Η Μέση Ανατολή, η Νότια Ασία και η Ανατολική Μεσόγειος φλέγονται από πολεμικές συγκρούσεις και πολιτικές εντάσεις που συχνά ερμηνεύονται μόνο με όρους εθνικών συμφερόντων ή αποικιοκρατικών καταλοίπων. Όμως, όπως δείχνει ο Χαμίντ Αμπντελσαμάντ στο βιβλίο του «Ο Ισλαμικός Φασισμός» (εκδ. Καστανιώτη), στο επίκεντρο αυτών των συγκρούσεων βρίσκεται μια ιδεολογική δύναμη, που δεν έχει αναλυθεί επαρκώς: Ο πολιτικός ισλαμισμός ως φασιστική ιδεολογία.
Ο συγγραφέας, με καταγωγή από την Αίγυπτο και πολυετή εμπειρία στη Γερμανία, δεν διστάζει να περιγράψει τον ισλαμισμό, όχι ως θρησκευτική πίστη, αλλά ως ένα ολοκληρωτικό πολιτικό πρόγραμμα. Ένα πρόγραμμα, που μοιράζεται κοινά στοιχεία με τον φασισμό του 20ού αιώνα: Απολυταρχία, μισαλλοδοξία, αρχηγισμός, δαιμονοποίηση του «άλλου» και εξύμνηση της βίας ως μέσου «κάθαρσης» και επιβολής.
Οι βάσεις του «ισλαμικού φασισμού»
Σύμφωνα με τον Αμπντελσαμάντ, ο πολιτικός ισλαμισμός βασίζεται σε τρεις αλληλένδετους άξονες:
- Ηγετική αυθεντία: Ο «χαλίφης», ο ανώτατος ηγέτης, παρουσιάζεται ως αλάθητος και θεόπνευστος, ακυρώνοντας κάθε μορφή πλουραλισμού.
- Διαίρεση κόσμου: Φίλος-εχθρός, πιστός-άπιστος, όπου η ύπαρξη του «άλλου» νομιμοποιεί τη βία.
- Ολοκληρωτικό όραμα: Ο ισλαμισμός δεν είναι απλώς θρησκεία, αλλά ένα καθολικό πολιτικό σύστημα, που διεκδικεί τον έλεγχο της κοινωνίας, της πολιτικής, της εκπαίδευσης, ακόμη και της τέχνης.
Αυτό το ιδεολογικό πλαίσιο δεν παραμένει θεωρητικό. Εφαρμόζεται ήδη σε γεωπολιτικές συγκρούσεις, που καθορίζουν τον 21ο αιώνα.
Η Μέση Ανατολή: Το εργαστήριο του ισλαμικού ολοκληρωτισμού
Η Μέση Ανατολή αποτελεί το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα:
- Ιράν: Μετά το 1979, το θεοκρατικό καθεστώς των Αγιατολάχ έχτισε ένα κράτος, που συνδυάζει στρατιωτική ισχύ και απόλυτη θρησκευτική νομιμοποίηση. Η εξαγωγή της «Ισλαμικής Επανάστασης» μέσω οργανώσεων, όπως η Χεζμπολάχ στον Λίβανο ή οι Χούθι στην Υεμένη, είναι η ζωντανή απόδειξη της ολοκληρωτικής φύσης του ισλαμισμού. Η ιδεολογία προηγείται των εθνικών συνόρων.
- Σουνιτικός ισλαμισμός: Από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα μέχρι το ISIS και τη Χαμάς, αναπαράγονται οι ίδιες αρχές που περιγράφει ο Αμπντελσαμάντ: Φανατισμός, λατρεία του θανάτου, απόρριψη του Διαφωτισμού, αντισημιτισμός. Οι συγκρούσεις στη Συρία, τη Γάζα και το Ιράκ δεν είναι απλώς εμφύλιοι ή εθνικοαπελευθερωτικοί αγώνες…Είναι συγκρούσεις ιδεολογιών, όπου ο ισλαμικός φασισμός επιδιώκει να επιβληθεί ως κυρίαρχη δύναμη.
Η Μέση Ανατολή, λοιπόν, δεν φλέγεται μόνο από «αντιπαλότητες» μεταξύ Σουνιτών και Σιιτών, αλλά και μεταξύ μουσουλμάνων με χριστιανούς, Εβραίους και Δρούζους... Φλέγεται και από την εφαρμογή μιας ολοκληρωτικής ιδεολογίας, που αρνείται τη συνύπαρξη.
Ινδία–Πακιστάν: Το Κασμίρ ως ιδεολογικό μέτωπο
Η σύγκρουση μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν είναι από τις πιο επίμονες του πλανήτη. Ενώ συχνά παρουσιάζεται ως διαμάχη για το Κασμίρ, στην πραγματικότητα είναι κάτι βαθύτερο.
Το Πακιστάν, από την ίδρυσή του, οικοδομήθηκε ως κράτος με ισλαμιστική ταυτότητα. Η επιβίωσή του εξαρτήθηκε από τη διαρκή προβολή της απειλής του «άπιστου» γείτονα, της Ινδίας. Οι μαντράσες που χρηματοδοτήθηκαν από τη Σαουδική Αραβία, οι Ταλιμπάν, που γεννήθηκαν από την πακιστανική στρατιωτική ελίτ και η συστηματική καλλιέργεια της μισαλλοδοξίας συνθέτουν την εικόνα ενός κράτους-εργαστηρίου του ισλαμικού φασισμού.
Στο Κασμίρ, οι αντάρτες δεν πολεμούν απλώς για ανεξαρτησία. Πολεμούν στο όνομα μιας ιδεολογίας, που θεωρεί τον πλουραλισμό και τη δημοκρατία απειλές. Η Ινδία βρίσκεται αντιμέτωπη όχι μόνο με έναν αντίπαλο στρατό, αλλά με έναν ολόκληρο ιδεολογικό μηχανισμό, που αντλεί δύναμη από τον ισλαμιστικό ολοκληρωτισμό.
Τουρκία: Ο νεο-οθωμανικός ισλαμισμός του Ερντογάν
Ο Ερντογάν είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, του πώς ο ισλαμισμός μετατρέπεται σε αναθεωρητική γεωπολιτική στρατηγική.
- Αρχηγισμός και προσωπολατρία: Όπως στον φασισμό, ο ηγέτης είναι υπεράνω κριτικής. Ο Ερντογάν παρουσιάζεται ως «ηγέτης του έθνους και του Ισλάμ», αμφισβητώντας κάθε αντίθετη φωνή στο εσωτερικό.
- Ιδεολογική εξαγωγή: Με ΜΚΟ, θρησκευτικά δίκτυα και την παραστρατιωτική SADAT, η Άγκυρα επιχειρεί να διεισδύσει στη Μέση Ανατολή, στη Βόρεια Αφρική και στις ευρωπαϊκές τουρκικές κοινότητες.
- Επιθετικός αναθεωρητισμός: Από το Αιγαίο και την Κύπρο, τη Συρία και τη Λιβύη, μέχρι τον Καύκασο και την υποσαχάρια Αφρική η τουρκική στρατηγική μοιάζει με το «ζωτικό χώρο», που διεκδικούσαν τα φασιστικά καθεστώτα του 20ου αιώνα. Ο Ερντογάν χρησιμοποιεί την ισλαμική ιδεολογία ως όχημα για την αναβίωση μιας «νέας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας».
- Αντισημιτισμός και αντιδυτικισμός: Η τουρκική ρητορική, που συνδέει το Ισραήλ με τον «παγκόσμιο εχθρό» και αμφισβητεί τη Δύση, αποτελεί αντιγραφή της λογικής φίλου-εχθρού που περιγράφει ο Αμπντελσαμάντ.
Ο Ερντογάν δεν είναι απλώς ένας αυταρχικός ηγέτης. Είναι ο πιο συνεπής εφαρμοστής του ισλαμικού φασισμού σε κρατικό επίπεδο, με γεωπολιτικές φιλοδοξίες, που ξεπερνούν τα τουρκικά σύνορα.
