Το ακανθώδες ζήτημα του πώς θα ενισχυθεί η άμυνα και η ασφάλεια της Ευρώπης είναι το κύριο ζήτημα στην ημερήσια διάταξη της Συνόδου Κορυφής που θα διεξαχθεί στις Βρυξέλλες (23-24/10), ωστόσο, όπως επισημαίνει το Politico, από τη στιγμή που δεν υπήρξαν οριστικές συμφωνίες στην άτυπη συνεδρίαση της Κοπεγχάγης, τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα ούτε στις Βρυξέλλες.
Εκεί θα βρίσκεται και ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, προκειμένου να συζητήσει μεταξύ άλλων και για την άμυνα της εμπόλεμης πατρίδας του.
Έτσι, οι συνήθως... ταραχώδεις Σύνοδοι Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται για μια ακόμη φορά να παρουσιάσει σημάδια ευρωπαϊκής διχόνοιας.
Για μια ακόμη φορά οι συνήθεις ύποπτοι απειλούν να ρίξουν «λάδι στη φωτιά», με την ΕΕ να δίνει προτεραιότητα στη συναίνεση έναντι των υπολοίπων. Μερικά από τα «αγκάθια» είναι από το πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, έως την αμφισβήτηση των κλιματικών στόχων της ΕΕ, η ατζέντα είναι γεμάτη με πιθανά σημεία... ανάφλεξης.
Σύμφωνα με το Politico, οι παρακάτω ηγέτες είναι αυτοί που... ακονίζουν πρώτοι τα μαχαίρια τους και προετοιμάζουν τα βέτο τους:
Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο
Ο Σλοβάκος ισχυρός άνδρας έχει ήδη δηλώσει την πρόθεσή του να ματαιώσει τη σύνοδο κορυφής της Πέμπτης, ανακοινώνοντας στο X ότι δεν ενδιαφέρεται να ασχοληθεί με νέα πακέτα κυρώσεων κατά της Ρωσίας, εκτός εάν η ΕΕ καταλήξει σε ένα σχέδιο για να βοηθήσει τον προβληματικό αυτοκινητοβιομηχανικό τομέα της Σλοβακίας. Οι ηγέτες αναμένεται να εγκρίνουν τελικά το 19ο πακέτο, που ανακοινώθηκε τον περασμένο μήνα, στη σύνοδο κορυφής.
Ο Φίτσο είναι από τους πιο φιλικούς προς το Κρεμλίνο ηγέτες στην ΕΕ, έχοντας επισκεφθεί τη Μόσχα τον περασμένο Δεκέμβριο και ξανά τον Μάιο, και έχει εκφράσει αντιρρήσεις για τις κυρώσεις στο παρελθόν, αν και τελικά πάντα υποχωρούσε από τις επανειλημμένες απειλές του να μπλοκάρει κάθε νέο πακέτο. Είναι πιθανό να το κάνει ξανά, ίσως αφού αποσπάσει κάποιες παραχωρήσεις για την αυτοκινητοβιομηχανία της Μπρατισλάβα.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν
Εκ των... κακών παιδιών της ΕΕ, αναμένεται, όπως πάντα, να προκαλέσει αναταραχή. Ο Όρμπαν έχει σταθεί εμπόδιο στην ομοφωνία σε προηγούμενες συνόδους κορυφής, ειδικά στο θέμα της διοχέτευσης οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, αναγκάζοντας τα άλλα 26 κράτη μέλη της ΕΕ να εκδώσουν κοινή δήλωση χωρίς την υπογραφή του. Θα μπορούσε να το κάνει ξανά.
Έχει επίσης επανειλημμένα ταχθεί κατά ενός σχεδίου κατάσχεσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, υποστηρίζοντας ότι αυτό θα μπορούσε να βλάψει τις σχέσεις της Βουδαπέστης με τη Μόσχα. Ως αποτέλεσμα, η ΕΕ εργάζεται για έναν τρόπο να παρακάμψει νομικά το βέτο του — το οποίο, εάν το μπλοκ καταφέρει να το ασκήσει, είναι σίγουρο ότι θα εξοργίσει τον συνήθως εριστικό Ούγγρο ηγέτη. Ο υπουργός Εξωτερικών του Όρμπαν, Πέτερ Σιγιάρτο, αρνήθηκε ότι η Ουγγαρία θα μπλοκάρει το 19ο πακέτο κυρώσεων.
Παραδόξως, ο Όρμπαν αναμένεται να απουσιάζει μεγάλο μέρος της συνόδου κορυφής λόγω εθνικής εορτής που τιμάται η Ουγγρική Επανάσταση του 1956. Θα φτάσει αργότερα μέσα στην ημέρα (αν και η παρουσία του είναι βέβαιο ότι θα επισκιάσει τις διαδικασίες) και εν τω μεταξύ θα εκπροσωπηθεί στις συζητήσεις από τον Φίτσο.
Ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ ντε Βέβερ
Ποιος θα φανταζόταν ότι το Βέλγιο, που είναι εμμονικό με τους συμβιβασμούς, θα γινόταν αυτό που θα έριχνε το βάρος του σε ένα Ευρωπαϊκό Συμβούλιο; Σίγουρα δεν είναι ένας ρόλος που οι Βέλγοι έχουν συνηθίσει να παίζουν. Αλλά αυτό συνέβη πριν εκλέξουν ως πρωθυπουργό έναν δεξιό Φλαμανδό εθνικιστή, βουτηγμένο στην πολιτική της ανατροπής του status quo.
Το ζήτημα που τον απασχολεί είναι εξειδικευμένο, αλλά επηρεάζει το Βέλγιο με έναν μοναδικό τρόπο. Η ΕΕ έχει αποδεχτεί την προηγουμένως αδιανόητη ιδέα της κατάσχεσης 140 δισεκατομμυρίων ευρώ σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση μιας νέας μεγάλης δόσης βοήθειας προς την Ουκρανία. (Το σχέδιο στο οποίο όλοι είχαν συμφωνήσει στο παρελθόν ήταν απλώς να χρησιμοποιηθούν οι τόκοι που συσσωρεύονταν από αυτά τα περιουσιακά στοιχεία).
Το πρόβλημα για τον ντε Βέβερ είναι ότι τα περισσότερα από αυτά τα περιουσιακά στοιχεία φυλάσσονται στο Βέλγιο, στο χρηματοοικονομικό αποθετήριο Euroclear των Βρυξελλών. Η βελγική κυβέρνηση ανησυχεί ότι θα μπορούσε να υποστεί το κύριο βάρος των νομικών και οικονομικών αντιποίνων της Μόσχας εάν η ΕΕ «ξεκλειδώσει» τον κουμπαρά.
Μετά από ημέρες έντασης, το Βέλγιο έχει δηλώσει ότι δεν θα σταθεί εμπόδιο , αλλά θέλει κάποιες νομικές διαβεβαιώσεις ότι το μπλοκ θα μοιραστεί τους κινδύνους πριν υπογράψει οποιαδήποτε πρόταση.
Άλλοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Όρμπαν, αλλά και του πρωθυπουργού του Λουξεμβούργου Λουκ Φρίντεν και του πρωθυπουργού της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς, έχουν εκφράσει παρόμοιες ανησυχίες σχετικά με τη νομική πολυπλοκότητα του σχεδίου.
Ο Γερμανός Καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς
Ο Μερτς έχει ένα πράγμα στο μυαλό του ενόψει της Συνόδου της Πέμπτης: την τύχη του γερμανικού αυτοκινητοβιομηχανικού τομέα.
Πριν από την τελευταία σύνοδο κορυφής των ηγετών στην Κοπεγχάγη, ορκίστηκε να βάλει «ραβδί στον τροχό» της «νομοθετικής μηχανής» της ΕΕ και τώρα προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ανατρέψει την de facto απαγόρευση των κινητήρων καύσης, συνυπογράφοντας μια επιστολή με την Ιταλία νωρίτερα αυτόν τον μήνα ζητώντας μια ριζική αναθεώρηση της νομοθεσίας.
Το Βερολίνο υποστηρίζεται από τη Σλοβακία, την Τσεχική Δημοκρατία και την Πολωνία — οι οποίες διαθέτουν ισχυρή βιομηχανία προμηθευτών αυτοκινήτων — και την Αυστρία. Η Γαλλία είναι επίσης ανοιχτή στο να δώσει στις αυτοκινητοβιομηχανίες παραχωρήσεις όσον αφορά τον στόχο μηδενικών εκπομπών για το 2035, εφόσον συμπεριλάβουν ένα ορισμένο ποσοστό ευρωπαϊκών εξαρτημάτων στα οχήματά τους. Με την Επιτροπή να υποβάλλει αναθεώρηση της νομοθεσίας μέχρι το τέλος του έτους, τίθεται το ερώτημα πόσες παραχωρήσεις μπορεί να αποσπάσει ο Μερτς.
Η πλήρης κατάργηση της προθεσμίας του 2035 παραμένει πολιτικά δύσκολη, αλλά ο Μερτς πιέζει για τροποποιήσεις - κυρίως για την «τεχνολογική ουδετερότητα», έναν κώδικα που επιτρέπει την εισαγωγή εναλλακτικών καυσίμων και, στην πράξη, τη διατήρηση του κινητήρα καύσης σε λειτουργία πολύ μετά το 2035.