Στις 23 Νοεμβρίου 1972 πραγματοποιήθηκε η τελετή υψώσεως της Ελληνικής Σημαίας και επισήμου εντάξεως στο Πολεμικό Ναυτικό του υποβρυχίου (Υ/Β) «ΠΡΩΤΕΥΣ» (S-113), στο Κίελο της τότε Δυτικής Γερμανίας, που μετά από ευδόκιμη υπηρεσία δεκαετιών στον Ελληνικό Στόλο, παροπλίστηκε «με δόξα και τιμή» και ήδη βρίσκεται στην τελική φάση των εργασιών για να γίνει το πρώτο υποβρύχιο σκάφος – Μουσείο, επισκέψιμο για το κοινό, στην Ελλάδα, κάτι που αναμένεται να γίνει σύντομα!
Το Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» ήταν τύπου Type-209/1100 και το τέταρτο από τα τέσσαρα της πρώτης τετράδος, προηγμένα τεχνολογικά για την εποχή τους, υποβρύχια συμβατικής προώσεως. που παραγγέλθηκαν από την τότε Ελληνική (δικτατορική) κυβέρνηση, το Νοέμβριο του 1967, στα ναυπηγεία της HDW, στο Κίελο της τότε δυτικής Γερμανίας. Τα άλλα τρία σκάφη της πρώτης παραγγελίας των τεσσάρων υποβρυχίων είναι τα : Υ/Β «ΓΛΑΥΚΟΣ», Υ/Β «ΝΗΡΕΥΣ» και Υ/Β «ΤΡΙΤΩΝ».
Στις 1 Φεβρουαρίου 1972, το Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» καθελκύστηκε και στις 23 Νοεμβρίου 1972 υψώθηκε στον ιστό του η Ελληνική Σημαία και παρελήφθη επισήμως από το ΠΝ.
Στις 16 Μαρτίου 1973 κατέπλευσε στην Ελλάδα και στο Ναύσταθμο Σαλαμίνος, ενώ τελικώς παροπλίστηκε στις 16 Μαΐου 2022, στη διάρκεια ειδικής τελετής που πραγματοποιήθηκε επίσης στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας, έχοντας υπηρετήσει με τιμή και περηφάνια στο ΠΝ και διανύσει στο προαναφερθέν χρονικό διάστημα περί τα 260.000 ναυτικά μίλια.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, τον Ιούλιο του 1974, στη διάρκεια της κρίσεως με την Τουρκία και τις πολεμικές επιχειρήσεις στην Κύπρο, το Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» αν και δεν είχε ολοκληρώσει ακόμα πλήρως την εκπαίδευσή του, εντούτοις απέπλευσε κανονικώς μαζί με τα υπόλοιπα υποβρύχια της Διοικήσεως Υποβρυχίων, αναλαμβάνοντας πολεμικές αποστολές στο Αιγαίο πέλαγος, συμφώνως με τις διαταγές που έλαβε!
Παραδοσιακώς, στα ελληνικά υποβρύχια κυβερνήτης αναλαμβάνει νεαρής (σχετικώς) ηλικίας αλλά μεγάλης εμπειρίας αξιωματικός στο βαθμό του Πλωτάρχη, ο οποίος έχει περάσει με άριστα τις σχετικές εξαιρετικά απαιτητικές εξετάσεις για απόκτηση πτυχίου κυβερνήτη υποβρυχίων! Γιατί πρέπει να γνωρίζουμε, ότι το όπλο των υποβρυχίων είναι το μοναδικό όπου το κάθε μέλος του πληρώματος ενός υποβρυχίου έχει περάσει από απαιτητικές εξετάσεις ακόμα και αν είναι στο βαθμό του ναύτη! Και αυτό έχει τη δική του ξεχωριστή αξία, αφού στο υποβρύχιο, στο κάθε υποβρύχιο, σε όλα τα ναυτικά του κόσμου, ο καθένας είναι μία οντότητα από την οποία εξαρτώνται απόλυτα όλοι οι υπόλοιποι. Και τυχόν λάθη, ακόμα και ενός απλού ναύτη, μπορεί να είναι μοιραία για όλους. Επομένως, ΟΥΔΕΙΣ μπαίνει ως πλήρωμα σε ένα υποβρύχιο αν δεν είναι εξουσιοδοτημένος με πτυχίο γι’ αυτό και για να κάνει συγκεκριμένα καθήκοντα.
