Στις 8 Δεκεμβρίου 2025, ο πρόεδρος της Αιγύπτου και ο στρατάρχης της ανατολικής Λιβύης συναντήθηκαν στο Κάιρο με αντικείμενο — μεταξύ άλλων — την οριοθέτηση της ΑΟΖ (Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης) μεταξύ Αιγύπτου και Λιβύης.
Η απόπειρα αυτή αποκτά σημαντική σημασία στο ευρύτερο γεωπολιτικό πλαίσιο της Ανατολικής Μεσογείου: όπως μεταδίδεται, η Αίγυπτος φέρεται να επιδιώκει αναδιαμόρφωση του περιφερειακού πλαισίου, ενισχύοντας τις διμερείς σχέσεις με τη Λιβύη — ενδεχόμενο που ενδέχεται να επηρεάσει και τις συμφωνίες που έχει υπογράψει με άλλες χώρες, ανάμεσα σε αυτές και η Ελλάδα.
Παράλληλα, η κίνηση έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία η Αίγυπτος έχει ήδη προβεί σε αντίστοιχες ενέργειες: διεξάγει σεισμικές έρευνες στην θαλάσσια ζώνη απέναντι από την ανατολική Λιβύη — σε περιοχή που η Τρίπολη θεωρεί δική της, βάσει της συμφωνίας με την Τουρκία το 2019.
Τι σημαίνει για την Ελλάδα: πολιτικό-διπλωματικό σκηνικό σε αναταραχή
Για την Αθήνα, η συνάντηση έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί:
-Η χώρα είχε υπογράψει με την Αίγυπτο συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών το 2020, ως απάντηση στο μονομερώς υπογεγραμμένο από τη Λιβύη και την Τουρκία μνημόνιο του 2019.
-Η όποια νέα διμελής συμφωνία Λιβύης–Αιγύπτου θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλαγές στο status quo, να θέσει υπό αμφισβήτηση γραμμές που είχαν θεωρηθεί δεδομένες και να επαναφέρει έντονες διαπραγματεύσεις — με πιθανές επιπτώσεις για τα ελληνικά δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στο παρασκήνιο, η Αθήνα — όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές — «διατηρεί ενεργό σχέδιο» για να αποτρέψει προσπάθειες «χαλάρωσης» των νομικών και γεωγραφικών δεδομένων της συμφωνίας με την Αίγυπτο.
Ευρύτερο πλαίσιο: πόλωση στο θαλάσσιο δίκαιο της Ανατολικής Μεσογείου
Το γεγονός ότι η Αίγυπτος αμφισβήτησε το Θαλάσσιο Μέτωπο που όρισε η συμφωνία Τουρκίας–Λιβύης, εκφράζοντας με σειρά ενεργειών — από διακηρύξεις μέχρι σεισμικές έρευνες — τη δική της γεωπολιτική βούληση, δείχνει πως η περιοχή επανέρχεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι.
Η συνέχιση της αστάθειας στη Λιβύη, μόνο μερικώς διολισθαίνουσα σε νέες συμμαχίες και συμφωνίες, αυξάνει την αβεβαιότητα για όλα τα κράτη της περιοχής — και κυρίως για την Ελλάδα, που βρίσκεται ανάμεσα σε πολλαπλές διεκδικήσεις.
Οι πιθανές εξελίξεις που μπορεί να προκύψουν από την κίνηση αυτή, καθώς και το τι πρέπει να προσέξει η Αθήνα μπορεί να συνοψιστεί στα παρακάτω σημεία:
-Αν οι διορθώσεις στο θαλάσσιο χάρτη προχωρήσουν, ενδέχεται να ξανανοίξει η συζήτηση για τριμερείς ή πολυμερείς συμμαχίες που θα επηρεάσουν ΑΟΖ, ενεργειακά κοιτάσματα και δικαιώματα έρευνας.
-Η διπλωματία της Αθήνας — σε συνεργασία με Κάιρο και άλλους συμμάχους — θα πρέπει να ενεργοποιηθεί ώστε να κατοχυρωθούν τα ελληνικά συμφέροντα και να αποφευχθεί μονομερής ρύθμιση χωρίς ευρεία συναίνεση.
-Η διεθνής νομική γραμμή (βάσει Διεθνούς Δικαίου Θάλασσας / UNCLOS) αποκτά ξανά κεντρικό ρόλο, καθιστώντας κρίσιμη την ελληνική νομική και διπλωματική ετοιμότητα.