Σαν σήμερα ανακαλύφθηκε ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων στο ναυάγιο των Αντικυθήρων και άλλαξε τον τρόπο με τον οποιό κοιτάζουμε τον κόσμο γύρω μας.
Είναι ένας πολύπλοκος μηχανισμός, φτιαγμένος από χαλκό, τοποθετημένος μέσα σε ξύλινο πλαίσιο.
Ήδη από την ανακάλυψη των θραυσμάτων του Μηχανισμού το 1902, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, οι πρώτες λέξεις που διαβάστηκαν -«Αφροδίτη» και «Ηλίου ακτίνα»- ανέδειξαν την αστρονομική χρήση του αντικειμένου.
Με βάση τη μορφή των ελληνικών επιγραφών που φέρει χρονολογείται μεταξύ του 150 π.Χ. και του 100 π.Χ., αρκετά πριν από την ημερομηνία του ναυαγίου, το οποίο ενδέχεται να συνέβη ανάμεσα στο 87 π.Χ. και 63 π.Χ..
Θα μπορούσε να ήταν κατασκευασμένο μέχρι μισόν αιώνα πριν το ναυάγιο. Το ναυάγιο ανακαλύφθηκε το 1900 σε βάθος περίπου 40 με 64 μέτρων και πολλοί θησαυροί, αγάλματα και άλλα αντικείμενα, ανασύρθηκαν από Συμιακούς σφουγγαράδες και βρίσκονται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην Αθήνα.
Στις 17 Μαΐου 1902, ο Βαλέριος Στάης, αρχαιολόγος και διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου, πρόσεξε ότι ένα από τα ευρήματα είχε έναν οδοντωτό τροχό ενσωματωμένο και εμφανείς επιγραφές με αστρονομικούς όρους.
Στην πρώτη αρχαιολογική δημοσίευση είχαν αποκρυπτογραφηθεί περίπου 600 χαρακτήρες. Έως τη δεκαετία του 1970 είχαν διαβαστεί περίπου 923 χαρακτήρες, ενώ η πρώτη δημοσίευση της ομάδας μελέτης του μηχανισμού, το 2006, υπερδιπλασίασε το πλήθος των χαρακτήρων, ανεβάζοντάς το στους 2.160.
Η νέα και ολοκληρωμένη ανάγνωση των σωζόμενων θραυσμάτων του μηχανισμού ανέβασε τον αριθμό των χαρακτήρων στους 3.400 προσφέροντας επίσης καλύτερη ποιότητα ανάγνωσης και νέες δυνατότητες ερμηνείας. Πλέον, ολόκληρες προτάσεις και πολλοί νέοι αριθμοί βοηθούν στην αποκωδικοποίηση των λειτουργιών του μηχανισμού.
Μηχανισμός των Αντικυθήρων και εκλείψεις της σελήνης
Όπως συμφώνησαν όλοι οι ομιλητές εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε το 2016, ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων είναι ο αρχαιότερος υπολογιστής, ο οποίος παρείχε στον κάτοχό του τη δυνατότητα να βλέπει με ακρίβεια τις εκλείψεις της σελήνης και του ήλιου καθώς και την κίνηση των ουράνιων σωμάτων.
Έως το 1972 είχαν αναγνωστεί με επιτυχία περίπου 923 γράμματα και αριθμοί, ενώ πρόσφατα ο αριθμός αυτός ανήλθε στους 3.400 χαρακτήρες που υπήρχαν πάνω στα συνολικά 82 θραύσματα του Μηχανισμού. Η ερευνητική ομάδα έχει καταφέρει να αναγνωρίσει ολόκληρες προτάσεις οι οποίες βοηθούν στην κατανόηση των λειτουργικών του αντικειμένου και αποτελούν κάτι σαν «εγχειρίδιο» χρήσης του Μηχανισμού.
Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων επίσης εμπεριέχει και ένα αστρολογικό ημερολόγιο, οι δείκτες του οποίου φαίνεται πως περιστρέφονται γύρω από τον ζωδιακό κύκλο αποκαλύπτοντας τις κινήσεις τόσο της Σελήνης όσο και των πλανητών.
Όπως αποκαλύπτεται επίσης, οι κινήσεις των πλανητών είναι άμεσα συνδεδεμένες με συγκεκριμένους τόπους παρατήρησης, κάτι που δείχνει ότι ο δημιουργός του Μηχανισμού των Αντικυθήρων είχε προβλέψει το μηχάνημα αυτό να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περισσότερες από μία τοποθεσίες, αφού πάνω του έχουν ανακαλυφθεί χαραγμένες οι λέξεις Δωδώνη και Αλεξάνδρεια.
Επίσης συνδέονται με αθλητικά γεγονότα που πραγματοποιούνταν ανά τετραετία, όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες και τα Ίσθμια.
Όλοι οι ομιλητές που παρέθεσαν τις απόψεις τους κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης συμφώνησαν ότι το ναυάγιο όπου ανακαλύφθηκε ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων αποτελεί το σημαντικότερο ναυάγιο όλων των εποχών.
Επιθυμία όλων είναι να γίνουν περαιτέρω ανασκαφές με την ελπίδα να ανακαλυφθούν περισσότερα θραύσματα αυτού του αινιγματικού αλλά ταυτόχρονα συναρπαστικού μηχανισμού ώστε οι επιστημονική κοινότητα να καταφέρει εντέλει να λύσει όλους του γρίφους που κρύβονται στα γρανάζια του Μηχανισμού των Αντικυθήρων.