Στις 14 Ιουνίου 1821 πραγματοποιήθηκε η άλωση του Λάλα, ενός ημιορεινού χωριού της Ολυμπίας, που κατοικείτο από Μουσουλμάνους Αλβανούς, η πολιορκία του οποίου είχε ξεκινήσει από τις ελληνικές δυνάμεις στις 9 Ιουνίου 1821.
Η επιτυχία αυτή αποτελεί μία από τις πρώτες μεγάλες νίκες των Ελλήνων στην Επανάσταση του 1821, καθώς οι κάτοικοι του Λάλα, οι επονομαζόμενοι «Λαλαίοι», ήταν εξαιρετικοί πολεμιστές και θεωρούνταν ως «τα καλύτερα ντουφέκια του Μωριά», φημισμένοι για την ανδρεία, αλλά και την σκληρότητά τους.
Λόγω των προαναφερθεισών «ιδιοτήτων τους (καλοί πολεμιστές, άριστοι σκοπευτές, σκληροί κλπ), οι Λαλαίοι αποτελούσαν το φόβο και τον τρόμο της ευρύτερης περιοχής που περιελάμβανε τη Γαστούνη, τον Πύργο, την Αγουλινίτσα, στην οποία κυριαρχούσαν, ζώντας από τις ληστρικές επιδρομές τους, αποτελώντας έτσι ένα σοβαρό εμπόδιο για την εξάπλωση της Επαναστάσεως στην Ηλεία αλλά και την πολιορκία των Πατρών.
Χάρις στην επιμονή και την στρατιωτική οργάνωση του οπλαρχηγού Χαράλαμπου Βιλαέτη, ο οποίος είχε υπηρετήσει για τους Άγγλους στα Επτάνησα, είχε σηκώσει πρώτος τη Σημαία της Επαναστάσεως στον Πύργο και είχε ηγηθεί της πολιορκίας στο κάστρο του Χελμουτσίου, οι Έλληνες αποφασίζουν να πολιορκήσουν το Λάλα, έχοντας ως ηγέτες τους, εκτός του Βιλαέτη, τους οπλαρχηγούς Γεώργιο και Δημητράκη Πλαπούτα, Γεώργιο Σισίνη και Τζανέτο Χριστόπουλο. Την πολιορκία ενισχύει και ένα στρατιωτικό Σώμα 500 Επτανησίων εθελοντών, με 4 κανόνια, υπό την ηγεσία των Κεφαλλονιτών Ανδρέα και Κωνσταντίνου Μεταξά, Γεράσιμου Φωκά, Βαγγέλη Πανά και του Ζακυνθινού Διονύσιου Σεμπρικού.
Στις 10 Ιουνίου 1821, στις αρχές της πολιορκίας, ο Χαράλαμπος Βιλαέτης με 15 άνδρες του θα βρουν ηρωικό θάνατο, πέφτοντας μέχρι του τελευταίου, πολεμώντας κατά υπέρτερων εχθρικών δυνάμεων. Πολλοί την παρομοιάζουν με τη θυσία του Αθανασίου Διάκου ή του Παπαφλέσσα αφού ο θάνατός του θα πεισμώσει τους Έλληνες, ενώ ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και οι Δεληγιάννηδες θα στείλουν κι άλλες δυνάμεις για να ενισχύσουν την πολιορκία.
Ενισχύσεις στους Λαλαίους, περίπου 2000 άνδρες, εκ των οποίων 400 ιππείς, στέλνουν οι Τούρκοι από την Πάτρα (περίπου 1.500 άνδρες και 300 ιππείς) υπό τον Γιουσούφ Πασά, ενώ η κρίσιμη μάχη δόθηκε στις 13 Ιουνίου 1821, στη θέση Πούσι. Σκληρή, σώμα με σώμα και πολύνεκρη (πάνω από 200 νεκροί οι απώλειες μόνον των δυνάμεων του Γιουσούφ Πασά). Την επομένη ημέρα, 14 Ιουνίου 1821, Τούρκοι και Λαλαίοι φεύγουν από το χωριό για την Πάτρα, και σε αυτό εισέρχονται οι Έλληνες και το καίνε. Στην Πάτρα οι Λαλαίοι επιβιβάζονται σε πλοία, με τα οποία θα μεταβούν στην Ανατολή και δεν θα ξαναγυρίσουν ποτέ έκτοτε.
Η άλωση του Λάλα απετέλεσε μία ιδιαίτερα ευνοϊκή εξέλιξη για τον Αγώνα αφού εξύψωσε το ηθικό των Ελλήνων πολεμιστών, ανακούφισε τους πληθυσμούς των γειτονικών περιοχών και εξάλειψε δια παντός μία πολυάριθμη και εμπειροπόλεμη εχθρική δύναμη!
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αποστολή του εθελοντικού σώματος των Επτανησίων αγωνιστών δεν άρεσε στους Βρετανούς, κυρίαρχους τότε των Ιονίων νήσων. Ο Μέτλαντ διέταξε όσοι από τους εθελοντές συλλαμβάνοντο να φυλακίζονται και να δημεύεται η περιουσία τους, ενώ αγγλικά πλοία περιπολούσαν τις ακτές της Δυτικής Ελλάδας με σκοπό να αποτρέψουν αποστολές ανδρών και εφοδίων στους Επαναστάτες. Όμως οι πολυμήχανοι Επτανήσιοι πάντα εύρισκαν τρόπους να ξεφεύγουν και παντοιοτρόπως να βοηθούν τον Αγώνα των αδελφών τους στην ηπειρωτική Ελλάδα.