Το περασμένο Σάββατο (5/6) ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου με την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας αναφορικά με το πρόγραμμα απόκτησης 4 νέων φρεγατών για το Πολεμικό Ναυτικό.
Ακόμα και πριν από την σύσκεψη είχε γίνει γνωστό πως σε αυτή δεν πρόκειται δεν παρθεί κάποια απόφαση και πως γίνεται καθαρά και μόνο για να ενημερωθεί διεξοδικά ο πρωθυπουργός για τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί από τις υποψήφιες χώρες, καθώς σε λίγες μέρες, στις 14/6, ο κ. Μητσοτάκης θα συμμετέχει στην σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, όπου μεταξύ άλλων, αναμένεται να έχει συνομιλίες σχετικά με το θέμα με τους ηγέτες των χωρών που συμμετέχουν σε αυτή την «ναυμαχία» για τις νέες φρεγάτες του ΠΝ.
Κατά την διάρκεια της σύσκεψης παρουσιάστηκαν στον πρωθυπουργό από τον καθ΄ύλην αρμόδιο, τον αρχηγό του ΓΕΝ αντιναύαρχο Στυλιανό Πετράκη, όλα τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα τον προτάσεων που έχουν κατατεθεί και του γνωστοποιήθηκε ποια είναι τα πλοία που πιστεύει το ΠΝ ότι ανταποκρίνονται με τον καλύτερο τρόπο στην κάλυψη των επιχειρησιακών του αναγκών.
«Το μήνυμα στους μνηστήρες»
Στην σύσκεψη αποφασίστηκε ότι λόγω της μεγαλύτερης βαρύτητας της απόφασης πρέπει να υπάρξει περαιτέρω αξιολόγηση των προτάσεων.
Ουσιαστικά η απόφαση αυτή είναι ένα μήνυμα προς τις ενδιαφερόμενες χώρες ότι η Ελλάδα δεν θα πάρει μια τόσο κρίσιμη απόφαση για την άμυνα της χώρας με «ελαφρά τη καρδία» και περιμένει από αυτές να επανέλθουν με βελτιωμένες προτάσεις τόσο στο οικονομικό κομμάτι και στα όπλα που θα φέρουν πλοίων, όσο και στον χρόνο παράδοσης τους.
Η Ελλάδα με αυτό τον τρόπο αναμένεται σίγουρα να έχει «κέρδη» λόγω του μεγάλου ανταγωνισμού που υπάρχει από τις χώρες για να κερδίσουν αυτό το συμβόλαιο μαμούθ ύψους περίπου 5 δις ευρώ, αλλά παράλληλα σημαίνει ότι η απόφαση για τις νέες φρεγάτες θα γίνει μετά το καλοκαίρι.
Ο παράγοντας ΗΠΑ
Η παράταση αυτή πέρα από τα οφέλη που προσδοκά η κυβέρνηση αναμένεται να δώσει την ευκαιρία και στις ΗΠΑ να φέρουν την περίφημη ασυναγώνιστη πρόταση για το Πολεμικό Ναυτικό, όπως είχε δηλώσει ο αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, καθώς μετά το καλοκαίρι θα φτάσει και η επίσημη απάντηση των ΗΠΑ για τις MMSC αλλά και για την ενδιάμεση λύση που προσφέρουν. Αξίζει να σημειωθεί ότι την ίδια περίπου χρονική περίοδο, δηλαδή το φθινόπωρο, αναμένεται να ολοκληρωθούν και οι διαπραγματεύσεις για την αναθεώρηση της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ.
Σπάει τελικά το πακέτο
Αν και αρχικά από την κυβέρνηση είχε ζητηθεί από τις υποψήφιες χώρες, που συμμετέχουν σε αυτό τον άτυπο διαγωνισμό για τις νέες φρεγάτες του ΠΝ, μια λύση πακέτο που θα περιλάμβανε την ναυπήγηση 4 νέων φρεγατών, την παροχή πλοίων ενδιάμεσης λύσης και τον εκσυγχρονισμό μέσης ζωής των 4 φρεγατών ΜΕΚΟ φαίνεται ότι αλλάζουν τα πράγματα.
Ειδικότερα σύμφωνα με πληροφορίες στην σύσκεψη του Σαββάτου αποφασίστηκε να «σπάσει» αυτό το πακέτο. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί π.χ. οι νέες φρεγάτες να είναι από την Γαλλία, τα πλοία ενδιάμεσης λύσης να είναι από την Ολλανδία και ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ να γίνει από την Γερμανία.
Η απόφαση αυτή πάρθηκε έτσι ώστε το Πολεμικό Ναυτικό να κερδίσει χρόνο και να προχωρήσει κάθε σκέλος ανεξάρτητα από το άλλο και επίσης γιατί παρατηρήθηκε το φαινόμενο κάποιες χώρες να προσφέρουν μια πολύ καλή νέα φρεγάτα αλλά να υστερούν στο θέμα της ενδιάμεσης λύσης ή και το ανάποδο.
Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι η χώρα μας έχει θέσει ως προαπαιτούμενο την ναυπήγηση των 3 εκ των 4 νέων φρεγατών σε ελληνικό ναυπηγείο, και αυτό περιπλέκει ακόμα περισσότερο τα πράγματα λόγω της κατάστασης που επικρατεί τόσο στα Ναυπηγεία Ελευσίνας όσο και του Σκαραμαγκά.
Αποχαιρέτησε η Ισπανία και εν μέρει και η Γερμανία
Όπως έγινε γνωστό μετά την ανακοίνωση που εξέδωσε το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας για την σύσκεψη που έγινε για το θέμα των φρεγατών υπό τον πρωθυπουργό απουσιάζει από την περαιτέρω αξιολόγηση των προτάσεων που θα γίνει η ισπανική πρόταση.
Οι Ισπανοί πρόσφεραν την φρεγάτα F-110 που στα χαρτιά καλύπτει και με το παραπάνω τις απαιτήσεις του ΠΝ αλλά το πρόβλημα ήταν ότι επρόκειτο για πλοίο που ακόμα είναι στο στάδιο σχεδίασης και η παράδοση του αναμένεται γύρω στο 2028. Το Πολεμικό Ναυτικό δεν έχει την πολυτέλεια να περιμένει τόσο πολύ αφού χρειάζεται πλοία χθες και γι αυτό αποφασίστηκε να μην συνεχίσουν οι Ισπανοί στο επόμενο στάδιο της διαδικασίας. Για τον ίδιο λόγο απορρίφθηκε και η γερμανική πρόταση για τις φρεγάτες Α-300 με αποτέλεσμα το Βερολίνο να παραμένει στην μάχη με τις φρεγάτες Α-200.
Στην απόφαση για την Ισπανία έπαιξε ρόλο και οι πολύ στενές αμυντικές σχέσεις που έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια με την Τουρκία. Υπενθυμίζεται ότι οι Ισπανοί ναυπηγούν το «Anadolu», το πρώτο ελικοπτεροφόρο της γειτονικής χώρας. Επίσης συνυπολογίστηκε το γεγονός πως η Ισπανία ήταν μια από τις χώρες που αντέδρασαν έντονα στο ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία λόγω της προκλητικότητας της Άγκυρας απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο.
Τέλος, υπενθυμίζεται πως στην κούρσα για τις νέες φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού συνεχίζουν, κατά αλφαβητική σειρά, η Γαλλία με τις φρεγάτες «Belharra», η Γερμανία με τις «ΜΕΚΟ Α-200», το Ηνωμένο Βασίλειο με τις «Arrowhead 140» , οι ΗΠΑ με τις «MMSC», η Ιταλία με τις «FREMM» και η Ολλανδία με τις «SIGMA».