Είκοσι έξι έθνη δεσμεύτηκαν να παράσχουν εγγυήσεις ασφάλειας μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, εγγυήσεις που θα περιλαμβάνουν μια διεθνή δύναμη σε ξηρά, θάλασσα και αέρα, όπως δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν μετά το πέρας της συνόδου κορυφής της Συμμαχίας των Προθύμων που πραγματοποιήθηκε χθες (04/09) στο Μέγαρο των Ηλυσίων στο Παρίσι.
Η σύσκεψη είχε ως στόχο να εδραιώσει τις εγγυήσεις ασφαλείας για την μεταπολεμική Ουκρανία και να σκιαγραφήσει έναν καταμερισμό εργασίας μεταξύ των συμμάχων της.
Οι ηγέτες της Συμμαχίας των Προθύμων συμφώνησαν, λοιπόν, σε ένα «στρατιωτικό σχέδιο που περιλαμβάνει λεπτομέρειες για το πώς θα συνδράμουν οι χώρες», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν μετά από την υβριδική συνάντηση (διά ζώσης και με τηλεδιάσκεψη) που συνδιοργάνωσε με τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ στη γαλλική πρωτεύουσα.
«Έχουμε πλέον 26 χώρες που έχουν δεσμευτεί επίσημα να αναπτύξουν μια δύναμη διαβεβαίωσης για τις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας... ώστε να είναι παρούσες στο έδαφος, στη θάλασσα ή στον ουρανό», είπε ο Εμανουέλ Μακρόν, χωρίς όμως να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Ο Μακρόν δεν κατονόμασε, αρχικά, ούτε τα έθνη που θα αναπτύξουν στρατεύματα στην Ουκρανία ούτε πόσα στρατεύματα θα συμμετάσχουν. Ωστόσο, αργότερα είπε ότι ορισμένες χώρες θα παρέχουν μεν εγγυήσεις αλλά θα παραμείνουν εκτός Ουκρανίας, για παράδειγμα βοηθώντας στην εκπαίδευση και τον εξοπλισμό των δυνάμεων του Κιέβου.
Με τη σειρά του, ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι έγραψε στο κανάλι του στο Telegram: «Συζητήσαμε λεπτομερώς την ετοιμότητα κάθε χώρας να συμβάλει στη διασφάλιση της ασφάλειας στην ξηρά, στη θάλασσα, στον αέρα και στον κυβερνοχώρο. Συντονίσαμε τις θέσεις μας και συζητήσαμε τα στοιχεία των εγγυήσεων ασφαλείας».
Πούτιν: «Δυτικά στρατεύματα στην Ουκρανία θα είναι νόμιμος στόχος»
Αφού συζήτησαν τις πιθανές συνεισφορές τους οι ηγέτες που συμμετείχαν στη σύσκεψη είχαν τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος εκπροσωπήθηκε στο Παρίσι από τον ειδικό απεσταλμένο του, Στιβ Γουίτκοφ, ενώ οι συνεισφορές των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά τις εγγυήσεις ασφάλειας θα οριστικοποιηθούν τις επόμενες ημέρες.
Αργότερα, όταν ρωτήθηκε αν σχεδίαζε να μιλήσει με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν στο εγγύς μέλλον, ο Τραμπ απάντησε: «Ναι, θα μιλήσω. Έχουμε έναν πολύ καλό διάλογο».
Λίγες ώρες μετά τη συνεδρίαση για ανάπτυξη εγγυήτριας δύναμης στην Ουκρανία ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν προειδοποίησε ότι ο ρωσικός στρατός θεωρεί νόμιμο στόχο κάθε ξένη δύναμη που θα αναπτυχθεί στην Ουκρανία.
«Δεν θα υπάρχει νόημα στην ανάπτυξη στρατευμάτων αφού θα έχει προηγηθεί κατάπαυση του πυρός» υποστήριξε από το βήμα οικονομικού φόρουμ, ενώ σε άλλο τόνο, δήλωσε έτοιμος για διεθνή συνάντηση με στόχο τη διευθέτηση του Ουκρανικού. «Παρακαλώ ελάτε στην Ρωσία, παρέχουμε ασφάλεια», τόνισε.
Ο διττός ρόλος των εγγυήσεων ασφαλείας
Η συνάντηση των 35 ηγετών από τον «συνασπισμό των προθύμων» - κυρίως ευρωπαϊκών χωρών - είχε ως στόχο να οριστικοποιήσει τις εγγυήσεις ασφαλείας και να ζητήσει από τον Τραμπ την υποστήριξη που οι Ευρωπαίοι θεωρούν ζωτικής σημασίας για να καταστούν βιώσιμες τέτοιες εγγυήσεις.
Οι εγγυήσεις ασφαλείας αποσκοπούν στο να καθησυχάσουν την Ουκρανία και να αποτρέψουν τη Ρωσία από το να επιτεθεί ξανά στη γειτονική της χώρα, παρά το γεγονός ότι πολλοί ευρωπαίοι αξιωματούχοι λένε ότι η ειρήνη φαντάζει προς το παρόν μακρινό σενάριο.
Ποιοι δεσμεύτηκαν σε τι
Η Γερμανία δήλωσε ότι θα αποφασίσει για μια στρατιωτική δέσμευση μόνο όταν οι όροι είναι σαφείς, συμπεριλαμβανομένης της έκτασης της εμπλοκής των ΗΠΑ στις εγγυήσεις ασφαλείας. «Η Γερμανία θα διαδραματίσει τον ρόλο της [...] και είναι έτοιμη να επεκτείνει τον ρόλο της στη χρηματοδότηση και την υποστήριξη των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων», δήλωσε εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης λίγο μετά τη συνάντηση. Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα Spiegel, αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει αυξημένη υποστήριξη για την αεράμυνα.
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι ξεκαθάρισε ότι δεν θα στείλει στρατεύματα στην Ουκρανία, αλλά δήλωσε ότι η Ιταλία είναι ανοιχτή στην παρακολούθηση μιας κατάπαυσης του πυρός και στην εκπαίδευση ουκρανικών στρατευμάτων εκτός της χώρας.
Η Γαλλία και η Βρετανία, οι οποίες συμπροεδρεύουν της Συμμαχίας των Προθύμων, έχουν δηλώσει ότι είναι ανοιχτές στην ανάπτυξη στρατευμάτων στην Ουκρανία μετά το τέλος του πολέμου.
Η Πολωνία και η Ρουμανία που συνορεύουν με την Ουκρανία απέκλεισαν το ενδεχόμενο να στείλουν τα δικά τους στρατεύματα στην Ουκρανία αλλά είναι πρόθυμες να βοηθήσουν με τις μεταφορές και τους ανεφοδιασμούς.
Ο Φινλανδός πρόεδρος Αλεξάντερ Στουμπ, δήλωσε στα φινλανδικά μέσα ενημέρωσης: «Δεν στέλνουμε Φινλανδούς στο μέτωπο του πολέμου στην Ουκρανία. Η Φινλανδία θα συμμετάσχει με τον έναν ή τον άλλον τρόπο όταν έρθει η ώρα».
Ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Ρόσεν Ζελιάζκοφ δήλωσε ότι η χώρα του δεν σχεδιάζει να στείλει στρατεύματα στην Ουκρανία, αλλά είναι πρόθυμη να συμβάλει στις ναυτικές προσπάθειες στη Μαύρη Θάλασσα, όπως η αποναρκοθέτηση. «Θα παραμείνουμε εντός του θαλάσσιου τομέα», δήλωσε ο Ζελιάζκοφ στη Σόφια μετά τη συνάντηση με τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, τονίζοντας ότι η χώρα θέλει επίσης να σχηματίσει μία περιφερειακή συμμαχία ασφάλειας με τις γειτονικές Ρουμανία και Τουρκία.
Τα ανταλλάγματα που ζήτησε ο Τραμπ
Στην τηλεφωνική του επικοινωνία με τους ηγέτες του συνασπισμού, ο Τραμπ δήλωσε ότι η Ευρώπη πρέπει να σταματήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο, το οποίο, όπως είπε, βοηθά τη Μόσχα να χρηματοδοτήσει τον πόλεμό της κατά της Ουκρανίας, δήλωσε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου.
«Ο πρόεδρος τόνισε επίσης ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να ασκήσουν οικονομική πίεση στην Κίνα για τη χρηματοδότηση των πολεμικών προσπαθειών της Ρωσίας», δήλωσε ο αξιωματούχος, όπως μεταδίδει το Reuters.
Ο Μακρόν δήλωσε ότι ο συνασπισμός και οι Ηνωμένες Πολιτείες συμφώνησαν να συνεργαστούν στενότερα για μελλοντικές κυρώσεις, ιδίως στον τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ρωσίας, και στην Κίνα.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν δηλώσει ότι οι ευρωπαϊκές δυνάμεις στην Ουκρανία θα χρειαστούν τις δικές τους εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ που θα λειτουργήσουν υποστηρικτικά. Ο Τραμπ δεν έχει αναλάβει ακόμη καμία ρητή δέσμευση.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ήθελαν επίσης να επισημάνουν την έλλειψη προόδου προς τις άμεσες ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Πούτιν και Ζελένσκι από τότε που ο Τραμπ φιλοξένησε τον Πούτιν τον Αύγουστο, και να παροτρύνουν τον Τραμπ να αυξήσει την πίεση στη Μόσχα τώρα.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, μάλιστα, απέκλεισε προ ημερών την ανάπτυξη στρατευμάτων από τα κράτη του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία ως μέρος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, κάτι στο οποίο ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, απέρριψε κατηγορηματικά: «Γιατί μας ενδιαφέρει τι πιστεύει η Ρωσία για τα στρατεύματα στην Ουκρανία; Είναι μια κυρίαρχη χώρα. Η Ρωσία δεν έχει καμία σχέση με αυτό. Νομίζω ότι πρέπει πραγματικά να σταματήσουμε να δίνουμε δύναμη στον Πούτιν», είπε σε συνέδριο στην Πράγα πριν συμμετάσχει στη σύνοδο κορυφής του Παρισιού μέσω βιντεοκλήσης.