποίο προέβλεπε την απονήωση των μεσαίων βομβαρδιστικών Β-25 από κάποιο αεροπλανοφόρο, που θα έφτανε απαρατήρητο όσο το δυνατόν πιο κοντά στην Ιαπωνία, για το βομβαρδισμό των επιλεγμένων στόχων και ακολούθως θα περνούσαν εγκαρσίως όλη την Ιαπωνία για να προσγείωναν τα αεροσκάφη τους κάπου στην τότε Σοβιετική Ένωση. Όμως τότε προέκυψε άλλο επιτελικό πρόβλημα καθώς η Σοβιετική Ένωση είχε μόλις υπογράψει συνθήκη ουδετερότητος με την Ιαπωνία και οι διαπραγματεύσεις για άδεια προσγείωσης σε σοβιετικό έδαφος ευοδώθηκαν. Έτσι, ο Ντούλιτλ επέλεξε ως εναλλακτικό σημείο προσγειώσεως την Κίνα, όπου μεγάλο μέρος της βρισκόταν υπό ιαπωνική κατοχή και η πιθανότητα επιβίωσης και διαφυγής των πληρωμάτων αμφίβολη, ενώ το υπόλοιπα τμήμα της κατείχαν φιλοδυτικές δυνάμεις υπό τον Στρατηγό Τσανγκ-Κάϊ-Σεκ.
Τα πληρώματα των βομβαρδιστικών θα ήταν όλοι τους εθελοντές, χωρίς να γνωρίζουν τις λεπτομέρειες τις αποστολής και – παραδόξως – δεν υπήρξε το παραμικρό πρόβλημα για να βρεθούν, ενώ τελικώς επελέγη λόγω των επιδόσεών του το μεσαίο βομβαρδιστικό Β-25 Mitchell, που ήταν χερσαίο βομβαρδιστικό και όχι του Ναυτικού, επομένως δεν μπορούσε να επιχειρήσει από αεροπλανοφόρα αφού δεν διέθετα τον κατάλληλο για το σκοπό αυτό εξοπλισμό!
Όλα τα αεροσκάφη υπέστησαν μια σειρά από μετατροπές, όπως την αφαίρεση του κάτω και του ουραίου πυργίσκου πολυβόλων, την εγκατάσταση επιπλέον δεξαμενών καυσίμου σε κάθε διαθέσιμο χώρο στο εσωτερικό της ατράκτου του και την αντικατάσταση του συστήματος σκόπευσης Νόρντεν από μια ελαφριά αυτοσχέδια διόπτρα, που κατασκευάστηκε με υλικά αξίας 20 σεντς. Για την ακρίβεια αφαιρέθηκε οτιδήποτε μπορούσε να αφαιρεθεί χωρίς να εμποδίζει τη δυνατότητα του αεροπλάνου να πετά και να βομβαρδίζει. Χάρη στις μετατροπές αυτές και με τις επιπλέον δεξαμενές καυσίμου, το διασκευασμένο Β-25 μετέφερε πλέον διπλάσια ποσότητα καυσίμου και είχε διπλάσια ακτίνα δράσεως από ότι πριν!
Στις 1 Μαρτίου 1942, άρχισε η εντατικότατη εκπαίδευση των πληρωμάτων στην πλοήγηση πάνω από θάλασσα, στις νυχτερινές πτήσεις σε χαμηλό ύψος και στις προσομοιώσεις απονηώσεως από αεροπλανοφόρο, κάτι που ήταν τελείως άγνωστο σε αυτά.
Στις 1 Απριλίου 1942, τα Β-25 φορτώθηκαν με…γερανό στο αεροπλανοφόρο USS “Hornet”, αφού δεν μπορούσαν να φτάσουν εκεί με άλλο τρόπο, και δέθηκαν και ασφαλίστηκαν στο κατάστρωμα του αεροπλανοφόρου, αφού λόγω όγκου και εκπετάσματος των πτερύγων τους, που δεν «δίπλωναν» όπως ατα αεροσκάφη του Ναυτικού, δεν χωρούσαν στους ανελκυστήρες του αεροπλανοφόρου για να κατέβουν στο τεράστιο υπόστεγό του στο κάτω κατάστρωμα.
Το USS “Hornet” απέπλευσε και συναντήθηκε στα βόρεια της Χαβάης με τη «Δύναμη 16», που αποτελούνταν από το αεροπλανοφόρο USS “Enterprise” και 14 πλοία συνοδείας. Το σύνολο των σκαφών, πλέοντας πάσει δυνάμει και με πλήρη σιγή ασυρμάτου κατευθύνθηκαν προς το σημείο απονηώσεως των Β-25, κάπου στο Δυτικό Ειρηνικό, ανατολικά των νησιών της Μητροπολιτικής Ιαπωνίας.
Στις 18 Απριλίου 1942, στις 07:38, ενώ η αμερικανική ναυτική δύναμη βρισκόταν σε απόσταση 1200 χλμ. από την Ιαπωνία, έγινε αντιληπτή από το ιαπωνικό περιπολικό σκάφος “Nito Maru”, το οποίο βυθίστηκε από το καταδρομικό USS “Nasville”, αφού όμως πρόλαβε να ειδοποιήσει τη βάση του για την παρουσία των αμερικανικών πολεμικών σκαφών.
Τη στιγμή εκείνη τα πλοία βρίσκονταν 310 χλμ. μακρύτερα από το προγραμματισμένο σημείο απονηώσεως, αλλά ο Ντούλιτλ αποφάσισε να ξεκινήσουν αμέσως και χωρίς καθυστέρηση, γνωρίζοντας ότι τα δύο αεροπλανοφόρα έπρεπε να απομακρυνθούν αμέσως από την περιοχή για λόγους ασφαλείας.
Το USS “Hornet” έστρεψε αμέσως την πρώρα του κόντρα στον άνεμο και τα 16 Β-25 απονηώθηκαν με κατεύθυνση το Τόκυο, πετώντας λίγα μέτρα πάνω από τα κύματα για να αποφύγουν τυχόν εντοπισμό τους! Έξι ώρες αργότερα, έφτασαν πάνω από το Τόκυο, βομβαρδίζοντας βιομηχανικούς στόχους στο Τόκυο, αλλά και στη Γιοκοσούκα, τη Ναγκόγια, το Κόμπε και την Οζάκα.
Η επιδρομή των βομβαρδιστικών του Ντούλιτλ αιφνιδίασε πλήρως την ιαπωνική αεράμυνα, που δεν κατάφερε να καταρρίψει κανένα αεροσκάφος, ούτε με αντιαεροπορικά πυρά, ούτε από τα ιαπωνικά καταδιωκτικά που …παρέμειναν στο έδαφος!
Αφού κανένα Β-25 δεν καταρρίφθηκε, τα 15 από αυτά, αφού πέταξαν νοτιοδυτικά, κατά μήκος της ιαπωνικής ακτογραμμής, διέσχισαν τη Θάλασσα της Κίνας, με κατεύθυνση την Ανατολική Κίνα, ενώ το 16ο και τελευταίο Β-25, εξαιτίας της μεγάλης απώλειας καυσίμου που είχε κατευθύνθηκε προς τη Σοβιετική Ένωση, όπου και προσγειώθηκε με ασφάλεια σε ένα πρόχειρο διάδρομο 65 χλμ από το Βλαδιβοστόκ!
Τα 15 πληρώματα που επέλεξαν να διαφύγουν προς την Κίνα αντιμετώπισαν μεγάλες δυσκολίες, καθώς είχε αρχίσει να νυχτώνει, είχαν αρχίσει να έχουν πρόβλημα καυσίμων αφού είχαν απονηωθεί από μεγαλύτερη απόσταση, ενώ είχε αρχίσει να χειροτερεύει και ο καιρός!
Μπροστά στη νέα αυτή κατάσταση υπήρχαν δύο επιλογές: Είτε να πηδήξουν με αλεξίπτωτο κάπου στην Ανατολική Κίνα, είτε να κάνουν αναγκαστική προσγείωση στις κινεζικές ακτές.
Τα 13 από τα πληρώματα, συμπεριλαμβανομένου και του Ντούλιτλ, περισυνελέγησαν και βοηθήθηκαν από Κινέζους στρατιώτες και πολίτες και τελικά κατάφεραν να διασωθούν. Τα δύο υπόλοιπα πληρώματα που λόγω ελλείψεως καυσίμων αναγκάστηκαν να προσθαλασσωθούν, συνελήφθησαν από τους Ιάπωνες και αντιμετώπισαν εξαιρετικά άσχημη συμπεριφορά από τους Ιάπωνες.
Στις 15 Οκτωβρίου 1942, οι κυβερνήτες των δύο αυτών βομβαρδιστικών καθώς και ο ένας πολυβολητής εκτελέσθηκαν στη Σαγκάη, ενώ όλοι οι υπόλοιποι απελευθερώθηκαν τον Αύγουστο του 1945, με τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Το πλήρωμα του 16ου βομβαρδιστικού που προσγειώθηκε στη Σοβιετική Ένωση, συνελήφθη από τη NKVD, το αεροσκάφος τους κατασχέθηκε και, αν και οι Σοβιετικοί τούς φέρθηκαν καλά, οι διπλωματικές προσπάθειες επαναπατρισμού τους απέτυχαν. Όμως, τον Μάιο του 1943, η Σοβιετική NKVD, του Υπουργείου Εσωτερικών, σκηνοθέτησε ένα τραγελαφικό επεισόδιο στο Ασκαμπάτ του Τουρκμενιστάν, όπου κάποιος…λαθρέμπορος πέρασε τους Αμερικανούς αεροπόρους κρυφά στο υπό βρετανικό έλεγχο Ιράν, οδηγώντας τους έτσι στις εκεί ευρισκόμενες συμμαχικές δυνάμεις.
Στην Κίνα όμως, οι Ιάπωνες, στην προσπάθειά τους να συλλάβουν τους Αμερικανούς αεροπόρους, πραγματοποίησαν εκτεταμένες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην κινεζική ύπαιθρο, πρωτοφανούς βαρβαρότητος σκοτώνοντας, βασανίζοντας και καίγοντας. Υπολογίζεται ότι πάνω από 250.000 Κινέζοι έχασαν τη ζωή τους στους τέσσερις μήνες που διήρκεσε το ανθρωποκυνηγητό για τους Αμερικανούς. Στη διάρκεια του διαστήματος αυτού, ο ιαπωνικός στρατός προέβη σε εκτενέστατη χρήση βιολογικών όπλων κατά του κινεζικού πληθυσμού, εξαπολύοντας στο νερό τους ιούς πανούκλας, χολέρας και τυφοειδούς πυρετού. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν όπως εκτός των Κινέζων, να πεθάνουν και 10.000 Ιάπωνες στρατιώτες ως «παράπλευρες απώλειες».
Οι Αμερικανοί Αεροπόροι έλαβαν πλήθος τιμητικών διακρίσεων, με κορυφαία του ίδιου του Ντούλιτλ, ο οποίος έλαβε την ύψιστη ηθική αμοιβή των ΗΠΑ, το Μετάλλιο Τιμής του Κογκρέσου, ενώ προήχθη επ’ ανδραγαθεία κατά δύο βαθμούς από Αντισυνταγματάρχης σε Ταξίαρχο!