«Η Ελλάδα χρειάζεται ένα νέο, πιο παραγωγικό και πιο ανθεκτικό πρότυπο ανάπτυξης – και ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος είναι πυλώνας αυτής της στρατηγικής», τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος στο πλαίσιο της παρουσίασης του νέου Αναπτυξιακού Νόμου στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής.
Ο υπουργός Ανάπτυξης χαρακτήρισε τον νέο Αναπτυξιακό Νόμο ως ένα εργαλείο στρατηγικής σημασίας, που ανταποκρίνεται στην ανάγκη του παραγωγικού μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας.
Πρόσθεσε πώς ο Νόμος προβλέπει επενδυτικά καθεστώτα συνολικού ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ για την περίοδο 2025-2026, με προτεραιότητα στη μεταποίηση, τις μεγάλες επενδύσεις, την κοινωνική επιχειρηματικότητα, την εξωστρέφεια και τις παραμεθόριες και οικονομικά ασθενέστερες περιοχές της χώρας.
Συνολικά, όπως τόνισε, θεσπίζονται 12 καθεστώτα ενίσχυσης, που ανταποκρίνονται στις ανάγκες σύγχρονων και περιφερειακά στοχευμένων επενδυτικών σχεδίων – από τις τεχνολογίες αιχμής μέχρι την αγροδιατροφή, τον τουρισμό, την εφοδιαστική αλυσίδα και τις αλυσίδες αξίας.
Όπως περιέγραψε ο υπουργός Ανάπτυξης, οι εγκρίσεις επενδυτικών σχεδίων θα ολοκληρώνονται εντός 90 ημερών από την υποβολή της αίτησης, μέσω ενός πλήρως ψηφιοποιημένου συστήματος αξιολόγησης, ενώ ο Νόμος περιλαμβάνει και ρήτρα υλοποίησης.
Η στόχευση αυτή, όπως ανέφερε ο κ. Θεοδωρικάκος, αποτυπώνει τις πραγματικές ανάγκες της ελληνικής οικονομίας: την αύξηση της παραγωγικότητας, την ενίσχυση της απασχόλησης και της ανταγωνιστικότητας και τη διεύρυνση του εξαγωγικού προσανατολισμού.
«Δεν υπάρχει μεγαλύτερη κοινωνική πολιτική από την εξασφάλιση σταθερής δουλειάς. Αλλά αυτό απαιτεί ισχυρή παραγωγική βάση», υπογράμμισε, επισημαίνοντας πως -παρά την ενίσχυση των εξαγωγών και της βιομηχανίας- το έλλειμμα στο ισοζύγιο παραμένει υψηλό και αποτελεί «εθνικό πρόβλημα που δεν μπορεί να αγνοηθεί».
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο υπουργός στον ρόλο της ελληνικής βιομηχανίας ως βασικού και σταθερού πυλώνα για τη νέα αναπτυξιακή πορεία, ενώ παράλληλα τόνισε πως η τεχνολογία, η καινοτομία και η αξιοποίηση της εφαρμοσμένης έρευνας αποτελούν βασική προϋπόθεση για τη δημιουργία νέων, ανταγωνιστικών προϊόντων και την ενίσχυση της εξωστρέφειας της ελληνικής παραγωγής.
«Η αλλαγή του παραγωγικού προτύπου είναι όρος επιβίωσης και προϋπόθεση ασφάλειας και προόδου», κατέληξε ο κ. Θεοδωρικάκος, κάνοντας λόγο για εθνική προσπάθεια για βιώσιμη ανάπτυξη με επίκεντρο τις παραγωγικές δυνάμεις της χώρας, την κοινωνική συνοχή και τη στήριξη της ελληνικής περιφέρειας.
