Σύμφωνα με το Reuters, σημαντική πρόοδος καταγράφεται στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναφορικά με τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, όπως δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, κάνοντας λόγο για σαφή μετατόπιση των κρατών-μελών προς τη χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Όπως ανέφερε, διαμορφώνεται πλέον συναίνεση ότι η χρηματοδότηση της Ουκρανίας μπορεί και πρέπει να βασιστεί στα ρωσικά assets που έχουν δεσμευτεί μετά τη ρωσική εισβολή του 2022. «Βρισκόμαστε ξεκάθαρα μετά από μια καμπή», δήλωσε ο Τουσκ, τονίζοντας ότι υπάρχει κοινή αντίληψη πως η αξιοποίηση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων είναι δικαιολογημένη και προς όφελος της Ευρώπης.
Ο Πολωνός πρωθυπουργός παραδέχθηκε, ωστόσο, ότι ορισμένες χώρες θα επιμείνουν μέχρι τέλους στη διασφάλιση ισχυρών εγγυήσεων, καθώς ανησυχούν για ενδεχόμενα ρωσικά νομικά ή χρηματοοικονομικά αντίποινα. Παρ’ όλα αυτά, όπως είπε, η πολιτική δήλωση υπέρ της χρήσης των ρωσικών assets έχει ήδη γίνει και δεν αναμένει υπαναχωρήσεις, ακόμη κι αν οι διαπραγματεύσεις παραμένουν δύσκολες.
Από τα περίπου 210 δισ. ευρώ ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που έχουν παγώσει εντός της ΕΕ, τα 185 δισ. ευρώ βρίσκονται στο βελγικό αποθετήριο τίτλων Euroclear, γεγονός που εξηγεί τις έντονες επιφυλάξεις του Βελγίου. Οι βελγικές αρχές φοβούνται ότι ενδεχόμενη αποδέσμευση των κεφαλαίων για ευρωπαϊκό σχέδιο στήριξης της Ουκρανίας θα μπορούσε να τις καταστήσει στόχο ρωσικών αντιποίνων.
Ο Τουσκ ανέφερε ότι οι συζητήσεις επικεντρώνονται πλέον στις τεχνικές και νομικές εγγυήσεις που ζητούν οι χώρες με τη μεγαλύτερη έκθεση σε τέτοιους κινδύνους, με πρώτο το Βέλγιο. Όπως διευκρίνισε, η αξιοποίηση του δημοσιονομικού περιθωρίου του προϋπολογισμού της ΕΕ δεν συγκεντρώνει υποστήριξη από τις βασικές χώρες της Ένωσης, γεγονός που καθιστά απίθανα σενάρια άμεσης χρηματοδότησης μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Αντίθετα, το επικρατέστερο σενάριο είναι η χορήγηση ενός «δανείου αποζημιώσεων» με βάση τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, συνοδευόμενου από μηχανισμούς εγγυήσεων, ώστε οι χώρες που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο να αισθάνονται επαρκώς καλυμμένες.
Οι συνομιλίες συνεχίζονται, με το πολιτικό μήνυμα να έχει δοθεί, αλλά τις τεχνικές και νομικές λεπτομέρειες να παραμένουν το βασικό ζητούμενο.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε στις Βρυξέλλες ότι το Κίεβο είναι ανοιχτό σε κάθε σχήμα που θα του επιτρέψει να αξιοποιήσει τα παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία που έχουν δεσμεύσει οι σύμμαχοί του. Όπως σημείωσε, η πρόταση για χορήγηση δανείου αποτελεί την προτιμώμενη επιλογή της Ουκρανίας.
Ο Ζελένσκι ανέφερε επίσης ότι συζήτησε το ζήτημα με τον πρωθυπουργό του Βελγίου Μπαρτ ντε Βέβερ, ο οποίος εξακολουθεί να εκφράζει αντιρρήσεις για το σχέδιο χρήσης των ρωσικών assets ως εγγύηση για μεγάλο δάνειο προς την Ουκρανία.