Σημαντικές αλλαγές, με ανατροπές και πρόνοιες τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τις επιχειρήσεις, προβλέπει το νέο εργασιακό νομοσχέδιο, που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση έως τις 19 Σεπτεμβρίου.
Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο προωθείται η μείωση της γραφειοκρατίας, καθώς καταργούνται έντυπα που περιέχουν πληροφορίες που ήδη έχουν υποβληθεί ηλεκτρονικά, στο Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ.
Πρόκειται για το βιβλίο αδειών, τον ετήσιο πίνακα αδειών (Ε11) και τον ετήσιο πίνακας προσωπικού (Ε4).
Παράλληλα, διευθετούνται πρακτικά ζητήματα εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας.
Μεταξύ των σημαντικότερων διατάξεων που περιλαμβάνει είναι:
-η δυνατότητα 13ωρης απασχόλησης σε έναν εργοδότη από δύο, όπως ισχύει σήμερα, με προσαύξηση 40% στην αμοιβή και με ευελιξία ως προς τον τρόπο εφαρμογής της.
-«Ταχεία πρόσληψη» μέσω κινητού ακόμη και για δύο ημέρες την εβδομάδα, έτσι ώστε να καλύπτονται επείγουσες ανάγκες, σε περιόδους αυξημένης δουλειάς, όπως αργίες ή Σαββατοκύριακα.
Μάλιστα, η αναγγελία πρόσληψης θα γίνεται με ένα έγγραφο, αντί για τέσσερα, όπως προβλέπεται σήμερα.
-Διευθέτηση του χρόνου εργασίας σε εβδομαδιαία, μηνιαία ή και ετήσια βάση, όπως η τετραήμερη εργασία με δεκάωρη απασχόληση μες στην εβδομάδα, για διευκόλυνση των εργαζόμενων γονέων και χωρίς μείωση αποδοχών.
-Αποχωρήσεις με ένα κλικ.
-Δυνατότητα παροχής υπερωρίας στην εκ περιτροπής απασχόληση με αποδοχές προσαυξημένες κατά 40%.
-«Πάγωμα» της εισφοράς αλληλεγγύης στους εργαζόμενους συνταξιούχους.
- Διεύρυνση της χορήγησης του επιδόματος κυοφορίας και λοχείας.
- Το επίδομα γονικής άδειας καθιερώνεται ως αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο.
- «Σπάσιμο» της ετήσιας άδειας ακόμα και σε τέσσερις «δόσεις», σε συνεννόηση εργαζόμενου – εργοδότη.
13ωρη απασχόληση: Τι ισχύει σήμερα, τι προβλέπει το νέο εργασιακό νομοσχέδιο
Σήμερα το υπερωριακό ωράριο ορίζεται στις 3 επιπλέον ώρες ημερησίως και 150 ώρες ετησίως, με επιπλέον προσαύξηση 40% στην αμοιβή.
Ο εργαζόμενος μπορεί να εργάζεται ως 48 ώρες την εβδομάδα μαζί με τις υπερωρίες, δικαιούται 15 λεπτά διάλειμμα μετά από πάνω 4 ώρες εργασίας, 11 ώρες συνεχόμενης ανάπαυσης μέσα στο 24ωρο και 24 ώρες ανάπαυσης ανά 7 ημέρες.
Με το νέο πλαίσιο προβλέπεται για πρώτη φορά η δυνατότητα να απασχοληθεί ο εργαζόμενος έως και 13 ώρες την ημέρα στον ίδιο εργοδότη, από δύο όπως ισχύει σήμερα, εφόσον συναινεί, ως προσωρινή ανάγκη, αυξάνοντας τις 3 ώρες υπερωρίας σε 4 ώρες.
Παραμένει το όριο των 48 ωρών την εβδομάδα, η ετήσια υπερωριακή «οροφή» των 150 ωρών, και η προσαύξηση 40% για τις υπερωριακές ώρες.
Πιο αναλυτικά, η αυξημένη ημερήσια απασχόληση των 13 ωρών σε έναν εργοδότη θα περιλαμβάνει το 8ωρο συν 5 ώρες από υπερεργασία και υπερωρίες με προσαύξηση 20% για την πρώτη ώρα υπερεργασίας και 40% για τις υπερωρίες.
Η αυξημένη απασχόληση θα «επιστρέφεται» με ανάλογη μείωση του ωραρίου για τις υπόλοιπες μέρες έτσι ώστε στο σύνολο της εβδομάδας το ωράριο να μην ξεπερνά τις 48 ώρες (40+8 ώρες από υπερεργασία και υπερωρίες).
Η 13ωρη απασχόληση δεν θα εφαρμόζεται σε καθημερινή βάση τον χρόνο, ένας εργαζόμενος θα μπορεί να εργαστεί 13 ώρες ημερησίως έως συνολικά 37,5 ημέρες τον χρόνο.
Μειωμένο ωράριο και ρεπό
Παράδειγμα: Εργαζόμενος που θα εργαστεί δύο 13ωρα μέσα στην εβδομάδα, σύνολο 26 ώρες, μπορεί να εργαστεί άλλες δύο ημέρες με 8ωρο και 6ωρο για να κλείσει το 40ωρο και έτσι θα κερδίσει μια επιπλέον μέρα ως ρεπό.
Οι προϋποθέσεις
-Συναίνεση του εργαζομένου.
-Σε περίπτωση που ο εργαζόμενος αρνηθεί να εργαστεί υπερωριακά, προστατεύεται ρητά από την απόλυση.
-Καταβολή προσαυξημένης αμοιβής.
-Τήρηση της υποχρεωτικής 11ωρης ανάπαυσης μεταξύ δύο βαρδιών και του μέγιστου ορίου εβδομαδιαίων ωρών εργασίας (48, μαζί με τις υπερωρίες).
Οι εξαιρέσεις
Σε σούπερ μάρκετ και βιομηχανίες με ενδιάμεσα διαλείμματα, το 13ωρο δεν είναι εφικτό να εφαρμοστεί. Και αυτό γιατί σε αυτές τις περιπτώσεις, 13 ώρες εργασίας και 30 λεπτά διαλείμματος οδηγούν σε υπέρβαση της πρόβλεψης για υποχρεωτική 11ωρη ανάπαυση εντός 24 συνεχόμενων ωρών.
Μεγαλύτερο ημερομίσθιο
Παράδειγμα: Εργαζόμενος ο οποίος απασχολείται σε δύο εργοδότες και αμείβεται με 8 ευρώ την ώρα εφόσον απασχοληθεί 13 ώρες σε δύο εργοδότες, θα αμειφθεί με ημερομίσθιο ύψους 104 ευρώ. Εάν απασχοληθεί τις αντίστοιχες ώρες σε έναν και μόνο εργοδότη, θα λάβει 119 ευρώ.
Ευελιξία για εργαζόμενους γονείς: 4ήμερη απασχόληση
Αλλαγές προβλέπονται και στον εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας.
Μέχρι σήμερα, η δυνατότητα 4ήμερης εργασίας (10 ώρες την ημέρα), σε συνεννόηση με τον εργοδότη, ισχύει για έξι μήνες.
Με το νέο νομοσχέδιο, η δυνατότητα αυτή δίνεται για ολόκληρο το έτος.
Έτσι, ένας εργαζόμενος γονέας με ανήλικο τέκνο θα έχει τη δυνατότητα να απασχολείται για 4 μέρες – Δευτέρα με Πέμπτη - με 10ωρο ημερησίως, και την 5η μέρα – Παρασκευή – να παίρνει ρεπό για να είναι με το παιδί του, χωρίς να έχει μείωση αποδοχών.
Εκ περιτροπής εργασία
Θα επιτρέπεται υπερωρία με 40% προσαύξηση στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο και για τέτοιες περιπτώσεις.
Ελάφρυνση για τους εργαζόμενους συνταξιούχους
Προβλέπεται πως για εργαζόμενους συνταξιούχους, όταν προκύπτει προσαύξηση στη σύνταξη από την εργασία τους, η επιπλέον παροχή δεν θα οδηγεί σε αύξηση του συντελεστή της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων.
«Σπάσιμο» της ετήσιας άδειας
Δίνεται δυνατότητα χρονικής κατάτμησης της άδειας.
Μέχρι σήμερα, βάσει νόμου, η άδεια έπρεπε να λαμβάνεται από τον εργαζόμενο αδιαίρετη σε μια περίοδο, ενώ με αίτημα του εργαζομένου ήταν δυνατή η κατάτμηση του χρόνου αδείας, ωστόσο έπρεπε οι δύο εβδομάδες να λαμβάνονται συνεχόμενα.
Με το νέο νομοσχέδιο δίνεται η δυνατότητα στον εργαζόμενο να αιτηθεί επιμερισμό της άδειάς του σε περισσότερα χρονικά διαστήματα, εφόσον το επιθυμεί.
Για παράδειγμα, θα μπορεί να λάβει την ετήσια άδειά του τμηματικά σε τέσσερις διαφορετικές περιόδους εντός του ίδιου έτους, αν επιθυμεί κάτι τέτοιο και υπό την προϋπόθεση ότι θα το δεχθεί ο εργοδότης του.
Άδεια μητρότητας και στην ανάδοχη μητέρα
Επεκτείνεται και στην ανάδοχη μητέρα η άδεια μητρότητας. Εφεξής, μία μητέρα θα λαμβάνει επίδομα κυοφορίας και λοχείας έχοντας συμπληρώσει 200 ένσημα, ανεξάρτητα από τον αριθμό των ταμείων που έχει ασφαλιστεί και των εργοδοτών από τους οποίους έχει απασχοληθεί.
Fast track προσλήψεις
Προβλέπεται η δυνατότητα «ταχείας πρόσληψης» με συμβάσεις εργασίας δύο ημερών, που θα μπορούν να γνωστοποιούνται μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής στο σύστημα «Εργάνη ΙΙ».
Αυτό είναι μια πρόβλεψη που εξυπηρετεί κυρίως εργοδότες στην εστίαση, τα καταλύματα και τις ξενοδοχειακές μονάδες, καθώς τους επιτρέπει να καλύψουν αυξημένες ανάγκες εξυπηρέτησης πελατών, σε περιόδους όπως οι αργίες και τα Σαββατοκύριακα.
Πώς θα λειτουργεί η ειδική εφαρμογή
Πριν από την έναρξη της απασχόλησης, ο εργοδότης δηλώνει μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ, τους ουσιώδεις όρους εργασίας που προβλέπονται.
Εφόσον πρόκειται για εργαζόμενο αλλοδαπό ή ανήλικο, μέσω της ίδιας εφαρμογής υποβάλλονται και τα αναγκαία έγγραφα που αποδεικνύουν τη νόμιμη πρόσβαση στην αγορά εργασίας.
Ο εργαζόμενος λαμβάνει ειδοποίηση για την πρόταση προς σύναψη της σύμβασης μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής «MyErgani», και πρέπει να την αποδεχθεί, μέσω της ίδιας ηλεκτρονικής εφαρμογής, πριν από την έναρξη της απασχόλησης.
Σε περίπτωση τροποποιήσεων των δηλωθέντων στοιχείων ο εργοδότης αποστέλλει εκ νέου ηλεκτρονική ειδοποίηση, ως προς τα μεταβληθέντα στοιχεία, και ο εργαζόμενος πρέπει να αποδεχθεί την τροποποίηση, το αργότερο έως την έναρξη του αρχικά δηλωμένου ωραρίου ή έως την έναρξη τυχόν μεταβληθέντος ωραρίου, όποιο από τα δύο είναι νωρίτερα.
Ψηφιακή κάρτα
Διευθετούνται πρακτικά ζητήματα εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας. Θα παρέχεται η δυνατότητα ευέλικτης προσέλευσης έως 120 λεπτά, κατόπιν συμφωνίας, κατοχυρώνεται χρόνος προετοιμασίας (30 λεπτά στη βιομηχανία, 10 λεπτά σε άλλους κλάδους) και επιτρέπονται τρεις «μονές» σημάνσεις το μήνα, χωρίς κύρωση. Παράλληλα όταν θα διαπιστώνεται πως, μετά την χρήση Ψηφιακής Κάρτας, προέκυψε μείωση αποδοχών, αυτή θα θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή σε βάρος του εργαζόμενου και δεν θα ισχύει. Καταργείται η υποχρέωση που έχει ως τώρα ο εργοδότης να διατηρεί σε έντυπη μορφή, έγγραφα που υπάρχουν ηλεκτρονικά και να επισυνάπτει περιττά αρχεία στο ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ.
Υγεία και ασφάλεια
Μειώνεται από 50 σε 20 το όριο των εργαζομένων κάτω από το οποίο ο εργοδότης θα μπορεί να ασκεί καθήκοντα τεχνικού ασφαλείας ο ίδιος.
Οι υποδείξεις του γιατρού εργασίας και του τεχνικού ασφαλείας θα πρέπει να καταγράφονται αποκλειστικά εγγράφως και το βιβλίο υποδείξεων θα διατηρείται σε ηλεκτρονική μορφή. Καθίσταται υποχρεωτική η παρουσία συντονιστών υγείας και ασφάλειας σε τεχνικά έργα, ανάλογα με το μέγεθός τους, για την πρόληψη εργατικών ατυχημάτων.
Θα επικαιροποιηθεί η κατάταξη των επιχειρήσεων σε κατηγορίες επικινδυνότητας, όπως και οι ειδικότητες των τεχνικών ασφαλείας. Θα αναβαθμιστεί η καταγραφή επαγγελματικών ασθενειών με θέσπιση σχετικών κριτηρίων αναγνώρισης. Θα δημιουργηθεί το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα «Ηριδανός» για τεκμηρίωση και παρακολούθηση θεμάτων υγείας και ασφάλειας στους χώρους δουλειάς. Στο πλαίσιο αυτό, θα ενσωματωθούν τρεις διεθνείς πράξεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ).
Πρόκειται για τη Σύμβαση 155, για την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία και το εργασιακό περιβάλλον, τη Σύμβαση 191 που καθιερώνει ότι η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία αποτελούν θεμελιώδες δικαίωμα και το πρωτόκολλο του 2014 στη Σύμβαση 29 για την ενίσχυση της προστασίας από αναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία.