Στις 22 Αυγούστου 2025 ο Ολλανδός υπουργός Εξωτερικών Κάσπαρ Βέλντκαμπ παραιτήθηκε επειδή δεν πέρασαν από το υπουργικό συμβούλιο οι κυρώσεις, που εισηγήθηκε, κατά του Ισραήλ. Η παραίτηση δεν είναι απλώς εσωτερική ολλανδική υπόθεση. Απογυμνώνει μια ευρωπαϊκή σχιζοφρένεια: Από τη μια, θεωρητικές ευαισθησίες, από την άλλη, ωμά συμφέροντα που «εξυπηρετούν» πολιτικές και βιομηχανικές ελίτ με την Τουρκία.
Για την Ελλάδα, το μήνυμα είναι διπλό: Όποιος σήμερα χτυπάει το Ισραήλ «για λόγους αρχής», αντικειμενικά παίζει το παιχνίδι της Άγκυρας και όποιος «ρομαντικοποιεί» τη «νέα ευρωπαϊκή άμυνα», με την άνευ όρων συμμετοχή της Τουρκίας, ακυρώνει τα ελληνικά γεωστρατηγικά συμφέροντα!
Η παραίτηση που ξεγύμνωσε την ολλανδική (και ευρωπαϊκή) αντίφαση
Ο Κάσπαρ Βέλντκαμπ παραιτήθηκε (και μαζί του ακόμα οκτώ υπουργοί και υφυπουργοί του αντιμεταναστευτικού και συγχρόνως αντισημιτικού και φιλοτουρκικού κόμματος «Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο»), επειδή δεν μπόρεσε να επιβάλει την προσωπική του γραμμή, για σκληρότερη στάση έναντι του Ισραήλ. Η ήδη εύθραυστη υπηρεσιακή κυβέρνηση του Ντικ Σχουφ δεν άντεξε, υπέβαλε την παραίτησή της στον βασιλιά και συνεχίζει να λειτουργεί ως υπηρεσιακή μέχρι την διεξαγωγή των εκλογών, που έχουν οριστεί για τον προσεχή Οκτώβριο. Η πολιτική κρίση στην Ολλανδία, αν διαβαστεί ψύχραιμα, δεν είναι ανθρωπισμός εναντίον κυνισμού… Είναι αντιφατική ηθικολογία εναντίον του πραγματισμού των συμφερόντων. Κι αυτά τα συμφέροντα, στην περίπτωση Βέλντκαμπ, έχουν ένα όνομα: Turkey, Inc.*
Η «σχολή Βέλντκαμπ»: Ευρωπαϊκή ασφάλεια με την Τουρκία
Τον Μάρτιο 2025, στην Άγκυρα, ο Βέλντκαμπ δήλωσε, ότι «είναι σημαντικό η Τουρκία να έχει θέση στο τραπέζι» της νέας ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας, επικαλούμενος την «ικανή και έμπειρη» στρατιωτική της δύναμη. Το δόγμα είναι σαφές: Να ενσωματωθεί ο Ερντογάν στον ευρωπαϊκό σχεδιασμό, παρά τις αναθεωρητικές πρακτικές του σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Αυτή η «γραμμή» δεν είναι ιδέα, που πετάχτηκε στο κενό… Εξυπηρετείται από επενδύσεις και βιομηχανικές διασυνδέσεις, που δημιουργούν κεκτημένα.
Η Ολλανδία είναι πρώτη πηγή Άμεσων Ξένων Επενδύσεων στην Τουρκία επί σειρά ετών, (Foreign Direct Investment, πρόκειται για τις επενδύσεις, που γίνονται από μια επιχείρηση ή έναν ιδιώτη σε μια άλλη χώρα, με στόχο, όχι απλώς την αγορά μετοχών, αλλά τον έλεγχο στη διοίκηση μιας επιχείρησης). Από το 2005 έως το 2024 οι ολλανδικές επενδύσεις ξεπέρασαν τα 30 δισ. δολάρια. Στην Αττάλεια, η ολλανδική Damen Shipyards λειτουργεί ναυπηγείο το οποίο έχει παραδώσει σκάφη έρευνας-διάσωσης στην τουρκική Ακτοφυλακή. Επένδυση, που χρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ! Η ουσία; Μεταφορά τεχνογνωσίας σε μια κρίσιμη αμυντική βιομηχανία, που, σε μια χώρα με παράνομες διεκδικήσεις εναντίον Ελλάδας και Κύπρου, κάθε άλλο παρά αθώα είναι..!
Τι σημαίνουν αυτά για την Ελλάδα
Για την Αθήνα, η «σχολή Βέλντκαμπ» σημαίνει:
- Ενσωμάτωση μιας αναθεωρητικής Τουρκίας στο ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλειας
- Νομιμοποίηση του τουρκικού ρόλου και απονεύρωση των ευρωπαϊκών αντιστάσεων σε Αιγαίο και Αν. Μεσόγειο.
- Εδραίωση τεχνοβιομηχανικών δεσμών (ναυπηγικά, αμυντικά, logistics), που δημιουργούν μοχλούς επιρροής υπέρ της Άγκυρας μέσα στην ΕΕ.
- Πίεση στην τριμερή Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ, που σημαίνει ότι όποιος επιτίθεται στο Ισραήλ αποδυναμώνει έναν από τους βασικούς αντισταθμιστικούς πόλους στην περιοχή και αντικειμενικά διευκολύνει τον τουρκικό σχεδιασμό.
Γι’ αυτό το δίλημμα είναι πρακτικό, όχι ιδεολογικό: Ή ένα μεσογειακό πλέγμα αποτροπής με το Ισραήλ μέσα ή μια «ευρωπαϊκή άμυνα» με Τουρκία εντός, που μεταφράζεται σε μεταφορά ισχύος εις βάρος μας.
Όταν, το «αντι-Ισραήλ» μέτωπο, γίνεται γεωπολιτική αφέλεια
Στο εσωτερικό της πατρίδας μας, πολιτικοί και ακτιβιστές, που, στο όνομα ενός «αντι-Ισραήλ» φρονήματος, υιοθετούν γραμμές κυρώσεων ή «αναγνωρίσεων» χωρίς στρατηγικό βάθος, δεν χτυπούν την αδικία, χτυπούν τα ελληνικά συμφέροντα! Ναι, υπάρχει ανθρωπιστική τραγωδία στη Γάζα, αλλά ταυτόχρονα είναι και γεγονός η γεωπολιτική εργαλειοποίηση του δράματος από την Άγκυρα! Κι όταν η Ελλάδα σύρεται σε αντι-ισραηλινή υπερβολή, στην πράξη χαρίζει πλεονεκτήματα στον Ερντογάν!
Σημειώστε επίσης, ότι η Ελλάδα συνυπέγραψε (με άλλους 24 ΥΠΕΞ) καταδίκη των σχεδίων εποικισμών στη Δ. Όχθη. Άλλο όμως δήλωση και άλλο κυρώσεις που ζήτησε ο Βέλντκαμπ. Η διαφορά κλίμακας είναι ουσιώδης!
Με καθαρές κουβέντες: Το ελληνικό συμφέρον απαιτεί
- Στρατηγική σταθερότητα: Η σύμπλευση με το Ισραήλ στο τρίγωνο Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ είναι ασπίδα απέναντι στον τουρκικό αναθεωρητισμό. Η υπονόμευση αυτής της σχέσης, στο όνομα μιας «ηθικής» καταγγελίας χωρίς ρεαλισμό, αποσταθεροποιεί τον μόνο πραγματικά αποτρεπτικό παράγοντα που διαθέτουμε στην περιοχή!
- Βιομηχανική-αμυντική πολιτική: Κάθε ευρωπαϊκή ευελιξία, που ανοίγει πόρτες σε τουρκική συμμετοχή ή χρηματοδότηση πρέπει να φιλτράρεται από τα ελληνικά συμφέροντα. Οι ολλανδικές επενδύσεις στην Τουρκία και η παρουσία ολλανδικών ναυπηγείων δεν είναι λεπτομέρειες… Είναι δομές ισχύος, που επηρεάζουν ισορροπίες σε θάλασσα και παράκτια ασφάλεια!
