Πρώτα η Γαλλία, έπειτα το Ηνωμένο Βασίλειο και τώρα ο Καναδάς. Τρία από τα πιο ισχυρά δυτικά έθνη στον κόσμο προσθέτουν το οικονομικό και γεωπολιτικό τους βάρος στις εκκλήσεις για τη δημιουργία ανεξάρτητης Παλαιστίνης — μια ιδέα που έχει ήδη υποστηριχθεί από περισσότερες από 140 χώρες, σημειώνει το CNN σε ανάλυσή του για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η υλοποίηση του οράματος που είχε ο ιστορικός ηγέτης των Παλαιστινίων Γιασέρ Αραφάτ.
Οι κινήσεις αυτές έχουν πολλά κίνητρα: από την απογοήτευση απέναντι στο Ισραήλ, μέχρι εσωτερικές πιέσεις και αγανάκτηση για τις εικόνες λιμοκτονούντων Παλαιστινίων. Όποιος κι αν είναι ο λόγος, οι Παλαιστίνιοι υποδέχθηκαν αυτές τις ανακοινώσεις ως ενίσχυση στον αγώνα τους. Η ισραηλινή κυβέρνηση τις απέρριψε, περιγράφοντάς τες ως επιβράβευση της τρομοκρατίας.
Ο Τραμπ θέλει Νόμπελ ειρήνης
Ο Αμερικανός πρόεδρος, από την άλλη, φαίνεται όλο και πιο απογοητευμένος από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ιδιαίτερα για τον λιμό που μαστίζει τη Γάζα, τον οποίο ο Ισραηλινός ηγέτης αρνείται, αλλά έχει συγκλονίσει τον Τραμπ.
Ο Τραμπ θέλει ειρήνη στην περιοχή, αλλά και να επιβραβευθεί γι’ αυτή με ένα Νόμπελ ειρήνης. Θέλει η Σαουδική Αραβία να εξομαλύνει τις σχέσεις της με το Ισραήλ, επεκτείνοντας τις Συμφωνίες του Αβραάμ που πέτυχε κατά την πρώτη του θητεία με άλλες αραβικές χώρες. Όμως το Ριάντ έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι αυτό δεν μπορεί να συμβεί χωρίς μια αμετάκλητη πορεία προς παλαιστινιακό κράτος.
Ωστόσο, οι τελευταίες κινήσεις των συμμάχων των ΗΠΑ — Γαλλίας, Βρετανίας και Καναδά — αν και σε μεγάλο βαθμό συμβολικές, έχουν αφήσει την Ουάσιγκτον όλο και πιο απομονωμένη στη σταθερή υποστήριξή της προς το Ισραήλ.
Η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους θα μπορούσε να βοηθήσει στον τερματισμό ενός πολέμου που έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 60.000 Παλαιστίνιους στη Γάζα, από τότε που η βίαιη επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023. Θα μπορούσε επίσης να φέρει πίσω τους Ισραηλινούς ομήρους που εξακολουθούν να κρατούνται στη Γάζα.
Ωστόσο, μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις είναι να φανταστεί κανείς πώς θα μοιάζει αυτό το κράτος, καθώς ένα σύγχρονο παλαιστινιακό κράτος δεν έχει υπάρξει ποτέ.
Η ίδρυση του Ισραήλ
Όταν ιδρύθηκε το Ισραήλ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έλαβε γρήγορα διεθνή αναγνώριση. Η ίδια περίοδος, για τους Παλαιστίνιους, είναι η Νάκμπα — δηλαδή, η «καταστροφή» — η στιγμή που εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι έφυγαν ή εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους.
Από τότε, το Ισραήλ έχει επεκταθεί, ιδιαίτερα κατά τον Πόλεμο των Έξι Ημερών του 1967, όταν κατέλαβε την Ανατολική Ιερουσαλήμ, τη Δυτική Όχθη και τη Γάζα. Η παλαιστινιακή επικράτεια, αντιθέτως, έχει συρρικνωθεί και κατακερματιστεί.
Η πιο κοντινή προσέγγιση σε ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος υπήρξε η ειρηνευτική διαδικασία της δεκαετίας του 1990, γνωστή ως Συμφωνίες του Όσλο.
Σε γενικές γραμμές, το κράτος που προβλεπόταν από το Όσλο — και στο οποίο συμφώνησαν Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι διαπραγματευτές — θα βασιζόταν στα σύνορα του 1967. Προβλεπόταν ανταλλαγή εδαφών: να δοθεί κάτι εδώ και να αποσυρθεί ένα ισραηλινό εποικιστικό μπλοκ εκεί, με βάση μια διαπραγμάτευση.
Η ιστορική χειραψία στον Λευκό Οίκο ανάμεσα στον τότε πρωθυπουργό του Ισραήλ, Γιτζάκ Ράμπιν, και τον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ, υπό την αιγίδα του τότε προέδρου Μπιλ Κλίντον, παραμένει μια από τις θριαμβευτικές στιγμές της σύγχρονης διπλωματίας. Η δολοφονία του Ράμπιν από έναν ακροδεξιό φανατικό το 1995 στέρησε από το Ισραήλ έναν ειρηνιστή ηγέτη.
Η τραγική πραγματικότητα
Και ενώ το πλαίσιο του Όσλο επιβίωσε στις διαπραγματεύσεις και την ακαδημαϊκή συζήτηση, δεν υπάρχει πλέον καμία πραγματική πρωτοβουλία. Αυτό που προσφερόταν τότε δεν είναι πλέον ρεαλιστικό.
Τα τελευταία χρόνια, οι εποικισμοί στη Δυτική Όχθη έχουν επεκταθεί μαζικά, συχνά με ενθάρρυνση από την ισραηλινή κυβέρνηση, υπονομεύοντας σοβαρά τη δυνατότητα δημιουργίας ενός συνεκτικού παλαιστινιακού κράτους.
Υπάρχει επίσης το ερώτημα: ποιος θα κυβερνήσει αυτό το μελλοντικό κράτος; Η Παλαιστινιακή Αρχή, που κυβερνά τμήματα της Δυτικής Όχθης, δεν εμπνέει εμπιστοσύνη σε πολλούς Παλαιστινίους, οι οποίοι τη θεωρούν αδύναμη ή διεφθαρμένη.
Κι ακόμη κι αν παραβλέψει κανείς αυτές τις δυσκολίες, ο Νετανιάχου δεν δέχεται την ιδέα παλαιστινιακού κράτους, λέγοντας πρόσφατα ότι αυτό θα ήταν «ο προθάλαμος για την εξόντωση του Ισραήλ».
Μέλη της κυβέρνησής του είναι ακόμη πιο σκληροπυρηνικά: όχι μόνο αρνούνται να δεχτούν ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος, αλλά επιδιώκουν την πλήρη προσάρτηση των εδαφών.
Ορισμένοι υπουργοί, που στηρίζουν την κυβέρνηση Νετανιάχου, έχουν δηλώσει ότι θα προτιμούσαν να αφήσουν τους Παλαιστίνιους της Γάζας να πεθάνουν από την πείνα παρά να τους ταΐσουν, και θα έριχναν την κυβέρνηση αν ο Νετανιάχου υποχωρούσε στην αυξανόμενη διεθνή πίεση.
Η εδραίωση του Νετανιάχου
Ο Νετανιάχου δεν δείχνει καμία πρόθεση να υποχωρήσει. Χωρίς εταίρο μέσα στην ισραηλινή κυβέρνηση, η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους μπορεί να πέσει στο κενό — ή ακόμη χειρότερα, να ενισχύσει τον Νετανιάχου. Αυτό θα ήταν ένα μεγάλο τίμημα αν το αποτέλεσμα ήταν το Ισραήλ να καταστήσει την πιθανότητα ενός παλαιστινιακού κράτους ακόμη πιο μακρινή.
Ταυτόχρονα όμως, καθώς όλο και περισσότεροι πρώην σύμμαχοι του Ισραήλ είναι πιθανόν να αυξήσουν την πίεση στον Τραμπ να αλλάξει στάση, τότε είναι η εβραϊκή χώρα που ενδεχομένως θα βρεθεί σε δύσκολη θέση, όσο κι αν διαμαρτύρεται.
Πηγή: enikos.gr