«Και τότε άρχισε το μαρτύριό του.
Με κοντακιές και φτυσιές τον έσπρωχναν δεμένο. Ξυπόλητο, σχισμένο τον πήγαν στο πρώτο χωριό.
--- «Κάνε την αρκούδα! Χόρεψε!», τον πρόσταζαν, εκείνος τους αποκρινόταν βρίζοντάς τους και οι κοντακιές έπεφταν βροχή. Μα υπερήφανος στέκουνταν ο μικρόσωμος, λιγνεμένος από τους πυρετούς, Έλληνας αρχηγός, το κεφάλι ψηλά, το βλέμα ατρόμητο.
--- «Τι είναι ένας άνθρωπος που θα σκοτώσετε, άτιμοι γουρουνομύτηδες*» τους έλεγε. «Σαράντα θα σηκωθούν να πάρουν πίσω το αίμα μου! Θα πληρώσετε βαριά την προδοσία σας ...» **
Με αυτά τα λόγια περιγράφει η Πηνελόπη Δέλτα στο βιβλίο της «Τα μυστικά του Βάλτου», τις τελευταίες στιγμές του καπετάν Άγρα, Έλληνα οπλαρχηγού του Μακεδονικού Αγώνος.
Ο Σαράντος Αγαπηνός («Τέλλος Άγρας») ήταν Υπολοχαγός του Ελληνικού Στρατού, από οικογένεια Μεσσήνιων οπλαρχηγών της Επανάστασης, αντικατέστησε τον Παύλο Μελά , ως αρχηγός των ένοπλων σωμάτων Μακεδονομάχων στη Δυτική Μακεδονία.
Το 1906 σε σύγκρουση με τους Βουλγάρους τραυματίζεται σοβαρά στον ώμο ενώ το κλίμα και τα κουνούπια στο βάλτο των Γιαννιτσών του προκαλούν ελονοσία με υψηλούς πυρετούς. Παρά την κλονισμένη υγεία του συνεχίζει να συμμετέχει ενεργά στον Αγώνα!
Στις 3 Ιουνίου 1907 ορίζει συνάντηση με τους βουλγαρίζοντες βοεβόδες της περιοχής του Βερμίου, Ζλάταν και Κασάπτσε. Τον Άγρα συνοδεύει ο πιστός του φίλος Αντώνιος Μίγγας, Σλαβόφωνος Έλληνας από τη Νάουσα. Στη συνάντηση πηγαίνουν άοπλοι όπως όριζε η συμφωνία, οι Βουλγαρίζοντες όμως δεν κρατούν το λόγο τους και με μπαμπεσιά τους συλλαμβάνουν. Για τέσσερις ημέρες τους περιφέρουν ξυπόλητους στα χωριά της περιοχής με συνεχή μαρτύρια και εξευτελισμούς. Ο Τέλλος Άγρας αγέρωχος μέχρι τέλους όχι μόνον δεν λυγίζει από τα βασανιστήρια αλλά «προκαλεί» και βρίζει τους βασανιστές του.
Στις 7 Ιουνίου 1907 οι δύο Εθνομάρτυρες θα κρεμαστούν σε μία καρυδιά μεταξύ των χωριών Τέχοβο και Βλάδοβο. Μετά την Απελευθέρωση της Μακεδονίας τα δύο χωριά θα ονομαστούν Καρυδιά και Άγρας αντίστοιχα!
Χάρις την ανδρεία των ντόπιων και Ελλαδιτών αγωνιστών, το φρόνημα των ελληνικής συνείδησης κατοίκων της Μακεδονίας θα μείνει υψηλό καθ' όλη τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα (1904-1908), παρά τις διώξεις και τις δολοφονίες από Οθωμανούς και Κομιτατζήδες, με αποτέλεσμα, λίγα χρόνια μετά, στους Βαλκανικούς πολέμους 1912-13, το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας θα ελευθερωθεί από το νικηφόρο Ελληνικό Στρατό και θα ενσωματωθεί στο Ελληνικό Κράτος!
ΑΘΑΝΑΤΟΙ !