Πολλοί μπορεί να το έχουν ξεχάσει, αλλά όταν το 2017 ο Εμμανουέλ Μακρόν εκτινασσόταν ως «γιος του ήλιου» στην κορυφή της γαλλικής πολιτικής σκηνής, αυτό δεν ήταν παρά το επισφράγισμα του τέλους του παραδοσιακού γαλλικού δικομματισμού.
Σοσιαλδημοκράτες και Συντηρητικοί σχεδόν εξαϋλώνονταν, αφού η μαγική φιγούρα του πρώην τραπεζίτη γεννούσε σε πολλούς προσδοκίες για ένα νέο, «μεταπολιτικό» και σίγουρα πιο κοσμοπολίτικο εγχείρημα, που διαφήμιζε τον εαυτό του ως υπεράνω κομμάτων και διαχωριστικών γραμμών και έμοιαζε να δημιουργεί «σχολή».
Τόσο ψηλά, τόσο μακριά
Ο Μακρόν είχε ανάγκη μόνο τον εαυτό του και τη σκηνική του παρουσία για να ξανακάνει τη Γαλλία «μεγάλη». Δεν είχε ανάγκη από κόμματα για να κρατήσει κοντά του τους συμπατριώτες του και να ξανακάνει το μεγάλο έθνος σεβαστό και αξιοζήλευτο σε όλη την Ευρώπη. Έτσι νόμιζε. Σαν ένας νέος Ίκαρος που βρέθηκε τόσο κοντά στον ήλιο δεν ένιωσε ότι τα φτερά του άρχισαν σταδιακά να λιώνουν. Θα έπρεπε να το έχει καταλάβει το αργότερο το 2024, όταν πρώτα στις ευρωεκλογές και μετά στις εκλογές είδε την κοινωνία να του γυρίζει οργισμένη την πλάτη. Σήμερα, περισσότερο από ένα χρόνο μετά, μόνο ένα 15% δηλώνει ικανοποιημένο μαζί του.
Αυτή τη Δευτέρα η ψήφος εμπιστοσύνης, που όπως όλα δείχνουν δεν θα λάβει ο τέταρτος μέσα σε αυτούς τους μήνες εκλεκτός του πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού, δεν θα είναι απλώς η αρχή ενός δράματος με άγνωστη κατάληξη, όπως προφητεύουν πολλοί.
Θα είναι η εξαΰλωση του ίδιου του Μακρονισμού, δυο χρόνια πριν από τη λήξη της κανονικής του θητείας, που ο ίδιος φανταζόταν να τελειώνει ένδοξα και προφανώς έλπιζε ότι θα του έδινε την ευχέρεια να διαλέξει αυτός με ηρεμία την κατάλληλη στιγμή σε ποιον θα δώσει το δαχτυλίδι της διαδοχής.
Περιθώρια για τέτοιες πολυτέλειες δεν υπάρχουν. Το πολιτικό τοπίο μοιάζει με κινούμενη άμμο. Αυτοί που καραδοκούν για να πάρουν τη θέση του, τον κατηγορούν ότι ξοδεύει τον χρόνο του, είτε σε αεροπλάνα που τον ταξιδεύουν εκτός Γαλλίας, είτε σε παλάτια που παραμένουν απροσπέλαστα για τον μέσο Γάλλο πολίτη. Ο άλλοτε χαρισματικός έγινε απλώς απρόσιτος.
Την ίδια ώρα ο ακροδεξιός Ζορντάν Μπαρντελά τριγυρνά από τη μια γεωργική έκθεση στην άλλη και δηλώνει σε απελπισμένους αγρότες ότι έχει και χρόνο και ανοικτά αυτιά για τις αγωνίες τους. Υπόσχεται ότι θα συνεχίσει να το κάνει και τους επόμενους μήνες, όταν θα έχει γίνει… πρωθυπουργός.
