Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Βλαντιμίρ Πούτιν εμφανίζονται ξανά να συμφωνούν: Φταίει η Ευρώπη για τη στασιμότητα στις προσπάθειες να τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία τρεις εβδομάδες μετά τη σύνοδο κορυφής τους στην Αλάσκα.
Χθες, Πέμπτη, ο Τραμπ κάλεσε την Ευρώπη να κάνει περισσότερα κατά την επικοινωνία με τους ηγέτες της, οι οποίοι επεξεργάζονται τη μορφή και το είδος των εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία μετά την -αβέβαιη- επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας.
Η τελευταία ανατροπή στην ασταθή διπλωματία του Αμερικανού προέδρου για την Ουκρανία ήρθε μία ημέρα αφότου δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι σχεδιάζει να μιλήσει ξανά με τον Πούτιν σύντομα, σύμφωνα με ανάλυση του CNN.
Εν τω μεταξύ, δεν έχει απαντήσει αν θα επιβάλλει κυρώσεις κατά της Ρωσίας σε περίπτωση που ο Πούτιν συνεχίσει να επιβραδύνει την ειρηνευτική προσπάθεια. Ο Ρώσος πρόεδρος έχει αγνοήσει τις επαναλαμβανόμενες προθεσμίες δύο εβδομάδων, η τελευταία από τις οποίες λήγει σήμερα, Παρασκευή, σημειώνει το αμερικανικό δίκτυο.
«Οποια και αν είναι η απόφασή του, είτε θα είμαστε χαρούμενοι είτε δυσαρεστημένοι. Και αν είμαστε δυσαρεστημένοι, θα δείτε πράγματα…», δήλωσε ο Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο την Τετάρτη.
Ο Αμερικανός πρόεδρος μίλησε με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες χθες. Σύμφωνα με τον Ουκρανό πρόεδρο, κατά τη συνομιλία κυριάρχησε το ζήτημα της οικονομικής πίεσης στη Ρωσία ώστε να «κοπούν χρήματα από την πολεμική της μηχανή».
Αλλά στο μήνυμα της αμερικανικής πλευράς μετά τη συνομιλία, η κριτική βαραίνει περισσότερο την πλευρά των Ευρωπαίων παρά της Ρωσίας, υπογραμμίζει το CNN.
Ο Τραμπ «τόνισε ότι η Ευρώπη πρέπει να σταματήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο, χρηματοδοτώντας τον πόλεμο — η Ρωσία έλαβε 1,1 δισ. ευρώ από πωλήσεις καυσίμων στην Ε.Ε. σε ένα χρόνο», δήλωσε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου μετά την επικοινωνία.
«Ο πρόεδρος τόνισε επίσης ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να ασκήσουν οικονομική πίεση στην Κίνα για τη χρηματοδότηση των πολεμικών επιχειρήσεων της Ρωσίας», δήλωσε ο αξιωματούχος.
Από τη μία πλευρά, ο Τραμπ έχει δίκιο, σχολιάζει το CNN. Δεδομένης της σοβαρής απειλής για την ασφάλεια από τη Ρωσία που περιγράφουν οι ευρωπαϊκές χώρες, είναι οξύμωρο το γεγονός ότι πολλές από αυτές εξακολουθούν να αγοράζουν ρωσική ενέργεια. Ιδίως σε μία εποχή που η Δύση επιβάλλει κυρώσεις για να αποδυναμώσει την οικονομία της Μόσχας.
Ωστόσο, η πίεση που ασκεί ο Τραμπ στην Ευρώπη περιέχει δόσεις παραλογισμού, ακόμη και υποκρισίας, συμπληρώνεται στο δημοσίευμα. Απαιτεί από την Ευρώπη να σκληρύνει της στάση της απέναντι στην Κίνα για τις αγορές ρωσικού πετρελαίου, ενώ ο ίδιος δεν φαίνεται διατεθειμένος προσώρας να επιβάλλει κυρώσεις στο Πεκίνο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε εμπορικές συνομιλίες με τους Κινέζους, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος εξαπέλυσε εμπορικό πόλεμο με υψηλούς δασμούς εναντίον του Πεκίνου. Ο Τραμπ είναι απρόθυμος να κάνει οποιαδήποτε ενέργεια που θα μείωνε τις πιθανότητες συμφωνίας.
Η στάση του απέναντι στην Ευρώπη είναι στο ίδιο πνεύμα με τη μεταχείριση ενός άλλου πρώην φίλου, της Ινδίας, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με δασμούς 50% τους οποίους ο Τραμπ επέβαλε, επικαλούμενος τις αγορές ρωσικού πετρελαίου από τη χώρα. Η κίνησή του ανέτρεψε μια 30ετή προσπάθεια διαδοχικών κυβερνήσεων Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών προέδρων των ΗΠΑ να κρατήσουν την Ινδία μακριά από την τροχιά της αναδυόμενης ασιατικής υπερδύναμης, Κίνας.
Οι πρώτες ενδείξεις για τον αντίκτυπο της στρατηγικής του φάνηκαν αυτή την εβδομάδα, υπογραμμίζει το CNN. Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ υποδέχθηκε θερμά τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι σε σύνοδο ισχυρών ηγετών. Ο Μόντι πέρασε επίσης μία ώρα στη λιμουζίνα του Πούτιν, μόλις τρεις εβδομάδες μετά τη βόλτα του Ρώσου προέδρου με το θωρακισμένο «Beast» του Τραμπ κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους στην Αλάσκα.
Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση της πίεσης στην Ευρώπη να χαλαρώσει τις αγορές πετρελαίου του Πούτιν είναι απίθανο να είναι καθοριστική, σύμφωνα με το CNN.
Η Ε.Ε. λαμβάνει μέτρα για να μειώσει την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια. Η Ρωσία ήταν κάποτε ο μεγαλύτερος προμηθευτής πετρελαίου της Ε.Ε. Ωστόσο, οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου στην Ευρώπη ήταν δραστικά μειωμένες στα 1,72 δισ. δολ. το πρώτο τρίμηνο του 2025, από 16,4 δισ. δολ. την αντίστοιχη περίοδο το 2021.
Τακτική «διχασμού»
Η Ρωσία από την πλευρά της, εντείνει την κλασική στρατηγική της: Προσπαθεί να σπείρει τη διχόνοια μεταξύ των συμμάχων του ΝΑΤΟ όσο εκείνη προωθεί τις δυνάμεις της και αντλεί περισσότερα κέρδη στο μέτωπο της ανατολικής Ουκρανίας.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Κίνα, ο Πούτιν συναντήθηκε με τον Σλοβάκο πρωθυπουργό Ρόμπερτ Φίτσο και κατηγόρησε τους Ευρωπαίους ότι δημιουργούν «υστερία» σχετικά με τον φερόμενο σχεδιασμό της Μόσχας για επίθεση στην Ευρώπη.
«Κάθε λογικός άνθρωπος γνωρίζει πολύ καλά ότι η Ρωσία δεν είχε, δεν έχει και δεν θα έχει ποτέ την επιθυμία να επιτεθεί σε κανέναν», δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος.
Στην Αλάσκα, ο Πούτιν προειδοποίησε — καθώς στεκόταν δίπλα στον πρόεδρο των ΗΠΑ, που έχει συχνά επικρίνει τους συμμάχους της Αμερικής — ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να εμποδίσει τις διπλωματικές προσπάθειές του με τον Τραμπ.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Ενωση ανακοίνωσε ότι ένα αεροπλάνο που μετέφερε την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έγινε στόχος παρεμβολών κατά την προσγείωσή του στη Βουλγαρία την Κυριακή και ότι η Ρωσία ενδέχεται να κρύβεται πίσω από το συμβάν. Η Μόσχα χαρακτήρισε τον ισχυρισμό «ψευδή» και σύμπτωμα ευρωπαϊκής «παράνοιας».
Σε ακόμη μία επίθεση κατά της Ευρώπης αυτή την εβδομάδα, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η Ρωσία θεωρεί την ιδέα ανάπτυξης ξένων στρατευμάτων στην Ουκρανία «εντελώς απαράδεκτη».
Πρόκειται για την τελευταία προσπάθεια της Μόσχας να ματαιώσει την ευρωπαϊκή προσπάθεια για δημιουργία δύναμης κατευνασμού στην Ουκρανία μετά τον πόλεμο.
Δεν υπάρχει επίσης καμία ένδειξη για συνάντηση του Πούτιν με τον Ζελένσκι, την πραγατοποίηση της οποίας οι αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου προέβλεπαν με βεβαιότητα πριν από μόλις δύο εβδομάδες.
Ο Πούτιν προσφέρθηκε να έχει συνομιλίες με τον Ουκρανό πρόεδρος στη Μόσχα. Αλλά επειδή θα ήταν αδύνατο για τον Ζελένσκι να αισθάνεται ασφαλής στη ρωσική πρωτεύουσα, η πρόταση ερμηνεύτηκε ως ακόμη μία προσπάθειας παρεμπόδισης της ειρηνευτικής διαδικασίας από τη Ρωσία.
Ο Τραμπ είχε κάποτε υπονοήσει ότι θα συμμετείχε ως τρίτο μέρος σε τέτοιες συνομιλίες, αλλά επανήλθε στη ρωσική θέση ότι θα έπρεπε πρώτα να πραγματοποιηθεί κατ’ ιδίαν συνάντηση. Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας εκτιμούν ότι ο Πούτιν θα ενορχήστρωνε αντιπαράθεση σε διμερή συνάντηση, την οποία θα μπορούσε στη συνέχεια να χρησιμοποιήσει για να υποστηρίξει ότι ο Ζελένσκι είχε σαμποτάρει τη διαδικασία.
Μικρή πρόοδος στις εγγυήσεις ασφαλείας
Πάντως, υπήρξαν ενδείξεις μικρής προόδου την Πέμπτη. Μετά την επικοινωνία μεταξύ Τραμπ, Ζελένσκι και μελών του «Συνασπισμού των Προθύμων», ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι 26 χώρες έχουν δεσμευτεί να συνεισφέρουν σε πιθανή ειρηνευτική δύναμη εάν οριστικοποιηθεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
Ο Μακρόν δήλωσε ότι, παράλληλα με την ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας και την ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία, το τρίτο συστατικό των εγγυήσεων ασφαλείας της Ουκρανίας θα πρέπει να είναι ένα «αμερικανικό δίχτυ ασφαλείας».
Οι ΗΠΑ έχουν διαβεβαιώσει τους συμμάχους τους ότι είναι ανοιχτές σε περιορισμένο ρόλο για την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στην Ουκρανία εάν επιτευχθεί ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία.
Στο τέλος ακόμη μίας εβδομάδας με πολύ μικρή πρόοδο για την επίτευξη ειρήνης στην Ουκρανία, δεν είναι περίεργο, που ο Τραμπ απογοητεύεται, σύμφωνα με το CNN, που καταλήγει: «Παρόλ αυτά, υπάρχουν ελάχιστα σημάδια ότι έχει ιδέα για το πώς θα ξεπεράσει το αδιέξοδο»
Πηγή: CNN