Περισσότερα από τα μισά παιδιά που μπαίνουν σήμερα στο δημοτικό σχολείο αναμένεται να απασχοληθούν στο μέλλον σε επαγγέλματα που ακόμη δεν έχουν καν σχεδιαστεί.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του World Futures Day 2025, διεθνούς πρωτοβουλίας υπό την αιγίδα της UNESCO, το 65% των μαθητών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης θα βρεθεί σε επαγγελματικά πεδία που σήμερα παραμένουν άγνωστα. Τα στοιχεία γνωστοποιεί το One Stop Liaison Office, τον μηχανισμό υποστήριξης καινοτομίας και επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Ενδεικτική της ταχύτητας των μεταβολών στην αγορά εργασίας είναι και η διαπίστωση ότι ήδη το 10% των εργαζομένων παγκοσμίως απασχολείται σε θέσεις που δεν υπήρχαν πριν από μόλις πέντε χρόνια. Την ίδια στιγμή, οι εργοδότες μετατοπίζουν το ενδιαφέρον τους από τα τυπικά προσόντα σε οριζόντιες δεξιότητες, καθώς οκτώ στους δέκα αναζητούν ικανότητες ζωής όπως η δημιουργικότητα, η προσαρμοστικότητα και η επίλυση σύνθετων προβλημάτων. Παράλληλα, ένας στους τρεις νέους δηλώνει ότι αισθάνεται απροετοίμαστος απέναντι στην αβεβαιότητα του επαγγελματικού μέλλοντος.
Οι ανθρώπινες δεξιότητες που δεν αντικαθίστανται
Παρά τη ραγδαία εξάπλωση της Τεχνητής Νοημοσύνης, ορισμένες δεξιότητες φαίνεται ότι θα διατηρήσουν την αξία τους στον χρόνο. Σύμφωνα με τα ευρήματα, η ενσυναίσθηση, η δημιουργικότητα και η ουσιαστική επικοινωνία συγκαταλέγονται στα χαρακτηριστικά που δύσκολα αυτοματοποιούνται. Ιδιαίτερη δυναμική παρουσιάζουν οι δεξιότητες αυτοδιαχείρισης –όπως η ανθεκτικότητα και η διαχείριση του άγχους– καθώς και η ενεργητική μάθηση, που μετατοπίζει το βάρος από τη θεωρητική γνώση στη συνεργατική επίλυση προβλημάτων. Επαγγέλματα που βασίζονται στη συνεργασία, στην ανθρώπινη αλληλεπίδραση και στη συναισθηματική νοημοσύνη θεωρούνται λιγότερο ευάλωτα στις τεχνολογικές ανατροπές.
Επένδυση στην ενεργητική μάθηση και την καινοτομία
Μέσα σε αυτό το μεταβαλλόμενο περιβάλλον, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας επιδιώκει να αναπτύξει στοχευμένες περιφερειακές στρατηγικές, διεθνείς συνεργασίες και δράσεις δικτύωσης που θα εξοπλίσουν τους νέους με πρακτικά εργαλεία και βιώσιμες δεξιότητες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτέλεσε το Techstars Startup Weekend Thessaloniki, που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Δεκεμβρίου με τη συμμετοχή 160 ατόμων. Σε διάστημα 54 ωρών εντατικής συνεργασίας, η διοργάνωση λειτούργησε ως καταλύτης ενεργητικής μάθησης, καλλιεργώντας την κριτική σκέψη και την επιχειρηματική νοοτροπία.
Παράλληλα, η Περιφέρεια, με τη στήριξη του One Stop Liaison Office, συμμετέχει σε ευρωπαϊκά δίκτυα έρευνας, καινοτομίας και ανάπτυξης δεξιοτήτων, όπως τα ERRIN, I4CE, Foresight Europe Network και Large Scale Skills Partnerships. Σημαντικό εργαλείο αποτελεί και ο διαδραστικός ιστότοπος horizonscanning.io, μέσω του οποίου καταγράφονται και αναλύονται τάσεις που ενδέχεται να επηρεάσουν τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες της περιοχής.
Όπως επισημαίνεται σε ανακοίνωση του One Stop Liaison Office, η Κεντρική Μακεδονία περνά πλέον από τον σχεδιασμό στην πράξη, με έμφαση σε έργα και πρωτοβουλίες με απτό και μετρήσιμο αποτέλεσμα. Το επόμενο στοίχημα είναι η διατήρηση της δυναμικής που έχει δημιουργηθεί, ώστε οι ιδέες που γεννήθηκαν σε δράσεις όπως το Techstars Startup Weekend να μετεξελιχθούν σε βιώσιμες επιχειρήσεις, ενισχύοντας την προσέλκυση και παραμονή ταλέντων της Γενιάς Ζ –και των επόμενων γενεών– στην Κεντρική Μακεδονία.