Την ώρα που η ΕΕ κάνει σχέδια για την απεξάρτηση από την ρωσική ενέργεια έως το τέλος του 2027, η Τουρκία δεν δείχνει διατεθειμένη να κάνει το ίδιο και θα επιτρέπει στο ρωσικό φυσικό αέριο να «περνάει» στην Ευρώπη.
«Ενώ η ΕΕ μπορεί να αποφασίσει -ή όχι- την απαγόρευση της εισαγωγής ρωσικού φυσικού αερίου, η Τουρκία θεωρεί ότι οι μονομερείς κυρώσεις (στη Μόσχα) μπορεί να διαταράξουν την οικονομία και να εντείνουν τις ανησυχίες για την ενεργειακή ασφάλεια όλων», αναφέρει το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών στο Politico.
«Η Τουρκική Δημοκρατία εφαρμόζει μόνο τις κυρώσεις που έχουν εγκριθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών», τονίζει.
Η απροθυμία αυτή, προειδοποιούν ειδικοί, θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα παραθυράκι, που θα επιτρέπει στο ρωσικό φυσικό αέριο να συνεχίσει να ρέει στο μπλοκ απαρατήρητο.
Επιπλέον, η στάση αυτή αντικατοπτρίζει και τις σχέσεις της Άγκυρας με τις Βρυξέλλες, που παραμένουν σε χαμηλό επίπεδο, ιδιαίτερα μετά την καταστολή της τουρκικής αντιπολίτευσης.
«Η απροθυμία της Τουρκίας να συμμορφωθεί με τις διατάξεις παρακολούθησης της ΕΕ θα μπορούσε να δημιουργήσει προκλήσεις στην αποτελεσματική εφαρμογή του προτεινόμενου κανονισμού, ιδίως λόγω του αυξανόμενου ρόλου της ως διαμετακομιστή και δυνητικού κόμβου για το ρωσικό φυσικό αέριο», επισημαίνει ο Βιλ Νινίστο, ευρωβουλευτής των Πρασίνων και πρώην υπουργός Περιβάλλοντος της Φινλανδίας, ο οποίος ηγείται των εργασιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το νομοσχέδιο.
Προσπάθεια απεξάρτησης
Από το 2022, η ΕΕ έχει σταδιακά διακόψει όλες τις θαλάσσιες αγορές ρωσικού πετρελαίου και άνθρακα, ενώ έχει μειώσει τις εισαγωγές φυσικού αερίου κατά περίπου 2/3. Ωστόσο, συνέχισε να αγοράζει σημαντικές ποσότητες LNG από τη Μόσχα, καθώς και περιορισμένες ποσότητες ενέργειας μέσω αγωγών.
Τον Ιούνιο, οι Βρυξέλλες παρουσίασαν μια πρόταση νόμου για την αντιμετώπιση αυτών των εισαγωγών, προβλέποντας μια σταδιακή καθολική απαγόρευση που έχει στόχο την κατάργηση των μακροπρόθεσμων συμφωνιών έως το 2027.
Για να το πετύχει αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει να παρακολουθεί καλύτερα τις ενεργειακές εισαγωγές, ζητώντας από τις εταιρείες που εισάγουν ρωσικό φυσικό αέριο να παραδίδουν «όλες τις σχετικές πληροφορίες» που απαιτούνται για την αξιολόγηση της προέλευσης του καυσίμου, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων προμήθειας.
Ωστόσο, ο εντοπισμός της προέλευσης των ροών είναι εξαιρετικά δύσκολος, καθώς δεν υπάρχει τρόπος να διαπιστωθεί με βεβαιότητα από πού προέρχεται το καύσιμο.
Επιπλέον, οι σχετικές συμβάσεις είναι εμπιστευτικές και τα καύσιμα συχνά περνούν από πολλούς μεσάζοντες πριν φτάσουν στον τελικό προορισμό.
Οι προτεινόμενοι κανόνες δεν επιβάλλουν καμία νομική υποχρέωση στην Τουρκία, καθώς δεν είναι μέλος της ΕΕ.