-Πολιτικός ρεαλισμός: Η κριτική στο Ισραήλ, για συγκεκριμένες πρακτικές δεν πρέπει να ισοδυναμεί με στρατηγικό διαζύγιο. Το ελληνικό συμφέρον επιβάλλει λεπτή ισορροπία: Ανθρωπισμός χωρίς αφέλεια, συμμαχίες χωρίς ενοχές!
Η παραίτηση Βέλντκαμπ δεν είναι έπος «καθαρών προθέσεων». Είναι μάθημα για το πώς οι «ευαισθησίες» μετατρέπονται σε εργαλεία στρατηγικής. Όσοι στην Ελλάδα -πολιτικοί ή ακτιβιστές- σπεύδουν να σηκώσουν το παλαιστινιακό ως σημαία εσωτερικής κατανάλωσης, οφείλουν να αναρωτηθούν: Ποιον ωφελεί η αποδυνάμωση των ελληνοϊσραηλινών δεσμών; Η απάντηση είναι απλή: Τον ισλαμιστή Ερντογάν και τον πολιτικό του συνεταίρο ισλαμοφασίστα Μπαχτσελί και την επεκτατική τους όρεξη!
Και για να μην έχουμε αυταπάτες, αρκεί να θυμηθούμε τα ίδια τα λόγια του Τούρκου προέδρου, στην πρόσφατη εκδήλωση για τη μάχη του Ματζικερτ: «Είμαστε υπέρ του διαλόγου, αλλά αν το ξίφος βγει από το θηκάρι του, δεν μένει χώρος για λέξεις». Υποκριτικά «ειρηνικός», αλλά στην πραγματικότητα απειλητικός για τους γείτονές του, ο Ερντογάν δείχνει ξεκάθαρα ποια είναι η λογική του!
Απέναντι σε αυτόν τον κυνισμό, η Ελλάδα πρέπει να παίρνει αποφάσεις με γνώμωνα το συμφέρον της, γεωπολιτικές επιλογές με βάθος και ταυτόχρονα να επενδύει στην ισχυρή αποτρεπτική της ισχύ, όχι κενές ηθικολογίες, που καταλήγουν σε γεωπολιτική αυτοϋπονόμευση. Δυστυχώς, αυτό κάνουν όλοι στη ασταθή γειτονιά μας..! Και μετά διερωτόμαστε γιατί άλλαξε ξαφνικά ρότα ο Χαφτάρ και γιατί η Αίγυπτος έχει αρχίσει να φλερτάρει με την Τουρκία… Στην Ανατολική Μεσόγειο δεν χωρούν αυταπάτες… μόνο ψυχρές στρατηγικές επιλογές και σιδηρά ισχύς.
*Η φράση «Turkey, Inc.» (επί το ελληνικότερον «Τουρκία Α.Ε») είναι δάνειο από τον όρο «America, Inc.», που συχνά χρησιμοποιούν διεθνείς αναλυτές. Υποδηλώνει την αντίληψη της Τουρκίας σαν μια εταιρεία, όπου το κράτος, η κυβέρνηση και οι μεγάλες επιχειρήσεις λειτουργούν με ενιαία λογική:
- Το κράτος προωθεί τα συμφέροντα των μεγάλων ομίλων στο εξωτερικό
- Οι επιχειρήσεις στηρίζουν πολιτικά και οικονομικά την κυβέρνηση,
- Και όλα αυτά συνδυάζονται σε μια στρατηγική «εξαγωγής ισχύος» (οικονομικής, ενεργειακής, τεχνολογικής).
Με πιο απλά λόγια, το «Turkey, Inc» παραπέμπει σε ένα κρατικο-επιχειρηματικό πλέγμα, που διοικείται κεντρικά από τον Ερντογάν και τους συνεργάτες του, όπου δεν υπάρχει σαφής διάκριση ανάμεσα στο δημόσιο και στο ιδιωτικό συμφέρον, αλλά μια ενοποιημένη «εταιρική» στρατηγική εξωτερικής πολιτικής
ΠΗΓΗ: tomanifesto.gr