Λίγες μέρες πριν ξεκινήσουν και επίσημα οι διαπραγματεύσεις για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης, το ΔΝΤ βάζει για ακόμη μία φορά στο τραπέζι το ενδεχόμενο να ληφθούν πρόσθετα μέτρα - αφορολόγητο, συντάξεις - πέρα και πάνω από αυτά που έχουν ενσωματωθεί στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού του 2018, που έχει κατατεθεί στη Βουλή. Άσχετα αν με μεταγενέστερη δήλωσή του - μετά το πλήθος των δημοσιευμάτων - διαψεύδει ότι ζητά νέα μέτρα από την Ελλάδα. Όμως, όπως λέει, για να επιτευχθεί ο στόχος ζητούν να συνεχιστεί η «μεταρρύθμιση στο συνταξιοδοτικό» και νέα θεσμοθετημένα μέτρα για να εξορθολογιστούν τα «περιττά κοινωνικά προγράμματα»
έκθεση («Fiscal Monitor») που έδωσε χτες στη δημοσιότητα
Επαναλαμβάνοντας τις προβλέψεις του Ιούλη, στην το Ταμείο εκτιμά ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2017 θα είναι 1,7% του ΑΕΠ (έναντι στόχου για 1,75% στο μνημόνιο) και το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018 θα είναι 2,2% (έναντι στόχου 3,5%). Μετά το 2018 και έως το 2022 υπολογίζει τα πρωτογενή πλεονάσματα στο 3,5% του ΑΕΠ περίπου.
Οι συγκεκριμένες εκτιμήσεις είχαν ενσωματωθεί στην έκθεση που συνόδευε το μνημόνιο για την κατ’ αρχήν συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα. Επομένως, το ΔΝΤ εξακολουθεί να βλέπει απόκλιση από το στόχο και μένει να φανεί πως θα αποτυπωθεί αυτό, σε επίπεδο συμπληρωματικών μέτρων. Επίσης, δεν θεωρείται απίθανο κάποια μέτρα που έχουν προνομοθετηθεί για το 2019 και το 2020 να έρθουν πιο μπροστά, όπως προβλέπει άλλωστε και το επικαιροποιημένο μνημόνιο.
Το χτύπημα που έρχεται με τις νέες δυσοίωνες προβλέψεις του ΔΝΤ:
1) Καθώς μέτρα και αντίμετρα που θα επιβληθούν στην Ελλάδα βρίσκονται στα χέρια του ΔΝΤ για την διετία 2019-2020 αναμένεται το Ταμείο πρώτα να κλείσουν τα δυσβάσταχτα μέτρα που έχει απαιτήσει παρά να επιτρέψει στην κυβέρνηση να προχωρήσει σε αντίμετρα. Το ΔΝΤ περιμένει να περικοπεί η προσωπική διαφορά στις συντάξεις και να περικοπεί το αφορολόγητο που είναι προγραμματισμένο για το 2020.
2) Τα αντίμετρα κοινωνικού χαρακτήρα που θα έφταναν το 1% του ΑΕΠ για το 2019 με συνολικό κόστος επί του ΑΕΠ του 2020 που θα αγγίζει το 1% φαίνεται πως μας «αποχαιρετούν» και ελπίζουμε να τα ξαναδούμε το 2023! Όταν και πλέον θα έχει μειωθεί ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα από το 3,5% στο 2% του ΑΕΠ.
3) Το χρέος και η ελάφρυνση του γίνεται ακόμα πιο δύσκολη καθώς με την Ευρώπη να μην δίνει κάτι περισσότερο από… υποσχέσεις στην Ελλάδα η παραμονή του Ταμείου συνεχίζει να βρίσκεται εν αμφιβόλω.