Υπό αυτό το πρίσμα, πρώτος κυβερνήτης του Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» ήταν ο τότε νεαρός Πλωτάρχης Τιμόθεος Μασούρας, αείμνηστος σήμερα Αντιναύαρχος ε.α., ενώ τελευταίος κυβερνήτης του όταν παροπλίστηκε, το 2022, ήταν ο επίσης Πλωτάρχης Μάριος Σωτηρίου ΠΝ. Στην τελετή παροπλισμού παρόντες ήταν ο τότε Αρχηγός Στόλου, σήμερα απόστρατος, Αντιναύαρχος Παναγιώτης Λυμπέρης ΠΝ, σύσσωμη η ιστορική Διοίκηση Υποβρυχίων του Αρχηγείου Στόλου, με επικεφαλής τον τότε Διοικητή της Πλοίαρχο Κωνσταντίνο Τουρκαντώνη ΠΝ, διατελέσαντες κυβερνήτες, ύπαρχοι και Πρώτοι Μηχανικοί, σύσσωμο το Διοικητικό Συμβούλιο του Ελληνικού Συνδέσμου Υποβρυχίων, μέλη του πληρώματος παραλαβής καθώς και πλείστοι των μελών των πληρωμάτων που υπηρέτησαν όλα αυτά τα χρόνια σε αυτό.
Ακολούθως, εν μέσω εντόνου συγκινήσεως, πραγματοποιήθηκε η αποβίβαση του τελευταίου μέλους του πληρώματος του υποβρυχίου και η υποστολή της Ελληνικής Σημαίας από τον ιστό του, η οποία, συμφώνως με τις παραδόσεις του ΠΝ, επιδόθηκε τιμητικώς στον κ.Κωνσταντίνο Τριανταφυλλίδη, ως τον αρχαιότερο εν ζωή εκ των διατελεσάντων κυβερνητών του.
Για καθαρώς ιστορικούς λόγους αναφέρουμε ότι το πλήρωμα παραλαβής του Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» (S-113), το 1972 στο Κίελο, αποτελείτο από 32 ναυτικούς, τους εξής:
- Πλωτάρχη Τιμόθεο Μασούρα (Κυβερνήτη)
- Πλωτάρχη Βασίλειο Κηρύκο (Ύπαρχο)
- Υποπλοίαρχο (Μ) Νικόλαο Λαμπρόπουλο (Α’ Μηχανικό)
- Ανθυποπλοίαρχο Βασίλειο Μωράκη
- Ανθυποπλοίαρχο Κωνσταντίνο Τριανταφυλλίδη
- Ανθυποπλοίαρχο (Μ) Παναγιώτη Στάμου
- Ανθυποπλοίαρχο Άγγελο Κόπιτσα
- Αρχικελευστή (Μηχ) Δημήτριο Λώλη (Β’ Μηχανικό)
- Αρχικελευστή (Μηχ) Ματθαίο Μαυρομάτη (Υπόλογο Μηχανών)
- Αρχικελευστή (Ηλεκ) Δημήτριο Πρωτοπαπαδάκη (Υπόλογο ΗΛ)
- Αρχικελευστή (Τηλ) Νικόλαο Σταυρινό (Υπόλογο ΣΝ)
- Αρχικελευστή (Μηχ) Ιωάννη Λούβαρη (Υπόλογο Ε/Β)
- Αρχικελευστή (Η/Ν) Αντώνιο Παγώνη (Υπόλογο Η/Ν)
- Επικελευστή (Αρμ) Ελευθέριο Ευαγγελίου (Ναύκληρο)
- Επικελευστή (Α/Υ) Νικόλαο Ζερβό (Υπόλογο Α/Υ)
- Επικελευστή (Ηλεκ) Γεώργιο Λάμπρου (Υπόλογο προώσεως)
- Επικελευστή (Τορπ) Ηλία Λάμτσια (Υπόλογος Τ)
- Επικελευστή (Αρμ) Σταμάτιο Μουρτζούκο
- Επικελευστή (Τ/Τ) Νικόλαο Φράγκο
- Επικελευστή (Ηλεκ) Ιωάννη Βουλγαρέλλη
- Επικελευστή (Τηλ) Δημήτριο Ξένο
- Επικελευστή (Μηχ) Γεώργιο Σταύρου
- Επικελευστή (Η/Ν) Ροδόλφο Σταματιάδη
- Επικελευστή (Α/Υ) Αντώνιο Κατσαμπή
- Επικελευστή (Τορπ) Σωτήριο Κοντογιάννη
- Επικελευστή (Μηχ) Χρήστο Διαβάτη
- Επικελευστή (ΗΝ/ΡΕ) Εμμανουήλ Κοντό
- Επικελευστή (Η/Τ) Νικόλαο Γιαννακόπουλο
- Επικελευστή (Ηλεκ) Νεοκλή Καμπεζά
- Επικελευστή (Τηλ) Νικόλαο Μαυρίκη
- Κελευστή (Α/Υ) Αθανάσιο Λίβανο
- Ναύτη (Εσχ) Διονύσιο Μπαλλά.
Μετά από σχετική απόφαση της ηγεσίας του ΠΝ, που επικυρώθηκε και από αντίστοιχη απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης, το Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» μετά τον παροπλισμό του έπειτα από μισό αιώνα υπηρεσίας στο ΠΝ, θα συνεχίσει να το υπηρετεί τόσο αυτό, όσο και την Ελληνική κοινωνία γενικότερα από μία άλλη θέση. Αυτή του Υποβρυχίου – Μουσείου, στο θαλάσσιο χώρο του «Πάρκου Ναυτικής Παραδόσεως στο Τροκαντερό Παλαιού Φαλήρου, δίπλα στο θρυλικό εύδρομο, επίσης Μουσείο σήμερα, «Θ/Κ Γ.ΑΒΕΡΩΦ», στην τριήρη «ΟΛΥΜΠΙΑΣ», αλλά και το αντιτορπιλλικό «ΒΕΛΟΣ», που επίσης λειτουργεί ως «Μουσείο Αντιδικτατορικού Αγώνος», αν επανέλθει στη φυσική του θέση στο Τροκαντερό, μετά τις δύο δυσάρεστες περιπέτειές του την τελευταία τετραετία που βρίσκεται «προσωρινώς» στη Θεσσαλονίκη.
Εκεί, στο Τροκαντερό δηλαδή, το Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» θα βρει γαλήνη και ηρεμία, αποτελώντας το πρώτο υποβρύχιο - Μουσείο στην Ελλάδα, έχοντας εκπληρώσει στο ακέραιο το χρέος του προς την Πατρίδα.
Τεχνικά χαρακτηριστικά Υ/Β «ΠΡΩΤΕΥΣ» (S-113)
- Παραγγελία: 1967
- Κατασκευαστής: Ναυπηγείο Howaldtswerke–Deutsche Werft (HDW) AG, Κίελο, Δυτ.Γερμανίας
- Καθέλκυση: 1 Φεβρουαρίου 1972
- Ένταξη σε υπηρεσία: 23 Νοεμβρίου 1972
- Αδελφά σκάφη: «ΓΛΑΥΚΟΣ», «ΝΗΡΕΥΣ» και «ΤΡΙΤΩΝ»
- Εκτόπισμα: Στην επιφάνεια: 1101 τόνοι, σε κατάδυση: 1278 τόνοι
- Μέγιστο Μήκος: 54,15 μέτρα
- Μέγιστο Πλάτος: 6,25 μέτρα
- Μέγιστο Βύθισμα: 5,33 μέτρα
- Πρόωση: Δύο συστοιχίες των 240 στοιχείων, ένας κινητήρας 4.600 ΗΡ, μια έλικα. Η φόρτιση των συστοιχιών γίνεται από 4 γεννήτριες, που κινούνται με 4 μηχανές Diesel 2.400 ΗΡ.
- Ταχύτητα: Εν επιφανεία 12 κόμβοι, εν καταδύσει 22 κόμβοι
- Αυτονομία: 50 ημέρες
- Πλήρωμα: 31 άτομα
- Οπλισμός: 8 τορπιλλοβλητικοί σωλήνες στην πρώρα.