Μια σκηνή με ισχυρό συμβολισμό εκτυλίχθηκε στο Πεκίνο, όταν οι Σι Τζινπίνγκ, Βλαντιμίρ Πούτιν και Κιμ Γιονγκ Ουν περπάτησαν πλάι-πλάι στην πλατεία Τιενανμέν λίγο πριν από την έναρξη της μεγαλειώδους στρατιωτικής παρέλασης.
Η προσεκτικά σκηνοθετημένη εικόνα παρουσιάστηκε ως επίδειξη ενότητας τριών αυταρχικών καθεστώτων, που δηλώνουν αποφασισμένα να αμφισβητήσουν την παγκόσμια τάξη που οικοδομήθηκε υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών μετά τον Ψυχρό Πόλεμο.
Η αμερικανική απάντηση ήρθε άμεσα από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επέλεξε να δώσει τον δικό του τόνο μέσω ανάρτησης στο Truth Social.
«Είθε ο Πρόεδρος Σι και ο υπέροχος λαός της Κίνας να έχουν μια μεγάλη και διαρκή εορταστική ημέρα», έγραψε αρχικά, για να προσθέσει αμέσως μετά: «Παρακαλώ δώστε τους θερμότερους χαιρετισμούς μου στον Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Κιμ Γιονγκ Ουν, καθώς συνωμοτούν εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής».
Η ανάρτηση αυτή, σε ειρωνικό ύφος, ήρθε να υπογραμμίσει τον προβληματισμό της Ουάσινγκτον για την τριπλή σύμπραξη που παρουσιάστηκε με πανηγυρικό τρόπο στο Πεκίνο.
Η παρουσία Πούτιν και Κιμ στην κινεζική πρωτεύουσα καταγράφηκε λιγότερο από τρεις εβδομάδες αφότου ο Τραμπ είχε υποδεχθεί με τιμές τον Ρώσο πρόεδρο σε αεροπορική βάση στην Αλάσκα, παρά τις συνεχιζόμενες επιθέσεις της Μόσχας στην Ουκρανία. Οι συνεχείς, αντιφατικές κινήσεις του Λευκού Οίκου, όπως επισημαίνει το CNN σε ανάλυσή του, δεν φαίνεται να έχουν αποδυναμώσει τη συνεργασία Πεκίνου–Μόσχας, που τα τελευταία χρόνια έχει πάρει χαρακτηριστικά στρατηγικής «χωρίς όρια» σχέσης.
Στο πεδίο της οικονομίας, το διμερές εμπόριο Κίνας–Ρωσίας έχει εκτοξευθεί σε νέα ιστορικά επίπεδα, με το Πεκίνο να αποτελεί βασικό οικονομικό αιμοδότη για μια Ρωσία που αντιμετωπίζει τις συνέπειες των δυτικών κυρώσεων και της διεθνούς απομόνωσης. Αντίστοιχα, η Κίνα, που δοκιμάζεται από εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ και επιβράδυνση της εσωτερικής οικονομίας της, επιδιώκει να εμφανιστεί ως ηγετική δύναμη ενός αντιδυτικού μετώπου. Στην πράξη, ωστόσο, η Ρωσία λειτουργεί ολοένα και περισσότερο ως «μικρός εταίρος» στη σχέση αυτή, γεγονός που καταδεικνύει την ανατροπή ισορροπιών ανάμεσα στις δύο πρώην ανταγωνίστριες δυνάμεις του 20ού αιώνα.
Οι αναλυτές συμφωνούν ότι το στοιχείο που ενοποιεί τις τρεις χώρες είναι η κοινή αντίληψη περί αμερικανικής απειλής. Όπως χαρακτηριστικά σχολίασε ειδικός του Stimson Center: «Η Κίνα και η Ρωσία μπορούν να μοιράζονται τις δυστυχίες, αλλά όχι την ευτυχία». Αυτό εξηγεί γιατί, παρά τα ιστορικά τους χάσματα, Πεκίνο και Μόσχα επιλέγουν να πορεύονται σήμερα σε στρατηγική σύμπραξη.
Στο στρατιωτικό επίπεδο, η εικόνα των κινεζικών στρατευμάτων και των προηγμένων οπλικών συστημάτων που παρήλασαν στην Τιενανμέν εντυπωσίασε, στέλνοντας μήνυμα ότι το Πεκίνο καλύπτει γρήγορα την απόσταση που το χωρίζει από την Ουάσινγκτον.
Όπως αναφέρει ο Guardian η κινεζική κυβέρνηση επέδειξε από τεθωρακισμένα και drones μέχρι βαλλιστικούς πυραύλους, με ορισμένα από τα οπλικά συστήματα να εμφανίζονται για πρώτη φορά σε δημόσια θέα.
Σε αυτή την κατηγορία συγκαταλέγονται οι διηπειρωτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι DF-5C οι οποίοι, όπως ανέφερε το πρακτορείο Xinhua, αποτελούν την τελευταία γενιά των πυραύλων που μπορούν να μεταφέρουν μέχρι και πυρηνικά, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι οι εν λόγω πύραυλοι έχουν παγκόσμια εμβέλεια χτυπήματος.
Παράλληλα στον ουρανό του Πεκίνου πέταξαν μαχητικά αεροσκάφη και αεροπλάνα stealth, τα βομβαρδιστικά H6 μεγάλου βεληνεκούς με πυρηνική ικανότητα και τα μαχητικά J-16 και J-20 που συνήθως πραγματοποιούν αποστολές παρενόχλησης στην ζώνη αναγνώρισης αεράμυνας της Ταϊβάν.
Εντυπωσιακοί ήταν και οι σχηματισμοί των ενστόλων ανδρών και γυναικών που παρέλασαν στο Πεκίνο με τους Κινέζους να ξεχωρίζουν τα γυναικεία μέλη της πολιτοφυλακής
Ο απόστρατος υποστράτηγος του αυστραλιανού στρατού Μικ Ράιαν εκτίμησε, μιλώντας στο CNN, ότι «ο αμερικανικός στρατός παραμένει ο ισχυρότερος στον κόσμο, αλλά με μικρότερο περιθώριο υπεροχής απ’ ό,τι εδώ και δεκαετίες». Επισήμανε ότι η Κίνα είναι τεχνολογικά ιδιαίτερα εξελιγμένη, κατασκευάζει σχεδόν όλα τα οπλικά της συστήματα εγχώρια και δεν μπορεί να εξαναγκαστεί από ξένους προμηθευτές. Ωστόσο, προειδοποίησε ότι κανένα από τα οπλικά συστήματα που παρουσιάστηκαν δεν έχει δοκιμαστεί σε πραγματική μάχη. «Οι παρελάσεις εντυπωσιάζουν στην εικόνα, αλλά δεν αποτελούν αξιόπιστο δείκτη στρατιωτικής αποτελεσματικότητας», τόνισε, υπενθυμίζοντας πως η Κίνα δεν έχει εμπλακεί σε μείζονα πολεμική σύγκρουση από το συνοριακό της πόλεμο με το Βιετνάμ το 1979.
Η στρατιωτική παρέλαση στο Πεκίνο δεν ήταν απλώς μια επίδειξη ισχύος, αλλά και μια πολιτική δήλωση: η Κίνα επιχειρεί να παρουσιαστεί ως ηγέτιδα δύναμη ενός νέου, πολυπολικού κόσμου, με συμμάχους όπως η Ρωσία και η Βόρεια Κορέα στο πλευρό της. Για τον Ντόναλντ Τραμπ, η εικόνα αυτή αποτέλεσε την αφορμή να καταγγείλει «συνωμοσία» εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών, δίνοντας πολιτικό τόνο σε μια επίδειξη που προοριζόταν να ενισχύσει το κύρος της κινεζικής ηγεσίας στο εσωτερικό και να προβάλει το όραμά της προς τα έξω.
Το ερώτημα που παραμένει είναι αν η συμμαχία αυτή θα μείνει στο επίπεδο της επίδειξης ισχύος ή αν μπορεί να εξελιχθεί σε μια σταθερή και ουσιαστική αντιπαράθεση με τη Δύση. Σε κάθε περίπτωση, το μήνυμα που στάλθηκε από το Πεκίνο ήταν ξεκάθαρο: η Κίνα διεκδικεί ρόλο πρωταγωνιστή στην επαναχάραξη των παγκόσμιων ισορροπιών.