Νέα Δημοκρατία: Παραγωγικός μετασχηματισμός, βιώσιμη ανάπτυξη
Δίνουμε έμφαση στον παραγωγικό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας, με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη, ανέφερε ο εισηγητής της ΝΔ Γιώργος Βασιλειάδης και τόνισε ότι η κυβέρνηση έχει επιδιώξει, όλα αυτά τα χρόνια, με συστηματικό τρόπο και με συνέπεια, να μεταμορφώσει τη χώρα σε σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος και να προσελκύσει επενδύσεις από το εξωτερικό, με κύριο στόχο την επίτευξη μιας οικονομίας αυτόνομης, όσο γίνεται, και θωρακισμένης από τις διεθνείς αναταράξεις. «Βασική φιλοσοφία του νομοσχεδίου είναι να διαμορφώσει ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, μειώνοντας το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου και δημιουργώντας μια στέρεη βάση για τη βιομηχανία και την αξιοποίηση του πρωτογενούς τομέα. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην περιφέρεια και ειδικά στις παραμεθόριες περιοχές και σε νομούς που βρίσκονται κάτω από τον μέσο όρο του εθνικού εισοδήματος», είπε ο βουλευτής της ΝΔ.
ΠΑΣΟΚ: Δεν εκταμιεύθηκε ούτε ένα ευρώ από τον προηγούμενο νόμο
«Επιτέλους η χώρα πρέπει να αποκτήσει παραγωγικό πρότυπο», είπε ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Νικητιάδης που κάλεσε τον παριστάμενο υπουργό να εξηγήσει γιατί από το 2022 που ψηφίστηκε ο τότε αναπτυξιακός νόμος, μέχρι σήμερα, τρία χρόνια μετά, δεν έχει εκταμιευθεί ούτε ένα ευρώ, παρά τις αιτήσεις και τα βιώσιμα επενδυτικά σχέδια που υποβλήθηκαν. «Ουδείς έχει λάβει οπιαδήποτε ενίσχυση από αυτόν τον αναπτυξιακό νόμο που έφερε η Νέα Δημοκρατία. Έχετε κάποια εξήγηση γι΄αυτό; Αναζητήσατε την αιτία; Ούτε ένα ευρώ; Παγκόσμιο ρεκόρ. Δεν υπάρχει στον κόσμο όλο αναπτυξιακός νόμος που να λειτούργησε τρία χρόνια και να μην εκταμίευσε ούτε ένα ευρώ», σημείωσε ο κ. Νικητιάδης.
Ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ ανέφερε επίσης ότι τρία χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου του 2022, έχουν προκηρυχθεί μόλις τέσσερα από τα 13 καθεστώτα ενίσχυσης και σε αυτά τα τέσσερα έχουν υπάρξει μόνο δύο αποφάσεις υπαγωγής, στον τουρισμό και στη μεταποίηση. «Αναζητήσατε τους λόγους που το υπουργείο Ανάπτυξης πάγωσε τον αναπτυξιακό νόμο;», είπε ο κ. Νικητιάδης. Ο βουλευτής κάλεσε τον παριστάμενο υπουργό να καταθέσει μελέτη για τις προτεραιότητες στις ενισχύσεις, με στόχο τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων, ως προς τις περιφέρειες που υστερούν σε σχέση με το ΑΕΠ στην υπόλοιπη χώρα αλλά και την προβλεπόμενη, από τον νόμο, έκθεση απολογισμού για την εφαρμογή των αναπτυξιακών νόμων.
ΣΥΡΙΖΑ: Απέτυχε ο νόμος του 2022
«Ουσιαστικά φέρνετε μια τροποποίηση-ακύρωση του προηγούμενου νομοθετήματός σας. Περιμένουμε να κάνετε μια κριτική για το τι πήγε λάθος με τον νόμο του 2022», σχολίασε ο ειδικός αγορητής του ΣΥΡΙΖΑ Βασίλης Κόκκαλης για να σημειώσει: «Αποδείχθηκε η αποτυχία του ν.4887/2022. Εμείς είχαμε ασκήσει κριτική στον προηγούμενο νόμο, διαβλέποντας ότι θα φέρει δυσχέρεια, αν όχι αποκλεισμό, στην ενίσχυση των μικρών επιχειρήσεων και μικρομεσαίων. Είχαμε αντιληφθεί ότι θα ήταν αδύνατο να προκηρύσσονται κάθε χρόνο όλα τα καθεστώτα και υποκρύπτονταν η ενίσχυση των μεγάλων ειδικά επιχειρήσεων».
Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ υπενθύμισε τις δηλώσεις του τότε υπουργού Ανάπτυξης ‘Αδωνι Γεωργιάδη ότι ο νόμος του 2022 θα επιτάχυνε τις διαδικασίες ένταξης των έργων στον αναπτυξιακό νόμο, ότι περισσότεροι θα επενδύσουν χρήματα και ότι περισσότεροι θα έβρισκαν δουλειά. «Τότε μας κατηγορήσατε για κινδυνολογία. Δυστυχώς επιβεβαιώθηκαμε διότι μέχρι σήμερα έχουν προκηρυχθεί μόνο τέσσερα από τα δεκατρία καθεστώτα ενίσχυσης, δηλαδή η μεταποίηση-εφοδιαστική αλυσίδα, ο τουρισμός, η αγροδιατροφή που ακόμα είναι στην αξιολόγηση και ‘η επιχειρηματικότητα 360’», παρατήρησε ο κ. Κόκκαλης.
ΚΚΕ: Ανάπτυξη έξω από τις κοινωνικές ανάγκες
Η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ Αφροδίτη Κτενά ανέφερε ότι η κυβέρνηση επιδιώκει προσέλκυση επενδύσεων με φοροαπαλλαγές και επιδοτήσεις με ζεστό δημόσιο χρήμα και με διαμόρφωση εργασιακού περιβάλλοντος του μεσαίωνα και με δημιουργία προϋποθέσεων για μεγάλες επενδύσεις, σε τομείς όπως οι ΑΠΕ. «Αυτή η ανάπτυξη σημαίνει για τους πολλούς, θέσεις κακοπληρωμένες, με εξοντωτικά ωράρια-λάστιχο, με τεράστιο κόστος ζωής, με αναλώσιμους εργαζόμενους, σημαίνει κατεστραμμένο περβάλλον, εμπορευματοποίηση ελεύθερων χώρων, πανάκριβη στέγη, πλειστηριασμούς. Αυτή είναι η άλλη όψη της ανάπτυξης», είπε η κ. Κτενά και τόνισε ότι το κριτήριο για τις όποιες επενδύσεις δεν είναι οι κοινωνικές ανάγκες αλλά το μέγιστο καπιταλιστικό κέρδος. H ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ ανέφερε επίσης ότι το 2022, που ψηφίστηκε ο προηγούμενος νόμος, η κυβέρνηση προετοίμαζε το «ξεκοκκάλισμα» του Ταμείου Ανάκαμψης ενώ τώρα, «το μεγάλο φαγοπότι το κερνάει πολεμική οικονομία και χρειάζονται προσαρμογές».
Ελληνική Λύση: Χωρίς όραμα και σχέδιο
«Και ο νέος αναπτυξιακός νόμος δεν έχει όραμα και σχέδιο, βρίθει γραφειοκρατίας, οι αναφορές του στον πρωτογενή τομέα, στη μεταποίηση και τη βιομηχανία είναι προσχηματικές ενώ στο θέμα του δημογραφικού, πραγματικά προκαλεί μειδίαμα, ο τρόπος που καλύπτεται», ανέφερε ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης Βασίλης Βιλιάρδος. Ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης αναφέρθηκε και στο μοντέλο ανάπτυξης που στηρίζεται στον τουρισμό, σημειώνοντας ότι ένα σωστό αναπτυξιακό σχέδιο θα έπρεπε να συνδέσει τον τουρισμό με την εγχώρια παραγωγή, αντί για εισαγωγές προϊόντων με στόχο την κάλυψη των τουριστικών αναγκών, να είναι ένα μοντέλο που προωθεί λύσεις για την αύξηση της κατά κεφαλή δαπάνης. «Προφανώς δεν έχουμε τίποτα με τον τουρισμό αλλά με το λανθασμένο μοντέλο του. Δεν είναι δυνατό η μέση δαπάνη ανά τουρίστα να είναι διπλάσια στην Πορτογαλία, ακόμη και στην Τουρκία είναι 1.000 δολάρια έναντι 573 ευρώ δικών μας. Φαίνεται ξεκάθαρα ότι μας εκμεταλλεύονται οι ξένοι tour operators, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Λευκάδα, που νοικιάζουν τα δωμάτια για 15 ευρώ και τα επινοικιάζουν για 70 ευρώ», είπε ο κ.Βιλιάρδος.
Νέα Αριστερά: Βιώσιμη ανάπτυξη με κοινωνική βιωσιμότητα
«Αν δεν συνδέσουμε το αναπτυξιακό μοντέλο με το κοινωνικό, δεν θα έχουμε βιώσιμη ανάπτυξη. Η βιώσιμη ανάπτυξη πρέπει να εμπεριέχει και την κοινωνική βιωσιμότητα», είπε ο ειδικός αγορητής της Νέας Αριστεράς Ευκλείδης Τσακαλώτος και αναφέρθηκε στην περίοδο του 2018, όταν το αναπτυξιακό σχέδιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ εκπονήθηκε μετά από περιφερειακά συνέδρια, με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, των τοπικών φορέων, για να υπάρξουν συμπεράσματα για το αναπτυξιακό μοντέλο που θα έπρεπε να υιοθετηθεί και θα μπορούσε να δουλέψει. «Τα αναπτυξιακά μοντέλα που δεν δουλεύουν είναι εκείνα που περιφρονούν τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και των τοπικών φορέων, που κινούνται στη λογική του επιτελικού σας κράτους, που δεν το ενδιαφέρει τι λένε οι τοπικοί φορείς και οι κοινωνικοί εταίροι, τα επιμελητήρια, τα συνδικάτα», είπε ο κ. Τσακλώτος.
«Νίκη»: Καμία πραγματική ανάπτυξη για τους πολίτες
Ο ειδικός αγορητής της «Νίκης» Νίκος Βρεττός πρατήρησε ότι ενώ η χώρα βρίσκεται στον έκτο χρόνο διακυβέρνησης της ΝΔ, κάθε υπουργός φέρνει και δικό του νομοσχέδιο για την ανάπτυξη και κάθε νομοσχέδιο «ξηλώνει» εντελώς το προηγούμενο. «Πώς μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη και μάλιστα βιώσιμη, όταν υπουργός παρακαλάει τις ασφαλιστικές εταιρείες που δηλώνουν ότι θα πρέπει οι πολίτες πρώτα να πληρώνουν και μετά εκείνες να κρίνουν, αν θα καλύπτουν τις δαπάνες», σχολίασε ο βουλευτής της «Νίκης» και προέβλεψε ότι δεν θα υπάρξει πραγματική ανάπτυξη για τον Έλληνα πολίτη, ιδίως για τους ευάλωτους πολίτες.
Πλεύση Ελευθερίας: Έλλεμμα μακροχρόνιας αναπτυξιακής στρατηγικής
Ο ειδικός αγορητής της Πλεύσης Ελευθερίας Αλέξανδρος Καζαμίας είπε ότι η συντριπτική πλειονότητα των άρθρων του νομοσχεδίου είναι τροποποιήσεις, συχνά όχι σημαντικές, του προηγούμενου αναπτυξιακού νόμου του 2022. «Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση έρχεται να διορθώσει τον εαυτό της και προβλήματα που είχαν δημιουργηθεί, χωρίς μάλιστα να φαίνεται πουθενά στην αιτιολογική έκθεση του τι πήγε στραβά. Δεν υπάρχει δηλαδή κάποια διαδικασία απολογισμού και ανάληψης ευθυνών για τα σφάλματα από τα προηγούμενα νομοθετήματα της ίδιας κυβέρνησης», είπε ο βουλευτής της Πλεύσης Ελευθερίας. «Το νομοσχέδιο είναι μια σειρά από αποσπασματικές διορθώσεις, πολλές φορές πολύ μικρής εμβέλειας, στη νομοθεσία που υπάρχει ήδη από το 2022. Το νομοσχέδιο έχει κάποιες φιλοδοξίες για το όραμα της ανάπτυξης που δεν θα μπορέσει να πετύχει και έχει και σοβαρές παραλείψεις», είπε ο κ. Καζαμίας και επισήμανε ότι δεν υπάρχει μακροχρόνια στρατηγική και δεν στηρίζει ουσιαστικά τον πρωτογενή τομέα αλλά στηρίζει μονοκαλλιέργειες, όπως είναι ο τουρισμός.
«Σπαρτιάτες»: Ανάπτυξη για το λαό
Ο ειδικός αγορητής των «Σπαρτιατών» Ιωάννης Κόντης ανέφερε ότι σήμερα οργανωμένα κέντρα, οι καλούμενοι ολιγάρχες, που δραστηριοποιούνται στα πάντα, και στα media και στις κατασκευές, είναι εκείνοι που στηρίζονται και σίγουρα αυτή η πρακτική δεν ενισχύει τους μικρομεσαίους. «Αυτή είναι η πολιτική της ΕΕ και αυτή την πολιτική την ονομάζει ανάπτυξη. Όμως η ανάπτυξη προϋποθέτει ανεξάρτητες κυβερνήσεις με συγκεκριμένες πολιτικές οι οποίες θα είναι πολιτικές που θα βοηθάνε το λαό τους να αναπτυχθεί», είπε κ. Κόντης.
ΟΚΕ: Απαιτείται ολοκληρωμένο σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης
Απαιτείται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης και σταθερού αναπτυξιακού σχεδιασμού της χώρας, σημειώνει η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, στη γνώμη που διατυπώνει επί του σχεδίου νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης «Βιώσιμη ανάπτυξη, παραγωγικός μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας – Τροποποίηση διατάξεων του αναπτυξιακού νόμου 4887/2022 Αναπτυξιακός Νόμος – Ελλάδα Ισχυρή Ανάπτυξη – και λοιπές διατάξεις». Η ΟΚΕ τονίζει την ανάγκη για τη καθιέρωση θεσμικών μηχανισμών συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στη διαμόρφωση της οικονομικής πολιτικής και τον επενδυτικό σχεδιασμό σε εθνικό επίπεδο, διασφαλίζοντας τη διαφάνεια και την ενσωμάτωση στη διαδικασία αξιολόγησης.
Επί της αρχής του σχεδίου νόμου η ΟΚΕ στην έκθεσή της, αναφέρει ότι «οι τροποποιήσεις που περιλαμβάνονται στο υπό διαβούλευση Σ/Ν του Αναπτυξιακού Νόμου ενώ πράγματι αποσκοπούν στην επιτάχυνση και τη διευκόλυνση των επενδύσεων, στην πραγματικότητα επιμηκύνουν στο σύνολό τους το χρονικό περιθώριο ολοκλήρωσης των διαδικασιών, δεν αντιμετωπίζουν δομικά προβλήματα εφαρμογής αλλά προσθέτουν νέα. Θα πρέπει να αξιολογηθεί πιλοτικά κατά πόσο αυτή η επιμήκυνση ενδεχομένως στοχεύει στον εξορθολογισμό του χρόνου απόκρισης των υπηρεσιών. ‘Αλλωστε, σε ορισμένα σημεία και διατάξεις διατηρούνται οι ίδιες χρονοβόρες και γραφειοκρατικές διαδικασίες χωρίς να αξιοποιείται η πολύτιμη εμπειρία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) για την αξιολόγηση και έλεγχο των επενδυτικών σχεδίων (του δανειακού σκέλους) από τρίτα μέρη. Επιπρόσθετα, οι αλλαγές στα προβλεπόμενα καθεστώτα ενίσχυσης ενδέχεται να προκαλέσουν περιορισμούς στη δυνατότητα ένταξης σε αυτά των νέων επιχειρήσεων, ενώ πρακτικά διατηρούνται όλοι οι αποτρεπτικοί παράγοντες για την ένταξη ιδιαίτερα των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων».