Στις 19 Μαΐου 1919, ξεκινά από τους Τούρκους η δεύτερη και πιο σκληρή φάση της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, που οδήγησε στη φυσική εξόντωση και στην απομάκρυνση από τις πατρογονικές τους περισσότερο του ενός εκατομμυρίου Ποντίων, καθώς μόνο οι νεκροί υπολογίζονται στις 353.000 άτομα όλων των ηλικιών!
Όταν μιλάμε και αναφερόμαστε στη γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, αναφερόμαστε στις σφαγές και εκτοπισμούς όλων των ελληνικών πληθυσμών του Πόντου, που πραγματοποιήθηκε επί τη βάσει οργανωμένου σχεδίου του Κινήματος των Νεοτούρκων το διάστημα 1914-1923, οι οποίοι για να πετύχουν τα δολοφονικά σχέδιά τους χρησιμοποίησαν την εκτόπιση, την εξάντληση λόγω εκθέσεως του κόσμου σε κακουχίες και στα διάφορα ακραία φυσικά φαινόμενα, τα βασανιστήρια, την πείνα και τη δίψα, τις πορείες θανάτου στην έρημο και βεβαίως τις εν ψυχρώ δολοφονίες ή ομαδικές εκτελέσεις.
Οι συστηματικές τουρκικές διώξεις του ποντιακού ελληνισμού από την
Οθωμανική Αυτοκρατορία, άρχισαν το 1915 με σθεναρή και πολύμηνη
αντίσταση των Ποντίων. Με την ανακωχή του Μούδρου (Οκτώβριος, 1918), η
κατάσταση βελτιώθηκε προσωρινά, ωστόσο με την απόβαση του Ελληνικού
Στρατού στη Σμύρνη (Μάιος,1919), με σκοπό την απελευθέρωση των ελληνικών
πληθυσμών, αλλά και την προστασία των μειονοτικών πληθυσμών μέχρι την
υπογραφή της τελικής συνθήκης ειρήνης, οι συνθήκες διαβίωσης των Ποντίων
επιδεινώθηκαν. (ΓΕΣ/ΔΙΣ).
Ο συνολικός αριθμός όλων των Ποντίων που έχασαν τη ζωή τους υπολογίζεται σε 353.000 άτομα, που υιοθετείται σχεδόν από το σύνολο των ξένων πηγών, των ποντιακών οργανώσεων σε Ελλάδα και εξωτερικό και από τις περισσότερες ξένες πηγές και ποντιακές, αν και νεότεροι μελετητές (wikipidia.org) υπολογίζουν τα θύματα σε περίπου 100.000-150.000 νεκρούς.
Όσοι επέζησαν από τη γενοκτονία αυτή, κατέφυγαν αρχικώς στην τότε στις Βόρειες και Ανατολικές περιοχές του Ευξείνου Πόντου, που ονομαζόταν τότε και «Άνω Πόντος», δηλαδή στην τότε Σοβιετική Ένωση, και μετά το 1922 και τη Μικρασιατική καταστροφή στην Ελλάδα.
Σε κάθε περίπτωση η γενοκτονία των Ποντίων είναι η δεύτερη μεγαλύτερη των Χριστιανικών πληθυσμών του Τουρκίας των αρχών του 20ου αιώνος, μετά την αντίστοιχη των Αρμενίων, και μεγαλύτερη αυτής των Ασσυρίων.
Μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση (1917) η κατάσταση των Ελλήνων Ποντίων της Νότιας Ρωσίας (Βατούμ) χειροτέρευε διαρκώς, με συνέπεια να ζητήσουν
βοήθεια από το ελληνικό κράτος. Η ελληνική αποστολή συγκέντρωσε
στατιστικές πληροφορίες για τον ελληνικό πληθυσμό της Ρωσίας και αφού
περιέθαλψε τους απόρους μετέφερε – από τον Μάιο του 1920 έως τον
Φεβρουάριο του 1921 – περίπου 53.000 Έλληνες στη Θεσσαλονίκη. (ΓΕΣ/ΔΙΣ)
Το 1994, μετά από σχετική εισήγηση του τότε Πρωθυπουργού της Ελλάδος Ανδρέα Παπανδρέου, η Βουλή των Ελλήνων αναγνώρισε τη γενοκτονία των Ποντίων και ψήφισε την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως «Ημέρας Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο». Την ημέρα εκείνη, στις 19 Μαΐου 1919, πραγματοποιήθηκε η απόβαση του σφαγέα των Ποντίων Μουσταφά Κεμάλ στη Σαμψούντα του Πόντου απ’ όπου ξεκίνησαν οι διωγμοί, γι’ αυτό και αποφασίστηκε η ημερομηνία αυτή να αποτελέσει την Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού και τελείται κάθε χρόνο στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη επιμνημόσυνη δέηση, με συμμετοχή ποντιακών ενώσεων.
Το 1998 η Βουλή ψήφισε ομοφώνως την ανακήρυξη της 14ης Σεπτεμβρίου ως «Ημέρα Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος», ενώ εκτός της Ελλάδος οι απηνείς διώκεις των Ελλήνων του Πόντου αναγνωρίζεται επισήμως ως γενοκτονία από την Κύπρο, την Αρμενία, τη Σουηδία, ορισμένες ομοσπονδιακές δημοκρατίες της Ρωσίας, εννέα πολιτείες των ΗΠΑ (Φλόριντα, Τζώρτζια, Μασαχουσέτη, Νιου Τζέρσεϊ, Νέα Υόρκη, Πενσυλβάνια, Νότια Καρολίνα, Ρόουντ Άιλαντ και Καλιφόρνια), τη Βουλή των αυστραλιανών πολιτειών της Νότιας Αυστραλίας και της Νέας Νότιας Ουαλίας, την Αυστρία και την Ολλανδία. Στο Καναδά, οι πόλεις της Οττάβα και του Τορόντο έχουν αναγνωρίσει την 19η Μαΐου ως «Ημέρα Μνήμης της Ποντιακής γενοκτονίας». Επίσης, ψηφίσματα της Γερουσίας των ΗΠΑ αναφέρονται σε «γενοκτονία κατά των Ελλήνων».
Τέλος, σε συμβολικό επίπεδο, η Προεδρική Φρουρά έχει εντάξει επισήμως στις στολές της, τη στολή των Ελλήνων ανταρτών του Πόντου, ενώ κάθε χρόνο σαν σήμερα, στις 19 Μαΐου, τη φύλαξη του Μνημείου Αγνώστου Στρατιώτου στο Σύνταγμα αναλαμβάνουν να φρουρούν, εκτός των Ευζώνων και δύο Πόντιοι Εύζωνες, ντυμένη με την παραδοσιακή Ποντιακή στολή και «οπλισμένοι» μόνο με το παραδοσιακό μαχαίρι στη ζώνη τους!
Φωτογραφίες : ΓΕΣ/ΔΙΣ