Γιατί όλα αυτά μας αφορούν
Η ανάγνωση του Αμπντελσαμάντ μας υποχρεώνει να δούμε τις διεθνείς συγκρούσεις με άλλο μάτι. Δεν πρόκειται μόνο για «παλιές διαμάχες» ή «εθνικισμούς». Πρόκειται για την εφαρμογή μιας ολοκληρωτικής ιδεολογίας που επιδιώκει:
- Να καταργήσει τη δημοκρατία και τον πλουραλισμό.
- Να επιβάλει μια θεοκρατική, αυταρχική τάξη.
- Να δικαιολογήσει τη βία ως μέσο πολιτικής νομιμοποίησης.
Είτε στη Γάζα, είτε στο Κασμίρ, είτε στη Συρία, οι συγκρούσεις δεν θα καταλαγιάσουν αν δεν αναγνωριστεί, ότι πίσω τους βρίσκεται η ίδια ιδεολογική μήτρα.
Η ευρωπαϊκή διάσταση: Μια ωρολογιακή βόμβα μέσα στις δυτικές πόλεις
Ο ισλαμικός φασισμός δεν περιορίζεται στα μέτωπα της Μέσης Ανατολής ή της Ασίας. Συναντάται και μέσα στην ίδια την Ευρώπη, σε γειτονιές μεγάλων πόλεων, όπου τμήμα των μουσουλμανικών κοινοτήτων -ιδιαίτερα εκείνων, που ζουν στο περιθώριο- υιοθετεί ιδεολογικά σχήματα μισαλλοδοξίας, απομόνωσης και απόρριψης του δυτικού τρόπου ζωής. Οι «παράλληλες κοινωνίες» που οικοδομούνται σε Παρίσι, Βρυξέλλες, Βερολίνο ή Λονδίνο λειτουργούν σαν θερμοκήπια ισλαμικού φασισμού και αποτελούν μια ωρολογιακή βόμβα για τη δημοκρατική συνοχή, την ελευθερία σκέψης, την κουλτούρα και την πολιτική συμπεριφορά της Ευρώπης. Αν δεν αναγνωριστεί εγκαίρως αυτή η πραγματικότητα, η Δύση κινδυνεύει να δει τον ίδιο εχθρό, που πολεμά στα σύνορά της να υπονομεύει τα θεμέλια της κοινωνίας της εκ των έσω.
Συμπερασματικά, ο Χαμίντ Αμπντελσαμάντ μας προειδοποιεί: Ο ισλαμικός φασισμός δεν είναι απλώς μια ακραία θρησκευτική εκδοχή. Είναι μια πολιτική ιδεολογία με φασιστικά χαρακτηριστικά, που απειλεί όχι μόνο τις χώρες της Μέσης Ανατολής ή της Ασίας, αλλά και την Ευρώπη.
Η Τουρκία του Ερντογάν, το Πακιστάν με τις τζιχαντιστικές του δομές, το Ιράν και οι παραφυάδες του στη Μέση Ανατολή είναι παραδείγματα του ίδιου φαινομένου. Αν η Δύση συνεχίσει να τα αντιμετωπίζει ως «περιφερειακές ιδιαιτερότητες», τότε κινδυνεύει να υποτιμήσει την πιο επικίνδυνη ολοκληρωτική ιδεολογία του 21ου αιώνα.
Όπως ο φασισμός και ο ναζισμός στον 20ό αιώνα, έτσι και ο ισλαμιστικός φασισμός σήμερα επιδιώκει να ανατρέψει την παγκόσμια τάξη με το πρόσχημα της θρησκευτικής αποστολής. Η Ιστορία μας δείχνει, ότι η αφέλεια απέναντι σε τέτοιες ιδεολογίες πληρώνεται ακριβά. Και αυτήν τη φορά, το κόστος θα είναι ακόμη μεγαλύτερο, γιατί το φαινόμενο δεν περιορίζεται σε ένα κράτος, αλλά απλώνεται σε ολόκληρες ηπείρους.
ΠΗΓΗ: tomanifesto.gr