Διευκρινίσεις από το ΔΝΤ: Δεν ζητάμε νέα μέτρα από την Ελλάδα
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο διευκρίνισε, παραπέμποντας τους δημοσιογράφους στην έκθεση του περασμένου καλοκαιριού, ότι δεν ζητά από την ελληνική κυβέρνηση λήψη μέτρων, για να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό, που προκύπτει από τη διαφορά του με τους Ευρωπαίους, ως προς το ποσοστό του πρωτογενούς πλεονάσματος. Ως γνωστόν, το ΔΝΤ ζητά πρωτογενές πλεόνασμα 2,2% του ΑΕΠ για το 2018 και οι Ευρωπαίοι 3,5% του ΑΕΠ, με αποτέλεσμα στα χαρτιά να προκύπτει η ανάγκη για μέτρα ύψους 2,4 δις ευρώ.
Το Ταμείο θύμισε στους Έλληνες δημοσιογράφους μία παράγραφο που περιλαμβάνεται στην έκθεσή του περασμένου Ιουλίου σύμφωνα με την οποία το θέμα αυτό ξεκαθαρίστηκε το καλοκαίρι και υπήρχε συμφωνία και των ελληνικών αρχών. Στην περίπτωση κατά την οποία η Ελλάδα εκπληρώσει πλήρως τις πολιτικές δεσμεύσεις της (εννοεί τις μεταρρυθμίσεις) και επιτύχει το δημοσιονομικό στόχο του Ταμείου (πρωτογενές πλεόνασμα 2,2% του ΑΕΠ), και την ίδια στιγμή αποτύχει στους στόχους του προγράμματος του ESM (που προβλέπει πλεόνασμα 3,5%), τότε οι Ευρωπαίοι έχουν συμφωνήσει ότι η πρόσβαση της Ελλάδος στις δόσεις του ESM θα συνεχιστεί και ότι οι στόχοι του προγράμματος του ESM θα επανεξεταστούν.
Σύμφωνα με τη σχετική παράγραφο: Ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα για φέτος έχει συμφωνηθεί στο 1,8% του ΑΕΠ. Θα υποστηριχθεί από τις ήδη υπάρχουσες θεσμοθετημένες μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό, το ΦΠΑ, και το φορολογικό. Ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα της επόμενης χρονιάς έχει οριστεί στο 2,2% του ΑΕΠ (που θα ενισχυθεί) μέσω των επιπλέον αποταμιεύσεων που θα προκύψουν από την συνεχιζόμενη μεταρρύθμιση στο συνταξιοδοτικό και νέων θεσμοθετημένων μέτρων που θα εξορθολογίσουν τα περιττά κοινωνικά προγράμματα.
Προσπάθεια υποβάθμισης από την κυβέρνηση
Παρτότι από την κυβέρνηση γίνεται προσπάθεια να υποτιμηθούν οι προβλέψεις του ΔΝΤ, «Λέει αυτό που λέει πάντα. Πού είναι η είδηση; Πού είναι το νέο;», όλα δείχνουν ότι πάμε για νέο θρίλερ, πιθανότατα με επίκεντρο τις συντάξεις.
Παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης να υποβαθμίσει τη σημασία των προβλέψεων του ΔΝΤ, υπάρχει το προηγούμενο του περσινού σήριαλ, που ξεκίνησε πάλι με τις «γκρίζες» προβλέψεις του Ταμείου για το 2019- 2020 και τελείωσε με τις γνωστές, επώδυνες περικοπές των συντάξεων και την περαιτέρω μείωση του ήδη κουτσουρεμένου αφορολογήτου, που υποτίθεται ότι δεν υπήρχε ποτέ περίπτωση να συζητηθούν, πόσο μάλλον να ψηφιστούν, έστω κι αν αυτό έγινε τελικά με το «καρότο» των αντιμέτρων.
Ξεκινάνε οι συζητησεις
Μία σαφή «πρόγευση» αναμένεται να δοθεί στη συνάντηση που θα έχουν ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλ. Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γ. Χουλιαράκης, με την επικεφαλής του ΔΝΤ, Κρ. Λαγκάρντ, το Σάββατο, στην Ουάσιγκτον. Η συνάντηση αυτή θα πραγματοποιηθεί στο περιθώριο της συνόδου του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Εκτός από τα δημοσιονομικά, η ατζέντα της τρίτης αξιολόγησης περιλαμβάνει και την αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου.