Σημαντική διπλωματική εξέλιξη σημειώθηκε μεταξύ ΗΠΑ, Λευκορωσίας και Λιθουανίας, καθώς ο απεσταλμένος του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Τζον Κόουλ, ανακοίνωσε το Σάββατο ότι ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο, δεσμεύτηκε να θέσει τέλος στο πρόβλημα των μετεωρολογικών μπαλονιών που πετούν από τη χώρα του προς τη Λιθουανία.
«Πρόσφατα συμφώνησε να κάνει ό,τι μπορεί για να σταματήσει τα μπαλόνια», δήλωσε ο Κόουλ στο Reuters από το Βίλνιους, ολοκληρώνοντας δύο ημέρες κρίσιμων συνομιλιών με τον Λουκασένκο.
Υβριδική απειλή και κλείσιμο Αεροδρομίου
Το ζήτημα των μπαλονιών έχει λάβει διεθνείς διαστάσεις, καθώς αυτά χρησιμοποιούνται συστηματικά από λαθρεμπόρους τσιγάρων. Το φαινόμενο έχει προκαλέσει πάνω από δώδεκα κλεισίματα του αεροδρομίου του Βίλνιους τους τελευταίους μήνες, διαταράσσοντας σοβαρά την αεροπορική κίνηση και την ασφάλεια.
Η Λιθουανία έχει κατηγορήσει ανοιχτά τη γειτονική Λευκορωσία ότι διεξάγει «υβριδική επίθεση» διευκολύνοντας αυτή τη δραστηριότητα. Η κυβέρνηση του Βίλνιους κήρυξε μάλιστα κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ζητώντας στρατιωτική υποστήριξη για την αστυνομία και τους συνοριοφύλακες, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι λαθρέμποροι.
Διπλωματικές αντιδράσεις και προοπτική επίλυσης
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο πρόεδρος Λουκασένκο είχε δηλώσει μόλις την Τρίτη ότι η Λιθουανία «υπερβάλλει» σχετικά με το μέγεθος του προβλήματος. Ωστόσο, η παρέμβαση του Αμερικανού απεσταλμένου φαίνεται να άλλαξε το κλίμα. Ο Τζον Κόουλ εξέφρασε την αισιοδοξία του:
«Πιστεύω ότι ο πρόεδρος της Λευκορωσίας προσπαθεί ειλικρινά να εκτονώσει την κατάσταση... Θέλει φυσιολογικές σχέσεις με τους γείτονές του – έτσι με διαβεβαιώνει».
Το ζήτημα έχει προκαλέσει και την έντονη αντίδραση των Βρυξελλών. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαρακτήρισε την 1η Δεκεμβρίου τις εισβολές των μπαλονιών ως «εντελώς απαράδεκτη» ενέργεια και «υβριδική επίθεση» από τη Λευκορωσία. Ο Κόουλ τόνισε πως και η Λιθουανία «έχει κάνει ό,τι μπορεί για να σταματήσει τους παραλήπτες των τσιγάρων», υποδεικνύοντας ότι πλέον και οι δύο πλευρές κινούνται προς τη διευθέτηση.