Η χώρα των θυμωμένων
Οργή και απογοήτευση καθορίζουν τις πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία. Την ερχόμενη Τετάρτη, δύο μέρες μετά την κρίσιμη ψηφοφορία στη Βουλή, το σχέδιο των «οργισμένων» είναι να παραλύσει στην κυριολεξία η χώρα, που ουσιαστικά έχει παραλύσει εδώ και καιρό πολιτικά.
Εκκλήσεις σαν αυτές του Μπαϊρού, που παρομοιάζει τη Γαλλία του σήμερα με την Ελλάδα της κρίσης ως «αποπαίδι της Ευρώπης» το μόνο, που καταφέρνουν είναι να θεριέψουν κι άλλο την οργή για το κατρακύλισμα της χώρας.
«Τι θα κάνει ο Πρόεδρος της Γαλλίας;» αναρωτιούνται όλοι. Θα αναζητήσει έναν άλλο πρωθυπουργό με ίδια ατζέντα; Θα βάλει νερό στο κρασί του; Θα τα παίξει πάλι όλα κορώνα-γράμματα, πηγαίνοντας σε εκλογές; Ή μήπως παραιτηθεί τελικά και ο ίδιος, οδηγώντας το δράμα στην απόλυτη κορύφωση;
Ο ίδιος ο Μακρόν μοιάζει αναποφάσιστος. Ξέρει ότι τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι πραγματική λύση, για προβλήματα που συσσωρεύθηκαν επί δεκαετίες και δεν είναι όλα δικά του δημιουργήματα. Αλλά τα αντιμετώπισε με μια εντυπωσιακή αμέλεια (ή αφέλεια), λες και είχε άπειρο χρόνο στη διάθεσή του. Αναζητά τη σωτηρία πάλι σε πρωτοβουλίες που θέλουν να αναδείξουν την αξία του ως ενός ηγέτη παγκόσμιας ακτινοβολίας, που δεν διστάζει να ορθώσει τα στήθη του απέναντι στο αιμοσταγές «αρπακτικό» που ακούει στο όνομα Βλάντιμιρ Πούτιν.
Η ρητορική δεν χορταίνει κανέναν
Ο γερμανικός Τύπος δηκτικά παρατηρεί όμως ότι, ανεξάρτητα από τους λεονταρισμούς, η γαλλική βοήθεια προς την Ουκρανία είναι ένα πολύ μικρό κλάσμα εκείνης, που έχει δώσει το Βερολίνο. Όπως και ο αριθμός των Ουκρανών προσφύγων στη Γαλλία είναι… αστείος, αν συγκριθεί με εκείνων στη Γερμανία. Ο Μακρόν συνεχίζει να μπερδεύει την προσποίηση της αποφασιστικότητας με την ουσία, σχολίαζε αυτές τις μέρες το der Spiegel. «Η Γαλλία είναι μεγάλη δύναμη μόνο στα λόγια του προέδρου της». Αλλά η ρητορική δεν πληρώνει χρέη, δεν χορταίνει πεινασμένους, δεν κινεί σταματημένες μηχανές.
«Ο Μακρόν είναι ένας παίκτης που υπερτίμησε τις ικανότητές του και έχασε» σχολίαζε ο ανταποκριτής στο Παρίσι της die Zeit.
Ακούγονται σκληρά όλα αυτά, ειδικά όταν έρχονται από γερμανικές γραφίδες. Αλλά πολύ πιο σκληρό είναι αυτό που ευθαρσώς δηλώνει η γαλλική ακροδεξιά και κάνει την υπόλοιπη Ευρώπη να ανατριχιάζει: «Στις 8 Σεπτεμβρίου έχουμε την ευκαιρία να τελειώνουμε με την περίοδο Μακρόν». Το τραγικό για τον Γάλλο πρόεδρο είναι ότι με αυτή την φράση συμφωνούν οι περισσότεροι συμπατριώτες του.
Πηγή: dw.com