Κονδύλια 70 εκατ. ευρώ τον χρόνο από φέτος έως και το 2022 έχει διασφαλίσει σε αρχική φάση και θα μοιράζει για νέα επενδυτικά σχέδια (επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις και χρηματοδοτικές μισθώσεις) ο νέος αναπτυξιακός νόμος που κατατέθηκε στη Βουλή.
Τα συνολικά κεφάλαια των 480 εκατ. ευρώ που προβλέπεται στην έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ότι θα διατεθούν σε άμεσες επιδοτήσεις την επόμενη πενταετία καθιστούν τον νέο επενδυτικό νόμο τον φτωχότερο που κατατέθηκε ποτέ στην Ελλάδα.
Ωστόσο, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Οικονομίας, τα ποσά τα οποία στην πραγματικότητα έχουν «κλειδώσει» και θα χρηματοδοτήσουν επενδυτικά σχέδια τόσο του νέου αναπτυξιακού όσο και των προηγούμενων επενδυτικών νόμων του 2004 και του 2011, που πρέπει να κλείσουν ώς το 2018, ανέρχονται στα 3,6 δισ. ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση, ο νέος αναπτυξιακός νόμος φαίνεται να είναι προσαρμοσμένος όχι μόνο στις συνθήκες δημοσιονομικής ένδειας που επικρατούν στα ταμεία του κράτους, αλλά και στη διεθνή τάση τα αναπτυξιακά εργαλεία να βασίζονται περισσότερο σε φοροαπαλλαγές και φοροελαφρύνσεις παρά σε άμεσες επιχορηγήσεις. Στο πλαίσιο αυτό την περίοδο 2016-2020 εκτιμάται ότι το κονδύλι για τις φοροαπαλλαγές (απώλειες δημόσιων εσόδων) θα είναι 27 εκατ. ευρώ, αν και αναμένεται ότι θα αυξηθεί εκθετικά.
Πολύ υψηλότερο όμως, στα 161,4 εκατ. ευρώ, θα είναι το κόστος για τις φοροαπαλλαγές που προτείνεται να υποκαταστήσουν μεγάλο μέρος από τις άμεσες χρηματικές ενισχύσεις για όσους έχουν ενταχθεί στους δύο προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους 3299/2004 και 3908/2011, οι οποίοι επιχειρείται να κλείσουν τελεσίδικα τον Ιούνιο του 2018 με ειδική ρύθμιση.
Αυτή προβλέπει πως για όσες επιχειρήσεις έχουν υπαχθεί στον νόμο 3299/2004 και έχουν ολοκληρώσει το 50% της επένδυσης μέχρι 31/12/2016, θα τους δοθεί επιπλέον 1,5 έτος περιθώριο να πραγματοποιήσουν το σύνολο των επενδυτικών δαπανών τους. Οσοι αξιοποίησαν τον επενδυτικό νόμο 3908/2011 και υπήχθησαν το 2012 θα έχουν περιθώριο να ολοκληρώσουν το 50% της επένδυσης μέχρι τις 30 Ιουνίου 2017 και εκείνοι που υπήχθησαν στον νόμο το 2013 και το 2014 θα έχουν περιθώριο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2017, με επιπλέον περιθώριο δύο ετών για όσους δεν έχουν αξιοποιήσει το περιθώριο παράτασης.
Στους επενδυτές δίνεται η δυνατότητα να επιλέξουν ανάμεσα στο κίνητρο των φοροαπαλλαγών για το ποσό που δικαιούνται ως επιδότηση ή της αποπληρωμής τους με τη μορφή επιχορήγησης η οποία θα καταβληθεί σε επτά χρόνια.
Ο νέος αναπτυξιακός νόμος προβλέπει ως χρόνο ολοκλήρωσης των επενδυτικών σχεδίων τα τρία χρόνια, με δυνατότητα παράτασης για άλλα δύο.
Το νέο πλαίσιο κινήτρων είναι προσαρμοσμένο στις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν τόσο στα δημόσια ταμεία όσο και στο τραπεζικό σύστημα και εμποδίζουν την εύκολη πρόσβαση των επιχειρήσεων σε κεφάλαια. Εξ ου και η επιλογή να δοθεί βάρος στη 12ετή σταθερότητα του φορολογικού συντελεστή ή στις fast track διαδικασίες αδειοδότησης για τις μεγάλες επενδύσεις άνω των 20 εκατ. ευρώ που δημιουργούν τουλάχιστον 40 νέες θέσεις εργασίας και στις φοροαπαλλαγές και την επιδότηση του μισθολογικού κόστους σε συνδυασμό με την αξιοποίηση εναλλακτικών χρηματοδοτικών εργαλείων για τις μικρότερες εταιρείες, τους συνεταιρισμούς κ.λπ.
Ο νέος επενδυτικός νόμος δίνει βάρος στην ενίσχυση μικρότερου μεγέθους εταιρειών, αλλά παράλληλα βάζει στο παιχνίδι και την προοπτική αναβίωσης κλειστών βιομηχανικών μονάδων με σχετικά σύγχρονο εξοπλισμό (δεκαετίας).
Τα κριτήρια εκταμίευσης των άμεσων επιχορηγήσεων είναι αυστηρά, καθώς οι επενδυτές θα μπορούν να λάβουν το ήμισυ της επιχορήγησης μόνον αφότου ολοκληρωθεί το 50% της επένδυσης και καταβληθεί η ίδια συμμετοχή. Τα επενδυτικά σχέδια ξεκινούν πλέον από τις 100.000 ευρώ για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις και κλιμακώνονται στις 150.000 για τις μικρές, στις 250.000 για τις μεσαίες και στις 500.000 ευρώ για τις μεγάλες.
Ορίζεται πλαφόν 10 εκατ. ευρώ στο σύνολο των ενισχύσεων που μπορεί να λάβει μια μεμονωμένη επιχείρηση και στα 20 εκατ. ευρώ μαζί με τις συνδεδεμένες. Το μέγιστο ποσοστό επιχορηγήσεων ξεκινά από το 10% και φτάνει στο 45% με βάση τον νέο Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων.
Το νομοσχέδιο προβλέπει έξι κατηγορίες ενισχύσεων:
1. Απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος
2. Απευθείας δημόσια επιχορήγηση από 10% έως 45%, ανάλογα με την περιοχή της επένδυσης
3. Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης έως επτά χρόνια, με την κάλυψη των δόσεων για leasing απόκτησης καινούργιου μηχανολογικού εξοπλισμού
4. Επιδότηση από το Δημόσιο του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας
5. Σταθερός φορολογικός συντελεστής για 12 χρόνια
6. Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου από ταμείο συμμετοχών.