Οι τρεις κορυφαίοι ηγέτες της Ευρώπης – όπως χαρακτηρίζουν οι NY Times τους ηγέτες της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Γερμανίας – κάνουν «δυναμικά βήματα» αυτήν την περίοδο στην παγκόσμια σκηνή, ωστόσο την ίδια ώρα «παραπατούν» εντός των συνόρων.
Αναφερόμενοι στα πεπραγμένα των κ.κ. Μακρόν, Στάρμερ και Μερτς, οι New York Times βλέπουν «επιτυχίες εξωτερικής πολιτικής», οι οποίες όμως έρχονται σε αντίθεση με όσα συμβαίνουν στο μέτωπο της εσωτερικής πολιτικής.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ετοιμάζεται να υποδεχθεί την επόμενη εβδομάδα τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στην Αγγλία, προβάλλοντας ο ίδιος σε προσωπικό επίπεδο ένα ηγετικό προφίλ διεθνούς ακτινοβολίας. Την ίδια ώρα ωστόσο, εντός των βρετανικών συνόρων τα πράγματα δεν πάνε καλά για την κυβέρνηση των Εργατικών. Ενδεικτικά, ο Στάρμερ είδε το τελευταίο διάστημα την αντιπρόεδρο της βρετανικής κυβέρνησης Αντζελα Ρέινερ να παραιτείται στη σκιά ενός φορολογικού σκανδάλου, τον Βρετανό πρέσβη στις ΗΠΑ Πίτερ Μάντελσον να αποπέμπεται εξαιτίας της σχέσης που είχε με τον Τζέφρι Επστιν και τα ποσοστά του κυβερνώντος κόμματος των Εργατικών να υποχωρούν δραματικά στις δημοσκοπήσεις.
Στη Γαλλία, από την άλλη πλευρά, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν μόλις διόρισε έναν νέο πρωθυπουργό, τον Σεμπαστιάν Λεκορνί, στη θέση του παραιτηθέντος Φρανσουά Μπαϊρού: τον κατά σειρά πέμπτο πολιτικό που ανεβαίνει στον γαλλικό πρωθυπουργικό θώκο μέσα σε διάστημα περίπου δύο ετών (πριν από τον Λεκορνί και τον Μπαϊρού, είχαν προηγηθεί οι Μαρνιέ, Ατάλ και Μπορν). Ενώ στη Γερμανία, τα σχέδια του καγκελαρίου Φρίντριχ Μερτς περί αναδιάρθρωσης της οικονομίας έχουν βαλτώσει λόγω του ασταθούς κυβερνητικού συνασπισμού.
Οι ηγέτες της Ευρώπης πορεύονται πια ενωμένοι και αποφασιστικοί στην παγκόσμια σκηνή, πράγμα σπάνιο, την ώρα όμως που υφίστανται ήττες εντός των χωρών τους. Η σχετικά πρόσφατη κοινή παρουσία τους στον Λευκό Οίκο θα μπορούσε να ιδωθεί ως στοιχείο επιβεβαιωτικό αυτής της ενότητας.
Η ανθεκτικότητα που εκείνοι επιδεικνύουν εκτός των συνόρων, αντανακλά την αποφασιστικότητά τους να αντιμετωπίσουν την επιθετικότητα της Ρωσίας η οποία μόλις αυτήν την εβδομάδα «έδειξε τα δόντια της» εντός του πολωνικού – και συνάμα νατοϊκού – εναέριου χώρου.
Για πόσο ακόμη;
Πολλοί αναλυτές διερωτώνται, ωστόσο, για ακόμη πόσο καιρό οι ηγέτες της Ευρώπης θα μπορούν να συνεχίσουν να κινούνται με σταθερό βήμα στο εξωτερικό, ενώ παράλληλα σκοντάφτουν στο εσωτερικό.
Οι κεντρώες κυβερνήσεις σε Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία ανησυχούν πια ότι μπορεί να χάσουν τον έλεγχο της εξουσίας, καθώς καλούνται να αντιμετωπίσουν ζητήματα όπως είναι εκείνα της μετανάστευσης και της οικονομίας.
Ο Μάρκ Λάντλερ γράφει χαρακτηριστικά στους NY Times: «Ενώ οι πλειοψηφίες σε όλη την Ευρώπη εξακολουθούν να τάσσονται υπέρ της υποστήριξης της Ουκρανίας, η ικανότητα της Ευρώπης να συνεχίσει να στηρίζει το Κίεβο μακροπρόθεσμα θα περιοριστεί εάν οι ηγέτες της δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν τις εγχώριες οικονομικές αδυναμίες. Η τρέχουσα αλληλεγγύη θα μπορούσε εύκολα να διασπαστεί εάν ζητηθεί από τις χώρες να διαθέσουν στρατεύματα σε μια ειρηνευτική δύναμη, ειδικά εάν οι ψηφοφόροι απορρίψουν τους κεντρώους ηγέτες υπέρ πιο εξτρεμιστικών εναλλακτικών.»
Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν κάνει σημαντικά βήματα το περασμένο διάστημα, αυξάνοντας τις αμυντικές τους δαπάνες, στηρίζοντας στρατιωτικά την Ουκρανία, επιδεικνύοντας ενότητα έναντι της Ρωσίας και, μεταξύ άλλων, καταστρώνοντας σχέδια για το μεταπολεμικό μέλλον της Ουκρανίας στο πλαίσιο του καλούμενου Συνασπισμού των Προθύμων…
Το μεγάλο στοίχημα για την Ευρώπη
Ωστόσο, όπως αναφέρει στους NY Times ο πολύπειρος Αμερικανός διπλωμάτης Ρίτσαρντ Χας, άλλοτε πρόεδρος της δεξαμενής σκέψης Council on Foreign Relations και συγγραφέας του βιβλίου «Foreign Policy Begins at Home», το μεγάλο στοίχημα για την Ευρώπη θα είναι το να καταφέρει να απεξαρτηθεί από τις εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ. «Ενα τέτοιο πρότζεκτ θα απαιτούσε δεσμεύσεις που εκτείνονται σε εύρος πολλών κυβερνητικών θητειών, κάτι που θα είναι δύσκολο να διατηρηθεί σε μια εποχή πολιτικής αστάθειας», λέει ο Χάας.
Στην Πολωνία για παράδειγμα, ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ καλείται πια να ξεπεράσει τα εμπόδια που βάζει στον δρόμο του ο νεοεκλεγείς συντηρητικός πρόεδρος Κάρολ Ναβρότσκι, ενώ ένα από τα ζητήματα που διχάζουν πια την Πολωνία είναι εκείνο όχι της ευρύτερης στήριξης προς την Ουκρανία αλλά των Ουκρανών προσφύγων που έχουν βρει καταφύγιο εντός των πολωνικών συνόρων.
Στη Γερμανία από την άλλη πλευρά, ο κυβερνητικός συνασπισμός Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών κλονίζεται από διαφωνίες (σχετικές με τις προωθούμενες οικονομικές μεταρρυθμίσεις και τους διορισμούς δικαστών), ενώ παράλληλα βλέπει την εθνολαϊκιστική Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) να αποκτά θέση πρώτου κόμματος στις δημοσκοπήσεις.
Σημειώνεται ότι με βάση τα νυν δεδομένα, ο Μακρόν θα πρέπει να πάει σε προεδρικές εκλογές το 2027 (εκλογές στις οποίες ο ίδιος δεν θα είναι υποψήφιος) ενώ για τους Στάρμερ και Μερτς οι επόμενες βουλευτικές κάλπες αναμένονται το 2029.