Η Ευρωπαϊκή Ένωση επεξεργάζεται έναν νέο μηχανισμό για τη διαχείριση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που έχουν παγώσει μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, επιδιώκοντας να τα αξιοποιήσει έμμεσα για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, χωρίς να προχωρήσει σε άμεση κατάσχεσή τους. Στο επίκεντρο του σχεδίου βρίσκεται η πρόθεση της Ε.Ε. να διατηρήσει τη δέσμευση των κεφαλαίων αυτών επ’ αόριστον, παρακάμπτοντας την ανάγκη περιοδικής ανανέωσης των κυρώσεων, ώστε να εξασφαλιστεί σταθερότητα και νομική συνέχεια.
Τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια, που υπολογίζονται σε περίπου 210 δισεκατομμύρια ευρώ και αφορούν κυρίως αποθεματικά της ρωσικής κεντρικής τράπεζας τα οποία τηρούνται σε ευρωπαϊκούς χρηματοπιστωτικούς φορείς, παραμένουν τυπικά ιδιοκτησία της Ρωσίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφεύγει μέχρι στιγμής τη νομικά αμφιλεγόμενη επιλογή της οριστικής κατάσχεσης και εξετάζει λύσεις που θα επιτρέπουν τη χρήση τους ως εγγύηση για τη χορήγηση δανείων προς την Ουκρανία, με στόχο την κάλυψη δημοσιονομικών και στρατιωτικών αναγκών.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, τα δάνεια αυτά θα αποπληρωθούν μελλοντικά είτε από τα έσοδα που προκύπτουν από τη διαχείριση των δεσμευμένων κεφαλαίων είτε στο πλαίσιο ενός ευρύτερου μηχανισμού πολεμικών αποζημιώσεων, σε περίπτωση που η Ρωσία υποχρεωθεί να καταβάλει αποζημιώσεις για τις καταστροφές στην Ουκρανία. Με αυτόν τον τρόπο, η Ε.Ε. επιδιώκει να στηρίξει το Κίεβο χωρίς να δημιουργήσει προηγούμενο που θα μπορούσε να αμφισβητήσει βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου και της προστασίας της κρατικής περιουσίας.
Η πρωτοβουλία αυτή συνοδεύεται από έντονες συζητήσεις στο εσωτερικό της Ένωσης, καθώς ορισμένα κράτη-μέλη εκφράζουν ανησυχίες για τις νομικές και οικονομικές συνέπειες μιας τέτοιας πρακτικής, αλλά και για τις πιθανές αντιδράσεις της Μόσχας.
Παρά τις επιφυλάξεις, η πλειονότητα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων εμφανίζεται αποφασισμένη να διατηρήσει τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία δεσμευμένα, θεωρώντας ότι αποτελούν σημαντικό μοχλό πίεσης και διαπραγμάτευσης όσο συνεχίζεται ο πόλεμος.
Οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με την Ε.Ε. να επιχειρεί να ισορροπήσει ανάμεσα στην ανάγκη στήριξης της Ουκρανίας και στη διαφύλαξη της νομικής και θεσμικής της αξιοπιστίας, σε μια υπόθεση που ενδέχεται να διαμορφώσει νέο προηγούμενο στη διαχείριση διεθνών κυρώσεων.
Πηγή: Reuters